Qyrǵyzstandaǵy dinı uıymdar sany 4363-ke jetti: jańa zań talqyǵa tústi
ASTANA. KAZINFORM — Qazir Qyrǵyzstanda 4363 dinı uıym tirkelgen, olardyń 3966-sy ıslamdyq, 391-i hrıstıandyq, sondaı-aq birneshe býddıstik, ıýdeılik jáne bahaı uıymdary bar, dep habarlaıdy Kabar.
Bul derekter AQSh-tyń Halyqaralyq dinı bostandyq jónindegi komıssııasy (USCIRF) men QR Aqyıqat ınstıtýtynyń quqyq qorǵaýshylary arasyndaǵy kezdesýde aıtyldy.
QR Ombýdsmen ınstıtýtynyń baspasóz qyzmetiniń habarlaýynsha, komıssııa tóraıymy Vıkı Harttsler men tóraǵa orynbasary Asıf Mahmýd aqyıqatchy Jamılıa Jamanbaevamen kezdesti. Kezdesýde dinı senim bostandyǵyn saqtaý, sondaı-aq 2025 jylǵy 1 aqpanda kúshine engen jańa din týraly zańdy júzege asyrý máseleleri talqylandy.
Jamılıa Jamanbaeva Qyrǵyzstanda senim bostandyǵy, zań aldyndaǵy teńdik jáne dinı belgileri boıynsha kemsitýge jol bermeý qaǵıdattary adam quqyqtary salasyndaǵy memlekettik saıasattyń ajyramas bóligi ekenin atap ótti.
— Qyrǵyzstanda dinaralyq jáne konfessııaaralyq tózimdilik saqtalyp otyr, qandaı da bir shıelenisti jaǵdaı baıqalmaıdy, — dedi Aqyıqatchy.
Onyń aıtýynsha, 2024 jyldan bastap Instıtýtqa dinı senimge qatysty birneshe shaǵym túsken. Mysaly, tergeý ızolıatoryndaǵy áıel dinı rásimderdi oryndaýǵa múmkindik joqtyǵyna shaǵymdanǵan. Instıtýt aralasqannan keıin, mekeme ákimshiligi jaǵdaıdy sheship, kedergiler joıylǵan.
Taǵy bir jaǵdaı psıhıatrııalyq mekemede jatqan naýqas áıeldiń namaz oqýǵa ruqsat ala almaýyna qatysty bolǵan. Tekserýden keıin mekeme qyzmetkerine eskertý jasaldy.
Vıkı Harttsler jańa qabyldanǵan «Dinı senim bostandyǵy jáne dinı birlestikter týraly» zańnan keıin kishi dinı toptardyń qyzmeti shektelýi múmkin ekenine alańdaýshylyq bildirdi.
— Shirkeý músheleri az dinı uıymdar qyzmetin jalǵastyra almaýy yqtımal, óıtkeni jańa zańǵa sáıkes, tirkelý úshin keminde 500 adam qajet, — dedi ol.
Sondaı-aq, Harttslerdiń aıtýynsha, keıbir óńirde jergilikti bılik keıbir dinı uıymnyń qaıta tirkelýine kedergi keltiredi. Al zań boıynsha olar eki jyl ishinde qaıta tirkeýden ótýi tıis.
Óz kezeginde, komıssııa tóraǵasynyń orynbasary Asıf Mahmýd dinı bilim berý mekemeleriniń qyzmetine nazar aýdardy. Onyń aıtýynsha, keıbir medresede ekstremıstik ıdeıalar taralýy múmkin, bul óz kezeginde ulttyq qaýipsizdikke qaýip tóndiredi.
Jamılıa Jamanbaeva bıyl ınternat úlgisindegi dinı oqý oryndaryna monıtorıng júrgizý josparlanyp otyrǵanyn málimdedi.
Buǵan deıin Qyrǵyzstanda Qamshy Kólbaevtyń aǵasy ustalǵanyn jazǵanbyz.