Qazaqstanda sottalǵan adamdar qandaı jumys istep júr

ASTANA. KAZINFORM — Ótken jyly elimiz boıynsha sottalǵan jandardyń ishinde eńbekke qabiletti 23 431 adamnyń arasynan 11 031-i jumysqa ornalasty. Al bıyl 21 829 adamnyń 13 252-si eńbekpen qamtyldy.

Bul týraly Kazinform agenttiginiń saýalyna ІІM Qylmystyq-atqarý júıesi komıtetiniń jaýabynda aıtylǵan.

— Mekeme ákimshiligi sottalǵan adamdardy mekemeniń sharýashylyq qyzmet kórsetý qyzmetine, qylmystyq-atqarý júıesiniń óndiristik kásiporyndaryna, basqa da memlekettik uıymdarǵa, sondaı-aq kásipkerlik sýbektilerine tıesili uıymdarǵa mindetti túrde jumysqa ornalastyrady. Eń aldymen sot úkimi boıynsha atqarýshy paraǵy bar sottalǵandar eńbekke tartylady. Búginde mekeme ákimshiligi usynǵan jumystan bas tartý faktileri tirkelgen joq, — degen jaýap aldyq vedomstvodan.

Jumysshylardyń eńbekaqysy Qazaqstan Respýblıkasynyń zańnamasyna sáıkes, eńbek sharty negizinde tólenedi. Aı saıynǵy jalaqydan zańnamada belgilengen mólsherde, ıaǵnı keminde 50%-y ustalady.

— Keltirilgen zalaldy óteý somasy sottalǵan adamnyń tabysyna tikeleı baılanysty. Sonymen birge, talapty óteý mólsheri shartty túrde merziminen buryn bosatý nemese jazanyń ótelmegen bóligin neǵurlym jeńil jaza túrine aýystyrý týraly ótinishterdi qaraý kezinde mańyzdy ról atqarady, biraq qamaý jaǵdaıyna áser etpeıdi, — dep túsindirilgen.

Sottalǵan jandardyń eńbekaqysy Eńbek kodeksine sáıkes eki nysanda tólenedi — merzimdi jáne kelisimdi. Merzimdi aqy tóleý kezinde jalaqy naqty jumys istegen ýaqytyna belgilengen tarıftik mólsherleme nemese jalaqy negizinde esepteledi. Kelisimdi tólem kezinde — oryndalǵan ár jumys oryndalýy nemese daıyndalǵan ónimge qaraı tólenedi.

— Jalaqy mólsheri ár azamatqa jeke qarastyrylady, eń tómengi mólsheri — 6 myń teńge, eń joǵarǵysy — 250 myń teńge. Sharýashylyq qyzmet kórsetý salasynda jalaqy mólsheri bekitilgen, ıaǵnı eń tómengi jalaqy kóleminde — 85 myń teńge, — deıdi mınıstrlikten.

Sonymen qatar, qoldanystaǵy zańnama aıasynda shaǵyn jáne orta bıznes sýbektilerimen yntymaqtastyq ornatylǵan. Qylmystyq-atqarý júıesi mekemelerinde keń aýqymdy ónimder shyǵarylady, onyń ishinde formalar, múlik, zattar, azyq-túlik, aǵash jáne metall buıymdary, qurylys materıaldary taǵy sol sııaqty. 

Mekemelerde jazasyn óteýshi jandardy tehnıkalyq jáne kásiptik bilimmen qamtý qatar júredi. Mamandyqtar tizimi mekeme ákimshiligimen, jergilikti atqarýshy organdarmen kelisim negizinde, eńbek naryǵynyń monıtorıngine súıene otyryp qurastyrylady. Oqý protsesin uıymdastyrý ýákiletti organnyń bilim salasyndaǵy ýákiletti organmen kelisilgen qaǵıdalaryna sáıkes júzege asyrylady.

— 2023–2024 oqý jylynda 2 884 sottalǵan jan bilim alyp, mamandyqtardy meńgerdi. Onyń ishinde tokar, tiginshi, avtoslesar, gaz-elektr dánekerleýshi, aspaz, dánekerleý isi taǵy basqa. Ótken oqý jylynda 200-den astam azamat qysqa merzimdi kýrstan ótip, sertıfıkat aldy. Olar tyrnaq stılısi, shashtaraz, aspaz, tiginshi kásibin meńgerdi. Jazasyn ótep jandardyń ІT-mamandyǵyn meńgerýi tehnıkalyq sebepterge baılanysty qazir múmkin emes, — dep habarlaıdy ІІM.

Buǵan deıin Іshki ister mınıstrligi túrmede dástúrli dinge qaıtqandardy ózge sottalǵandardyń dinı saýatyn ashýǵa tartqany týraly jazǵan edik.