Qytaı balabaqshasyndaǵy oqıǵa: 70-ten astam búldirshin qorǵasynnan ýlandy

ASTANA .KAZINFORM – Qytaıdyń Gansý provıntsııasyna qarasty Tıanshýı qalasyndaǵy jekemenshik balabaqshalardyń birinde balalar jappaı qorǵasynnan ýlanǵany anyqtaldy.

Resmı málimetterge sáıkes, Tıanshýı qalasynyń Maıtszı aýdanyna qarasty Heshıshı Peısın (褐石培心) balabaqshasynda 74 balanyń qanyndaǵy qorǵasyn mólsheri qalypty deńgeıden aıtarlyqtaı joǵary bolǵan. Onyń ishinde 70 balada ýlaný belgileri anyqtalyp, qan quramyndaǵy qorǵasyn 200–500 mkg/l deńgeıinde baıqalǵan. Eń joǵary kórsetkish — 528 mkg/l.

Balalardyń ata-analary bıylǵy naýryz-maýsym aılarynda búldirshinderiniń bas aınalý, ish aýyrý, qusý, shash túsý, tis qaraıyp ketý sekildi belgilerge shaǵymdanyp, dabyl qaqqan. Alaıda jergilikti densaýlyq saqtaý mekemeleriniń alǵashqy taldaýlary qan quramyndaǵy qorǵasyn deńgeıi «qalypty» degen qorytyndy shyǵarǵan.

Kóptegen ata-ana búldirshinderin Sıan qalasyna aparyp, táýelsiz zerthanalarda qaıta teksertken kezde ýlaný belgileri aıqyn anyqtalǵan.

The Paper aqparat agenttiginiń jazýynsha, balalardy ýlandyrǵan negizgi sebep - balabaqshada berilgen azyq-túlikten. Ásirese, «úsh tústi qurma bálishi» men júgeri shujyǵynyń quramynan qalypty mólsherden áldeqaıda kóp qorǵasyn tabylǵan.

Keı derekter boıynsha, balabaqshada qoldanylǵan nan ashytqysynyń arzan ári zańsyz óndirilgen túri (baǵasy — 12 ıýan/kg, shamamen 750 teńge) qoldanylǵan. Onyń quramyndaǵy qorǵasyn mólsheri birneshe ese joǵary bolǵan.

Qazirgi tańda oqıǵa boıynsha qylmystyq is qozǵalyp, balabaqsha basshylyǵy men azyq-túlik jetkizýshilerge qatysty tergeý júrgizilýde. Sonymen qatar, balabaqshanyń ashanasyndaǵy azyq-túlik úlgileri arnaıy saraptamaǵa jiberilgen.

Jergilikti bılik pen qoǵamdyq densaýlyq saqtaý basqarmasy 200-den astam synama alyp, taldaýlardy Gansý provıntsııasynyń juqpaly aýrýlar ortalyǵyna jiberdi.

Balalardy emdeý isi Sıan qalalyq ortalyq aýrýhanasynda júrgizilip jatyr. Bul jerde balalarǵa arnaıy jasyl dáliz ashylyp, keshendi emdeý (tamyr ishine dári jiberý, ý qaıtarý terapııasy, arnaıy dıeta, psıhologııalyq kómek) uıymdastyrylǵan.

Dárigerlerdiń aıtýynsha, keıbir balalar uzaq merzimdi baqylaýdy qajet etedi, sebebi qorǵasyn balanyń júıke júıesine aýyr áser etedi.

Atalǵan jaǵdaı Qytaıdaǵy balalardyń densaýlyǵyna qatysty alańdaýshylyqty kúsheıtti. Eldegi áleýmettik jelilerde bul oqıǵa qyzý talqylanyp, qoǵamdyq rezonans týdyrdy.

Qytaıda balalardyń qorǵasynmen ýlanýy alǵash ret tirkelip otyrǵan joq. 2009 jyly Shensı ólkesindegi Fensıan aýdanynda 800-den astam bala jergilikti qorǵasyn zaýytynyń lastaýynan keıin ýlanǵan. Sol jyly Hýnan ólkesiniń Ýgan qalasynda taǵy da myńdaǵan bala qorǵasyn zaýytynan zardap shekken. Bul oqıǵalardan keıin Qytaı úkimeti ónerkásip nysandaryna baqylaýdy kúsheıtýdi ýáde etken edi.

Degenmen, arada on jyldan astam ýaqyt ótse de, Tıanshýıdegi oqıǵa azyq-túlik qaýipsizdigi men mektepke deıingi mekemelerdegi baqylaý júıesiniń álsiz ekenin kórsetti. Bul — qaýipsizdik sharalary men sanıtarlyq standarttardyń tolyq saqtalmaı otyrǵanynyń dáleli.

Densaýlyq saqtaý salasynyń mamandary balabaqshalarda beriletin azyq-túlik ónimderin qatań baqylaýǵa alýdy, mektepke deıingi uıymdardyń jetkizýshileri men taǵam tehnologııalaryn tolyqtaı tekserýdi usynady.

Sonymen qatar, balalardaǵy aýyr metall qaldyqtarynyń áserin azaıtý úshin uzaq merzimdi medıtsınalyq jáne psıhologııalyq qoldaý qajet.

Beıjiń men Sıan qalalaryndaǵy jetekshi toksıkolog mamandardyń pikirinshe, qan quramyndaǵy qorǵasyn 200 mkg/l-den assa, júıke júıesine qaıtymsyz zaqym kelýi múmkin. Sondyqtan mundaı jaǵdaılarda tez arada arnaıy ý qaıtarý sharalary men nýtrıtsııalyq terapııany keshiktirmeı bastaý qajet.

Qazirgi tańda tergeý amaldary jalǵasýda. Jergilikti bılik barlyq kinálilerdiń qatań jazalanatynyn málimdedi.

Aıta keteıik, Qytaı Eýropalyq Odaqtan keletin alkogol ónimderine salyqty ósirdi.