Keýdeden keler sýda turyp, bir ózi túnde 50 mınany zalalsyzdandyrdy – batyrdyń qyzy
PETROPAVL. KAZINFORM – Soltústik Qazaqstan oblysy ıAvlenka eldi mekenindegi bir kóshege Boranbaı Ábishevtiń esimi berilgen. Alaıda kópshilik onyń erligi týraly bile bermeıdi.
Óńir turǵyny, ardagerdiń qyzy Ǵalııa Ábishevanyń aıtýynsha, ákesi soǵysqa alynǵanda 17 jasta ǵana eken. 1942 jyly bozbala bir jas qostyryp alyp, óz erkimen maıdanǵa attanady.
- Ákem soǵysqa barǵannan Lenıngrad túbinde jaýmen aıqasty. Jeńisti Pragada qarsy aldy. Soǵys bitkende jasy jıyrmaǵa da tolǵan joq edi. 1947 jyly ǵana elge oraldy. Anam Hadısha ekeýi shańyraq kóterip, segiz balany, tórt ul, tórt qyzdy ómirge ákeldi. Zeınet demalysyna shyqqanǵa deıin aýyl sharýashylyǵynda túrli qyzmetterdi atqardy.
Ol kezde balamyz, soǵys jaıynda qazbalap suramadyq. On shaqty orden-medali bar: Qyzyl Juldyz, ІІІ dárejeli Dańq, ІІ dárejeli Otan soǵysy, Erligi úshin - barlyǵy jaýyngerlik nagradalar. Ne úshin aldyń dep suraǵanda da, «sony qaıtesiń, balam» dep aıtpaıtyn. Qarapaıym boldy, kóp sóılemeıtin, - deıdi ardagerdiń qyzy.
Al ákeniń erlik isteri týraly otbasy tek on jyl buryn ǵana oıda-joqta bilgen.
- 1985 jyly ákemiz dúnıeden ótti. 2015 jyly Jeńistiń 70 jyldyǵy qarsańynda Ǵalııaǵa oblystyq qorǵanys isteri departamentinen habarlasyp, ákeńiz Lenıngrad mańynda soǵysqan, nagradtalǵanymen, «Za oboroný Lenıngrada» medali berilmeı qalǵan eken dep aıtty. Keıin departamentte onyń erligi jaıynda estip-bildik.
Bul bizge túrtki boldy. Ákemiz zeınetkerlikke shyqqannan keıin onyń qyzyǵyn kórip úlgermedi, 3-4 aıdan keıin qaıtys boldy. Sol kezdegi Esil aýdanynyń ákimine baryp, ákemiz jaıynda baıandap, kóshege atyn berýdi suradyq. Biraq oǵan negiz kerek qoı, sondyqtan erligin rastaıtyn qujattaryn izdep, Reseıdiń Podolskidegi Qorǵanys mınıstrliginiń arhıvinen barlyǵyn taptyq, - deıdi ardagerdiń kúıeý balasy Nurmuhanbet Qaparov.
Ekinshi Dúnıejúzilik soǵystyń ardageri Boranbaı Ábishev Lenıngrad maıdanynda 1943 jylǵa deıin 221 atqyshtar polkinde atqysh, keıin 1945 jylǵa deıin Ekinshi Ýkraına maıdanynyń 44 pontondy polkiniń bólimshe komandıri boldy. 1945-1947 jyldary osy polktiń 21-shi jeke batalonynda boryshyn ótedi.
- Úıde jaýyngerlik dosy Shıshanovpen túsken fotosy bar. Jańaǵy dosy bir aptadan keıin snarıadtyń jaryqshaǵynan kóz aldynda qaza tapqan eken. «Ózim jerledim» dep aıtqany esimde. Al birde, ony anam aıtty, ákemniń janynda jarylǵan snarıad ony topyraqpen kómip tastaıdy. Qasyndaǵylar ólgen shyǵar dep, qazyp alýǵa asyqpaǵan ǵoı. Biraq ákem boıshań, qoly qarýly jigit boldy, ózdiginen shyqqan eken. Arqasynda tesik bolatyn, bala kezimizde ústine minip, sol tesikti shuqylap oınaýshy edik. Podolskiniń arhıvinen alynǵan qujattardan onyń erlikteri týraly bildik, - deıdi Ǵalııa Ábisheva.
Máselen Boranbaı Ábishev Qyzyl Juldyz ordenimen bir túnde jalǵyz ózi sýda turyp, 50 mınany zalalsyzdandyrǵany úshin nagradtalǵan eken.
- Qujatta oqıǵanyń 12 qyrkúıekte bolǵany jazylǵan. Pskov jáne Chýdskoe kólderin qosatyn buǵazda salynyp jatqan aılaqty fashıster joǵarydan bombalap ketedi. Ákem túni boıy demalmastan sý jolyn mınalardan tazartqan, - deıdi Ǵalııa Ábisheva.
Jeńistiń 80 jyldyǵyna oraı týǵan-týystary Boranbaı Ábishevtiń maıdanda erligi úshin polktyń jaýyngerlik týynyń aldynda jalǵyz jáne dosy Shıshanovpen Rýmynııada, Dýnaı ózenin jaýdan alǵannan keıin túsken fotosyn oblystyq tarıhı-ólketaný mýzeıine syılap, ol kórmege qoıyldy.
Buǵan deıin Petropavlda «Uly Jeńistiń qadamy» atty kórme ashylǵanyn jazǵan edik.