Qazaqstanda gemodıalızge táýeldi naýqastardyń sany 22,5%-ǵa artty
ALMATY. KAZINFORM – Qazaqstanda búırek jetispeýshiligine shaldyqqan 13869 naýqas gemodıalız terapııasyna táýeldi.
Resmı statıstıkaǵa sáıkes, Qazaqstanda 130-dan astam dıalız ortalyǵy bar, al búırek aýrýymen baılanysty terapııa alatyn naýqastar sany sońǵy úsh jylda 22,5 paıyz ósti (2021 jyly – 11 320, 2022 jyly – 12 546, 2023 jyly – 13 869 naýqas). Almaty qalasynyń ózinde 19 dıalız ortalyǵy bar. Sozylmaly búırek aýrýynyń 70 paıyzdan astamy kesh anyqtalyp, gemodıalız bastaýǵa týra keledi.
Kardıologııa jáne ishki aýrýlar ǴZI №2 terapııa bólimshesiniń nefrolog dárigeri Sársenbaı Qarmaqbaev jedel jáne sozylmaly búırek aýrýyn aldyn ala anyqtaýdyń birneshe tásilin atady:
- alǵashqy medıtsınalyq-sanıtarlyq kómek uıymdarynda jalpy tájirıbelik dárigerlerdi nefroprotektsııa jáne kreatının deńgeıi belgili bir qalypta emes ár adamda (jasy, jynysy) jeke esepteletindigi týraly arnaıy oqytý;
- emhana deńgeıinde skrınıng arqyly arterıaldyq gıpertenzııa, qant dıabeti, júrek qan-tamyr aýrýlary jáne otbasynda sozylmaly búırek aýrý bar naýqastarda búırek zaqymdanýyn erte anyqtaý;
- zerthanada kreatının deńgeıin shýmaqshanyń súzilý jyldamdyǵymen birge eseptep berý;
- maqsatty arterıaldyq qan qysymynyń 120/80 mm synap baǵanasynan aspaýyn qadaǵalaý;
- búırek bıopsııasyn alýdy qaıta qolǵa alý;
- genetıkalyq tekserýler júrgizý.
Kardıologııa jáne ishki aýrýlar ǴZI professorlary men nefrolog dárigerleri alǵashqy medıtsınalyq-sanıtarlyq kómek deńgeıinde sozylmaly búırek aýrýyn erte anyqtaýdyń arnaıy algorıtmin ázirlep, usyndy.
Algorıtm boıynsha arterıaldyq gıpertonııa, qant dıabeti, júrek qan-tamyr aýrýlary, otbasylyq aýrý tarıhynda sozylmaly búırek aýrýmen aýyratyn naýqastardyń qandaǵy kreatının deńgeıin jáne zárdegi albýmın/kreatının araqatynasyn anyqtaý arqyly búırektiń qyzmetin jáne zaqymdanýyn baǵalaý qajet.
«Eger zárdegi albýmın/kreatının araqatynasy >30 mg/g joǵary, shýmaqshanyń súzilý jyldamdyǵy 60 ml/mın/1,73m2 tómen bolsa, zerthanalyq taldaýdy 3 aıdan keıin qaıtalaý kerek. Eger 3 aıdan keıin shýmaqshanyń súzilý jyldamdyǵy áli tómen bolsa, zárdegi albýmın/kreatının araqatynasy joǵary bolýy saqtalsa, onda sozylmaly búırek aýrý dıagnozy qoıylyp, nefrolog dárigerine jiberiledi. Eger zárdegi albýmın/kreatının araqatynasy 30 mg/g-ǵa deıin, shýmaqshanyń súzilý jyldamdyǵy 60 ml/mın/1,73m2 joǵary bolsa, taldaýdy jylyna keminde bir ret qaıtalap otyrý kerek», – dedi dáriger Sársenbaı Qarmaqbaev.
Dárigerdiń sózinshe, emhana deńgeıinde jedel jáne sozylmaly búırek aýrýy týraly arnaıy dáris júrgizý jáne joǵarydaǵy usynystardy iske asyrý arqyly búırek almastyrýshy terapııa alatyn naýqastardyń sanyn azaıtýǵa bolady.
