Qyrǵyzstanda din týraly zańǵa qol qoıyldy

ASTANA. KAZINFORM - Zańda bir ǵana daýly másele bar – úı aralap ýaǵyz aıtý máselesiniń rettelmegendigi, dep habarlaıdy Kazinform tilshisi.

Memleket basshysy Sadyr Japarov Facebook paraqshasynda óz sheshimin túsindirdi. 

Onyń aıtýynsha, dinge berik azamattar zańǵa qarsylyq bildirip, qabyldamaýdy suraǵan. Alaıda zaıyrly kózqarastaǵy azamattar zańǵa qol qoıýdy talap etken.

- Elimizde dindi ustanatyndar qansha bolsa, zaıyrly kózqarastaǵy azamattar da kóp ekenin umytpaıyq. Olar beıtanys adamdardyń páterler men úılerdi aralap, esik qaǵýyna qarsy. Halyq bul ýaǵyzshylar kimder, olarda múftııattan, qazııattan nemese hatıbııattan kýálik bar ma, olar qandaı uıym nemese qandaı baǵytty nasıhattaıdy, bul baǵyt dinimizge qaıshy kelmeı me ?, degen saýaldarǵa jaýap alǵysy keledi, - dep túsindirdi Qyrǵyz eliniń basshysy.

Sadyr Japarov zańda daýly bir ǵana jaıt bar, ol – ýaǵyz aıtý úshin úılerdi aralaý máselesi durys rettelmegenin basa aıtty.

— Mundaı ýaǵyz taratýǵa kim ruqsat beretini, oǵan kim qatysa alady, qandaı bilim qajet, kimniń daýat ótkizýge quqyǵy bar, qandaı paraqshalar nemese kitaptar taratýǵa ruqsat etilgeni jáne bul materıaldardy kim tekseretini anyqtalmaǵan. Azamattarymyz otbasyn, bala-shaǵasyn qaraýsyz, kúnkórissiz qaldyryp, 3 kún, 40 kún, tipti 4 aıǵa ketip qalǵan jaǵdaılar da bar. Áýeli otbasyńdy az bolsa da azyq-túlikpen qamtamasyz etip, sosyn baryp dinge shaqyrý kerek emes pe?- dep jazdy qyrǵyz basshysy.

Memleket basshysy sońǵy kezderi Qyrǵyzstanda teris aǵymdardy nasıhattaıtyn radıkaldy materıaldar men kitaptardy taratý faktileri jıilep ketkenin atap ótti. Onyń oıynsha, múftııat pen ǵulamalar keńesi naqty talaptar men erejeler belgilep, usynýy kerek.

- Eger múftııat naqty erejeler ázirlep, osy protsesti retke keltirip, odan keıin ýaǵyz aıtýdy jalǵastyrsa, bul memleketimizdiń bolashaǵyna ıgi bolady, - dedi memleket basshysy.

Qyrǵyzstan halqy 33 aǵymǵa bólingeni atalyp ótti. Elde sot tyıym salǵan, biraq jumys istep jatqan aǵymdar bar:

Hızbýt-Tahrır-ál-Islamı;

At-Takfır Val-Hıdjra;

Iakyn Inkar;

Djabhat an-Nýsra (Sırııa aýmaǵyna ketti);

Katıbat ál-Imam ál-Býharı (Sırııa aýmaǵyna ketti);

Jannat Oshıkları (Sırııa aýmaǵyna ketti).

Qyrǵyzstan sotynyń sheshimimen qyzmetine tyıym salynǵan jáne el aýmaǵynda toqtatylǵan ekstremıstik nemese terrorıstik uıymdar:

Ál-Qaıda;

Shyǵys Túrkistan ıslam qozǵalysy;

Kúrd halyq kongresi;

Shyǵys Túrkistan azattyq uıymy;

Túrkistan ıslam partııasy;

Aı shirkeýi;

Djaıshýl Mahdı;

Djýnd ál-Halıfa;

Ansarýlla;

Akromııa;

Saıd Býrıatskııdiń úgit-nasıhat materıaldary men qyzmeti (A. Tıhomırov);

DAISh – Irak pen Levant ıslam memleketi;

Jamaat at-Taýhıd ýál-jıhad;

Jıhad uıymy.

Qyzmetine sot tyıym salmaǵan aǵymdar:

Tablıǵı jamaǵat;

Salafııa;

Hızmet (Gúlenshiler);

Nýrdjýlar;

Sýlaımanshylar;

Ahmadııa;

Quranıster (Quran áhlý);

«Musylman baýyrlar»;

Jetinshi kún adventısteri;

Iegova kýágerleri;

protestanttar;

Isa Másih shirkeýi;

Saentologtar;

Táńirshilder.

Sadyr Japarovtyń aıtýynsha, bul aǵymdardy ustanýshylar sany kún saıyn artyp keledi.

— Tyıym salynbaǵan qozǵalystar túrli kitaptar men broshıýralardy taratady. Sondaı-aq tyıym salynǵan aǵymdar kitaptar, paraqshalar men beınerolıkter taratady. Keıbir josyqsyz uıymdar azamattarymyzdy jasyryn túrde teris aǵymdarǵa tartyp júr. Bul bolashaǵymyzǵa qaýip tóndiretin asa qaýipti úrdis. Musylman elderinde, mysaly, Sırııada jáne basqalarynda musylmandardyń ózderi bir-birimen: «Meniń uıymym durys, al sizdiń aǵymyńyz durys emes» dep bir-birimen soǵysatynyn kórip otyrmyz. Onymen kúres mıllıondaǵan musylmandardyń qanyn tógip jatyr,- dep túsindirdi ol.

Memleket basshysy múftııat pen dintanýshylarǵa din salasyn retke keltirýge yqpal etýdi surady.

— Qyrǵyzstandy durys jolǵa salyp, onyń bolashaǵyna berik negiz qalaıyq. El aralaý máselesine búge-shigesine deıin talqylap, tártibin usynyńyzdar. Olardyń múltiksiz oryndalýy men rettelýine memleket kómektesedi. Usynystaryńyzdy neǵurlym tez engizseńizder, soǵurlym jaqsy, -dep túıindedi sózin Qyrǵyzstan basshysy.

Osyǵan deıin Qyrǵyzstanda bir mandatty okrýgter boıynsha depýtattar saılaýyn ótkizbeý usynylyp otyrǵanyn jazǵan edik.