Qazaqstanda sybaılas jemqorlyqty baqylaý aıtarlyqtaı jaqsardy — Dúnıejúzilik bank

NUR-SULTAN. QazAqparat - Dúnıejúzilik bank jyl saıynǵy «Memlekettik basqarý ındıkatorlary» (The Worldwide Governance Indicators, WGI) zertteýin jarııalady, onyń aıasynda álemniń 214 eliniń memlekettik basqarý sapasy men tıimdiligi baǵalanady, dep habarlaıdy QazAqparat.

WGI alty ındıkatordy qamtıdy: «Sybaılas jemqorlyqty baqylaý», «Úkimettiń tıimdiligi», «Zańnyń ústemdigi», «Retteýshi ortanyń sapasy», «Saıası turaqtylyq», «Memlekettiń esep berýi».

Kórsetilgen barlyq baǵyttardy jınaqtaıtyn jıyntyq ındeks nemese biryńǵaı reıtıng joq – árbir ındıkator jeke baǵalanady.

WGI derekterdi kórsetý tásilderiniń biri – paıyzdyq rang shkalasy. Ol eń tómen kórsetkishteri bar elderdiń paıyzyn anyqtaý arqyly qalǵandarynyń arasynda jeke memlekettiń jaǵdaıyn kórsetedi.

2018 jyldyń qorytyndysy boıynsha Qazaqstan «Sybaılas jemqorlyqty baqylaý» ındıkatory (SJBI) boıynsha aıtarlyqtaı ilgerileýge qol jetkizdi.

Málimetter 13 derekkózdiń negizinde esepteldi, olardyń ishinde Bertelsmann Stiftung, Freedom House, Economist Intelligence Unit, PRS Group, World Justice Project, IHS Markit, IMD, World Economic Forum, V-Dem jáne Transparency International (Álemdik sybaılas jemqorlyq barometri) sııaqty kompanııalardyń zertteý nátıjeleri bar.

Zertteýleri «Sybaılas jemqorlyqty baqylaý» ındıkatoryn quraıtyn kóptegen uıymdardyń Qazaqstannyń sońǵy jyldaǵy sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúrestegi kúsh-jigerin oń baǵalaǵanyn aıta ketken jón.

Mysaly, PRS Group jelisi boıynsha sońǵy jylda Qazaqstanda sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl boıynsha kórsetkish 2 esege ósti, al IMD jahandyq básekege qabilettilik reıtıngisinde osyndaı ındıkator boıynsha Qazaqstan úshin rekordtyq kórsetkish bolyp tabylatyn 29-shy orynǵa ıe boldy, ol ótken jylmen salystyrǵanda 10 pozıtsııaǵa kóterildi.

1996 jyly WGI-diń osy ındıkatoryn ólsheý bastalǵan sátten bastap Qazaqstannyń sońǵy jyly ǵana aıtarlyqtaı joǵary kórsetkishke qol jetkizgenin atap ótken jón. «Sybaılas jemqorlyqty baqylaý» ındıkatorynyń paıyzdyq rangi 36,06%-dy qurady, ıaǵnı álemniń osynsha memleketteriniń sybaılas jemqorlyqty baqylaý deńgeıi Qazaqstanǵa qaraǵanda nashar. Bir jyl buryn kórsetkish aıtarlyqtaı tómen boldy -19,71%.

Bul Qazaqstannyń osyǵan deıingi bul reıtıngke engen eń jaqsy nátıjesi bolǵanyn atap ótken jón.

Postkeńestik keńistik elderiniń arasynda Qazaqstan Reseı (21,15%), Ýkraına (18,27%), Ázerbaıjan (21,63%), Moldova (25,96%) Qyrǵyzstan (16,35%), Ózbekstan (12,50%) jáne Túrikmenstanǵa (8,17%) qaraǵanda aıtarlyqtaı joǵaryda tur.