Qazaqstanda sońǵy 5 jylda óndiristik jaraqattaný deńgeıi 6,3 paıyzǵa tómendedi
ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstanda óndiristik jaraqattaný deńgeıin tómendetý boıynsha jumystar josparly túrde júrgizilýde. Qabyldanǵan sharalardyń nátıjesinde sońǵy 5 jylda óndiriste zardap shekkenderdiń sany 6,3%-ǵa, burynǵyǵa qaraǵanda qaza tapqandar sany 2,9%-ǵa azaıdy.
Bıylǵy Dúnıejúzilik eńbekti qorǵaý kúniniń taqyryby - «Eńbek qaýipsizdigi men gıgıenasyna revolıýtsııalyq kózqarastar: jumys oryndaryndaǵy jasandy ıntellekt pen tsıfrlandyrýdyń róli». Álemniń barlyq aımaǵynda úkimetter, kásipodaq uıymdary, jumys berýshiler birlestikteri jáne eńbekti qorǵaý salasyndaǵy tájirıbe mamandary is-sharalar uıymdastyrady, olardyń sheńberinde eńbekti qorǵaý salasyn jańa tehnologııalardy engizý jáne tsıfrlyq transformatsııalaý, qaýipsiz jáne salaýatty óndiristik orta qurý máseleleri qaralatyn bolady.
Halyqaralyq eńbek uıymynyń derekteri eńbekti qorǵaý salasyndaǵy aýqymdy problemalardyń saqtalýyn aıǵaqtaıdy – álemde jyl saıyn 270 mln-ǵa jýyq jazataıym oqıǵa jáne 2 mln-nan astam adamnyń ómirin qıǵan 160 mln kásiptik aýrý tirkeledi.
Qazaqstanda jyl saıyn kásiporyndarda 1400-den astam jazataıym oqıǵaǵa jol beriledi, onyń 200-ge jýyǵy adam shyǵynymen aıaqtalady.
Ekonomıka salalary bólinisinde zardap shekkenderdiń eń kóp sany taý-ken metallýrgııa kesheniniń kásiporyndarynda – 15,3%, qurylys salasynda – 12% baıqalady.
Elimizde 470 myńnan astam jumysker zııandy jáne qaýipti eńbek jaǵdaılarynda jumys isteıdi. 2024 jyly attestattaý nátıjeleri boıynsha 679 myń jumysker eńbek jaǵdaılary zııandy jumysta istegeni úshin túrli ótemaqy aldy. Bul maqsattarǵa jumys berýshiler 297,4 mlrd teńge bóldi, bul 2023 jylmen salystyrǵanda 16,6% - ǵa kóp.
Salaýatty jáne qaýipsiz eńbek jaǵdaılaryn odan ári qamtamasyz etý úshin QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi (budan ári – Eńbekmıni) sharalar keshenin qabyldaýda.
2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha quqyq qorǵaý organdaryna jazataıym oqıǵalar týraly 1042 materıal jiberildi, olar boıynsha 215 qylmystyq is qozǵaldy. Jumys oryndarynda eńbek jaǵdaılarynyń naqty jaı-kúıin baǵalaý maqsatynda 7,7 myńnan astam óndiristik obektilerdi attestattaý júrgizildi.
Buzýshylyqtardyń aldyn alý jáne boldyrmaý maqsatynda elimizdiń 3262 kásiporny eńbek qaýipsizdigi jáne eńbekti qorǵaý standarttaryn engizdi.
2019 jyldan bastap Nóldik jaraqat tujyrymdamasy – Vision Zero belsendi túrde júrgizilýde. Búgingi tańda oǵan respýblıkanyń 605 kásiporny qosyldy.
Qazaqstannyń 318 kásiporny qurylys salasynyń merdigerlik uıymdarynda qaýipsiz eńbek jaǵdaılaryn qamtamasyz etý úshin baqylaýdyń tikeleı modelin engizdi.
Zııandy eńbek jaǵdaılarynda jumys isteıtin jumyskerlerdi áleýmettik qorǵaýdyń qosymsha tetikterin engizý sheńberinde 2024 jylǵy 1 qańtardan bastap Qazaqstanda arnaýly áleýmettik tólem engizildi. Bul tólemderge keminde 7 jyl mindetti kásiptik zeınetaqy jarnalary aýdarylǵan 55 jasqa tolǵan jumyskerler quqyly. Osy múmkindikti paıdalana otyryp, 14 myńnan astam jumysker zııandy eńbek jaǵdaılaryndaǵy jumysyn toqtatyp, arnaýly áleýmettik tólemder alýda.
Qazaqstanda 2030 jylǵa deıingi qaýipsiz eńbek tujyrymdamasy (budan ári – Tujyrymdama) iske asyrylýda, ol: eńbekti qorǵaý jónindegi sharalardy qarjylandyrýda jańa tásilderdi qoldaný, jumyskerlerdiń jazataıym oqıǵalardan mindetti saqtandyrý júıesine qatysýyn jandandyrý; oqytý sapasyn arttyrý jáne eńbekti qorǵaý jónindegi bilimdi tekserý esebinen eńbek jaǵdaılaryn jaqsartýdy jáne óndiristik jaraqattaný men kásiptik aýrýlar deńgeıin tómendetýdi kózdeıdi bilimdi táýelsiz baǵalaýdy engizý arqyly eńbek etý; qoǵamdyq baqylaýdyń rólin kúsheıtý.
Tujyrymdamany iske asyrý sheńberinde Kásiporyndardyń tsıfrlyq kartasy jáne Eńbek táýekelderiniń tsıfrlyq kartasy iske qosyldy, bul naqty ýaqyt rejıminde eńbek qaýipsizdigi men eńbekti qorǵaýdy qamtamasyz etýge, sondaı-aq kásiporyndardaǵy eńbek qatynastaryna baılanysty táýekelderdi baqylaýǵa jáne aldyn alý sharalaryn qabyldaýǵa múmkindik beredi.
2025 jyldyń 28-30 mamyryna josparlanǵan Eńbekti qorǵaý jáne ónerkásiptik qaýipsizdik jónindegi dástúrli konferentsııa men kórme Halyqaralyq eńbekti qorǵaý kúnine oraılastyrylǵan. Bul ózekti syn-tegeýrinderdi talqylaý jáne qaýipsiz eńbek jaǵdaılaryn qamtamasyz etý salasyndaǵy sheshimderdi izdeý úshin jetekshi mamandardy, memlekettik organdardyń, bıznestiń jáne halyqaralyq uıymdardyń ókilderin biriktiretin mańyzdy salalyq is-shara.
Aıta keteıik, Atyraý oblysynda dárigerler 13 óndiristik jaraqat deregin jasyryp kelgen.