Kesken-Kúıik qalashyǵy ıÝNESKO Búkilálemdik mura tizimine engizilýi múmkin
QYZYLORDA. KAZINFORM – Qyzylorda oblysy aýmaǵynda jatqan Kesken-Kúıik qalashyǵy ıÝNESKO Búkilálemdik mura tizimine engizilýi múmkin.
Bul jóninde arheolog Dmıtrıı Voıakın málim etti. Kesken-Kúıik qalashyǵy Qazaly aýdanyna qarasty Bozkól aýylynan ońtústik-batysqa qaraı 30 shaqyrym jerde ornalasqan. Tarıh betterinde ol VІІ-H ǵasyrlardan belgili bolyp otyr.
— Oǵyz dáýiriniń kórnekti eskertkishi retinde tanylǵan qalashyqtyń kólemi 560×700 metr. Qala shıki kirpishten qalanǵan. Syrtqy qorǵan qabyrǵamen qorshalǵan. Onyń qazirgi kúni saqtalǵan bıiktigi 2 metrge jýyq. Qalanyń eń myqty joǵarǵy qabaty VII–IX ǵasyrmen merzimdeledi Horezm arheologııalyq-etnografııalyq ekspedıtsııasy (jetekshisi S. P. Tolstov) jumysy nátıjesinde 1946 jyly kóptegen derek anyqtalǵan. Al 1958 jyly máskeýlik bıolog V.Smırın, 1963 jyly B.Vaınbergtiń basqarýymen qazba jumystary qolǵa alynǵan. Sodan beri kúni búginge deıin qazba jumystary jalǵasyp keledi. Shirik-Rabat arheologııalyq ekspedıtsııasynyń (jetekshisi J. Qurmanqulov) qoldaýymen 2006 jyly fotofıksatsııa jasalyp, koordınattary alyndy. 2007 jyldan bastap eskertkishti Almaty qalasynda ornalasqan «Arheologııalyq saraptama» JShS barlaý jasaǵy zerttegen. 2019 jyldan «Rýtrým» JShS turaqty qazba jumystaryn júrgizedi. Qazba jumystary Mádenıet jáne aqparat mınıstrligi bekitken «Arheologııalyq jumystardyń josparyna» engizilgen, — dedi oblystyq «Tarıhı-mádenı eskertkishterdi qorǵaý» KMM dırektory Erǵazy Aldanazarov.
Halyqaralyq Orta Azııa zertteýler ınstıtýtynyń bastamasymen qolǵa alynǵan arheologııalyq qazba jumystaryn júrgizip jatqan ekspedıtsııa quramyna Dmıtrıı Voıakın, Aleksandr Dolgýshev jáne ózge de bilikti ǵylymı qyzmetkerler, arheologtar men ǵalymdar kiredi. Jobanyń ǵylymı jetekshisi — Denıs Vıktorovıch Sorokın.
— Jınaqtalǵan jádigerler atalǵan qalashyqtyń qolóner ortalyǵy bolǵandyǵyn dáleldeıdi. Qala turǵyndary keramıka óndirisimen aınalysqan. Oǵan qosa qola, mys jáne temir balqytý jáne shynydan ydystar daıyndalǵan. Oǵan dálel retinde tabylǵan keramıkalyq saptyaıaqtar, urshyqtyń bastary, keramıkalyq dastarhan bólikterin aıtýǵa bolady. Sondaı-aq keramıkalyq qaqpaq bólikteri jáne ózge de shynydan jasalǵan monshaqtardyń baı kollektsııasy, qola asyqtar, mys saqınalar jáne ózge de zattaı jádigerler kózge tústi. Keleshekte qala ıÝNESKO Búkilálemdik mura tizimine engizilýi múmkin, — dedi arheolog Dmıtrıı Voıakın.
Buǵan deıin habarlanǵandaı, Atyraý oblysyndaǵy qorǵandardan Sarmat dáýiriniń altyny tabyldy.