Qazaqstanda vıtılıgony emdeýdiń birqatar joǵary tásilderi engizildi

ASTANA. QazAqparat - Densaýlyq saqtaý mınıstrligi Qazaqstanda maýsym - vıtılıgo týraly habardar bolý aıy dep jarııalady, dep habarlaıdy QazAqparat.

Dúnıejúzilik vıtılıgo kúniniń (WVD) maqsaty - patsıentterge alalaýshylyqty jeńýge, vıtılıgo úshin zamanaýı emdeýge qol jetkizýge jáne tolyqqandy ómir súrýge kómektesý.

Almaty qalasy alǵash ret 2023 jylǵy 24 maýsymda atap ótiletin 13-shi Dúnıejúzilik Vıtılıgo kúniniń (WVD) halyqaralyq shtab-páteri bolyp tańdaldy.

WVD prezıdenti bolyp medıtsına ǵylymdarynyń kandıdaty, Almaty qalasy «Vıtılıgo jáne teri densaýlyǵy ortalyǵynyń» dermatology, VRF ǵylymı - konsýltatsııalyq keńesiniń múshesi (Vıtılıgony zertteý jónindegi dúnıejúzilik qor) Álııa Aıdarbekqyzy Qasymhanova saılandy.

Vıtılıgo terini bet pen denede daqtarmen aǵartady. Bul boljanbaıtyn, sozylmaly, ınfektsııalyq emes, aýtoımmýndyq teri aýrýy, ol ár júzden bir adamǵa ártúrli dárejede áser etedi. Vıtılıgo ólimge ákelmeıdi jáne eshqandaı organıkalyq zııan keltirmeıdi, biraq keıde naýqas adamnyń jáne onyń otbasynyń áleýmettik ómirine qatty áser etedi. Aýrý kez-kelgen jastaǵy kez-kelgen adamǵa áser etýi múmkin, biraq ádette bul jaǵdaı jıyrma jasqa deıin damıdy, ıaǵnı kóptegen balalar vıtılıgomen ómir súredi.

Elimizdiń dermatologtary osy aýrýdy emdeýdiń joǵary tıimdi ádisterin engizý boıynsha úlken jumys júrgizdi. Eger 2010 jyly Qazaqstanda vıtılıgony emdeý úshin Shymkent qalasynda bir ǵana Waldman fototerapııalyq qondyrǵysy bolsa, 2022 jyly elimizdiń 13 ortalyǵynda «Aýrýdy emdeýdiń altyn standarty» júrgizilýde. Úsh respýblıkalyq jáne 10 oblystyq ortalyqta fototerapııa qoldanylady.

2015 jyly Shymkentte QR-da alǵash ret hırýrgııalyq emdeý ádisteri engizildi. Búginde Almaty qalasynyń «Vıtılıgo jáne teri densaýlyǵy ortalyǵynda» hırýrgııalyq operatsııalardyń tórt túri bar, olar 85%-dan 100%-ǵa deıin tıimdilikke qol jetkizýge múmkindik beredi.

Qazaqstandyq ǵalymdar vıtılıgonyń paıda bolý boljamyna áser etetin mańyzdy genotıpterdi anyqtady, aralas fototerapııa hattamasyn, sondaı-aq genetıkalyq testileýdiń negizinde jáne progressıvti vıtılıgosy bar patsıentterdi basqarý algorıtmderin ázirledi.

Bir jyldyń ishinde qazaqstandyq dermatologııalyq mekemelerge vıtılıgo problemalarymen 12 myńnan astam patsıent júgindi. Bul kórsetkish 2-3 ese joǵary bolýy múmkin, óıtkeni kóptegen dárigerler men patsıentter vıtılıgony emdeýdiń yqtımal ádisteri týraly habardar emes. Kóbisi uıalshaqtyqqa, kópshilik aldynda aıyptaýǵa jáne stıgmaǵa baılanysty aýrýdy jasyrýdy jón kóredi jáne dárigerge barmaıdy, bul emdeýde úlken kedergi bolyp tabylady.

WVD naýqany aıasynda 24 maýsymda Almatyda álemniń túkpir-túkpirinen kelgen dárigerler, zertteýshiler men patsıentterdiń qatysýymen «Vıtılıgo: Bolashaqqa baǵdar» atty halyqaralyq konferentsııa ótedi.

Maýsym aıynda QR DSM Qazaq Dermatologııa jáne ınfektsııalyq aýrýlar ǵylymı ortalyǵy Almaty qalasynyń «Vıtılıgo jáne teri densaýlyǵy ortalyǵymen» seriktestikte vıtılıgo týraly bilimdi nasıhattaý úshin túrli is-sharalar ótkizedi.

Oral qalasynda 22 maýsymda «Dermatovenerologtardyń, dermatokosmetologtardyń jáne leprologtardyń 20 óńiri» atty XIII Óńirlik ǵylymı-bilim berý forýmy ótedi.

23 maýsymda Almaty qalasyndaǵy «Vıtılıgo jáne teri densaýlyǵy ortalyǵy» klınıkasynda ósirilmegen epıdermaldyq jasýshalardy transplantattaý operatsııasy júrgiziledi. Munda patsıenttermen dóńgelek ústel ótedi.

25 maýsymda Shymkentte otandyq jáne sheteldik sarapshylardyń qatysýymen «Vıtılıgo: problemalar men perspektıvalar» atty dóńgelek ústel josparlanǵan.