Qytaı AQSh-tan suıytylǵan tabıǵı gaz satyp alýdy toqtatty
ASTANA. KAZINFORM – Amerıkanyń suıytylǵan tabıǵı gazy ımportynyń toqtatylýy AQSh prezıdenti Donald Tramptyń alǵashqy merzimindegi jaǵdaıdy qaıtalaıdy, dep habarlaıdy DW.
AQSh-tan suıytylǵan tabıǵı gaz ımporty Qytaıǵa on aptadan astam ýaqyt buryn tolyǵymen toqtady, dep habarlady 18 sáýir kúni Londonnyń The Financial Times (FT) gazeti keme qatynasy derekterine silteme jasap. Basylymnyń atap ótýinshe, bul Qytaı men AQSh arasyndaǵy saýda soǵysynyń energetıka salasyna da taralǵanyn kórsetedi.
6 aqpanda Tehas shtatynyń Korpýs-Krıstı qalasynan shyqqan, 69 myń tonna suıytylǵan tabıǵı gaz tasymaldaǵan tanker Qytaıdyń ońtústigindegi Fýtszıan provıntsııasyna kelgennen keıin eki el arasynda jańa jetkizilimder bolmaǵan. Ekinshi tanker Qytaıdyń 10 aqpanda amerıkalyq suıytylǵan tabıǵı gazǵa 15 paıyzdyq tarıf engizýinen keıin úlgermeı, Bangladeshke baǵyttalǵan. Sodan beri tarıf 49 paıyzǵa deıin ósti, bul amerıkalyq gazdy qytaılyq satyp alýshylar úshin ekonomıkalyq turǵydan tıimsiz etti.
AQSh prezıdenti Donald Tramptyń alǵashqy merziminde de jetkizilimder bir jyldan astam ýaqytqa toqtatylǵan bolatyn. Alaıda qazirgi qaqtyǵys aýqymdy saldarǵa ákelýi múmkin — ol Qytaı men Reseı arasyndaǵy energetıkalyq yntymaqtastyqty nyǵaıtyp, AQSh pen Meksıkada salynyp jatqan kóp mıllıardtyq suıytylǵan tabıǵı gaz termınaldarynyń keńeıýiniń oryndylyǵyna kúmán týǵyzady.
Pessımıstik boljamdar
Kpler kompanııasynyń analıtıgi Djıllıan Bokkaranyń aıtýynsha, jaqyn arada eki el arasyndaǵy saýdanyń qalpyna kelýine negiz joq.
— Ótken joly tolyq toqtaý Qytaı bıligi kompanııalarǵa tarıftik jeńildik bergenge deıin jalǵasqan edi, biraq ol kezde gazǵa suranys qarqyndy ósip jatqan. Qazir ekonomıka baıaýlap jatyr, bizdiń baǵalaýymyzsha, Qytaı bul jetkizilimdersiz uzaq ýaqyt boıy ómir súre alady, — dep túsindirdi ol.
Osy aptada Qytaıdyń Reseıdegi elshisi Chjan Hanhýeı Qytaıdyń reseılik suıytylǵan tabıǵı gaz ımporty kólemin arttyrýy múmkin ekenin málimdedi.
— Men satyp alýshylardyń óte kóp ekenin naqty bilemin. Kóptegen kompanııa reseılik jetkizýshilermen baılanys ornatý úshin elshilikten kómek surap jatyr. Jetkizilimder sózsiz artady dep oılaımyn, — dedi ol.
Qazir Reseı Avstralııa men Katardan keıin Qytaıǵa úshinshi iri suıytylǵan tabıǵı gaz jetkizýshige aınaldy. Sonymen qatar eki el «Sibir kúshi — 2» jańa gaz qubyrynyń qurylysyn talqylap jatyr.
Energy Aspects konsaltıng kompanııasynyń sarapshysy Rıchard Bronzdyń pikirinshe:
— Tarıfter embargo deńgeıine deıin kóterilgen saıyn, saýda aǵyndarynyń qaıta qurylýyn baıqaımyz. Sonymen qatar Azııada gazǵa degen suranys jalpy alǵanda 5–10 mln tonnaǵa azaıady dep boljanyp otyr. Bul Eýropadaǵy gaz baǵasyna sál de bolsa tómendetýshi áser etýi múmkin, - dedi ol.
Buǵan deıin habarlanǵandaı, Qytaı munaı izdeýde AQSh-tan Kanadaǵa bet buryp jatyr.