Qazaqstanda 2030 jylǵa deıin 5 transshekaralyq hab ashylady
ASTANA. KAZINFORM – 2030 jylǵa deıingi kólik-logıstıkalyq áleýetti damytý tujyrymdamasy aıasynda 5 transshekaralyq hab ashylady. Saýda jáne ıntegratsııa mınıstri Arman Shaqqalıev eldegi transshekaralyq habtardy damytý týraly baıandady.
Búginde barlyq bes transshekaralyq hab boıynsha basqarýshy kompanııalar men olardyń jumys isteý sharttary aıqyndaldy. Áleýetti ınvestıtsııalyq jobalardyń pýldary qalyptasty. Elektr energııasy, sýmen jabdyqtaý, kólik joldary jáne kommýnıkatsııalar sııaqty negizgi ınfraqurylymmen qamtý jumystary júrgizilip jatyr.
Ózbekstan shekarasyndaǵy «Ortalyq Azııa» halyqaralyq ónerkásiptik kooperatsııa ortalyǵyna 2025 jyldyń 31 naýryzynda «Turan» arnaıy ekonomıkalyq aımaǵynyń mártebesi berildi. Qurylystyń birinshi kezeńinde 100 gektar aýmaq fýnktsıonaldy aımaqtarǵa bólindi, segiz óndiristik ǵımarat salyndy, ishki joldardy abattandyrý, syrtqy ınjenerlik jelilerdi tartý, kireberis joldaryn qamtý jumystary júrgizilip jatyr.
– Ekinshi kezeńde polıvınılhlorıd ónimderin, tamshylatyp sýarý júıelerin óndirý, maqta, kúrish, dándi-daqyldar men maıly daqyldardy qaıta óńdeý baǵyttary boıynsha jeti ınvestıtsııalyq joba aıqyndaldy. Sonymen birge, ortalyq aýmaǵynda ındýstrııalyq park salý josparlanyp otyr. 185,1 mıllıard teńge ınvestıtsııa tartylyp, 1 150 jumys orny qurylady. Ortalyqty tolyq iske qosý 2026 jylǵa josparlanǵan, – dedi Saýda mınıstri Úkimettiń búgingi otyrysynda.
«Eýrazııa» transshekaralyq saýda ortalyǵy Batys Qazaqstan oblysynyń Oral qalasy áýejaıynyń mańynda ornalasqan. Oblys ákimdigi jalpy quny 140 mıllıard teńge bolatyn qurylys materıaldary, jıhaz, shyny, munaı-gaz jabdyqtary, plastmassa buıymdary, sondaı-aq katalızatorlardy qaıta óńdeý baǵyttaryndaǵy 16 ınvestıtsııalyq jobany iske asyrýdy josparlap otyr.
Qorǵas toraby da arnaıy ekonomıkalyq aımaq mártebesine ıe. Onyń quramyna: «Qorǵas» halyqaralyq shekara mańy yntymaqtastyq ortalyǵy AEA, «Qorǵas – Shyǵys qaqpasy» arnaıy ekonomıkalyq aımaǵy kiredi. «Qorǵas» halyqaralyq shekara mańy yntymaqtastyq ortalyǵy AEA aýmaǵynda jalpy somasy 234,4 mıllıard teńge bolatyn 41 joba iske asyrylyp jatyr. Onyń ishinde 17 mıllıard teńgege segiz joba paıdalanýǵa berildi. 2027 jylǵa deıin 33 joba iske asyrylady.
– «Qorǵas-Shyǵys qaqpasy» ekonomıkalyq aımaǵynda 64 qatysýshy tirkelgen. Qazir jalpy somasy 58,6 mlrd teńgege, 3 ınvestıtsııalyq joba iske asyryldy. 2300-ge jýyq jumys orny quryldy. Investıtsııa kólemi 848,6 mlrd teńgeni quraıtyn taǵy 32 joba bar, onda bes myńnan astam jumys ornyn qurý josparlanyp otyr. Onyń ishinde «Qazaqstan-Qytaı halyqaralyq ónerkásip qalasy», jel energetıkasy qondyrǵylaryn, elektr energııasyn saqtaý jáne jınaqtaý júıelerin shyǵaratyn zaýyt, metall buıymdaryn óndirý zaýyty bar, – dedi A.Shaqqalıev.
Kaspıı toraby aıasynda eki iri joba – Aqtaý teńiz portyndaǵy konteınerlik hab pen Quryq portyndaǵy «Sarja» kópfýnktsıonaldy teńiz termınaly salynyp jatyr. Eki joba da «Aqtaý teńiz porty» arnaıy ekonomıkalyq aımaǵynyń quramyna engizilgen.
Konteınerlik hab úshin 19 gektar jer telimi bólindi. Bul «Lıanıýngan qurlyqtyq termınaly» kompanııasymen birlesken joba. Investıtsııa kólemi – 47,6 mıllıard teńge. Habtyń alǵashqy kesheni shilde aıynda paıdalanýǵa berildi. Ekinshi keshenniń qurylysy 95 paıyz oryndalyp, jyl sońyna deıin aıaqtalady. Jalpy joba 2026 jyldyń sońyna deıin aıaqtalady degen jospar bar.
– «Sarja» teńiz termınaly «Semurg Invest» kompanııasynyń jeke ınvestıtsııasy esebinen júzege asyrylyp jatyr. Termınal aýmaǵy – 284,7 gektar, ınvestıtsııa kólemi – 98 mıllıard teńge. Jalpy júk termınaly paıdalanýǵa berildi. Astyq, ámbebap júk, hımııalyq ónimder termınaldary men kólik-logıstıkalyq ortalyq qurylysy jalǵasyp jatyr, – dedi mınıstr.
Al «Batys Eýropa – Batys Qytaı» halyqaralyq tranzıttik dáliziniń quramdas bóligindegi Indýstrııalyq saýda-logıstıkalyq keshen «Qarasý» jáne «Aq-Tilek» ótkizý pýnktteriniń janynda ornalasqan. Onda 385,2 mıllıon AQSh dollaryn quraıtyn 18 jobadan turatyn ınvestıtsııalyq pýl jasaqtaldy. Bul jobalar qurylys, ónerkásip, aýyl sharýashylyǵy, saýda, týrızm jáne medıtsına salalaryn qamtıdy. Úsh jarym myńǵa jýyq jumys orny ashylady. Jambyl oblysynyń ákimdigi keshen aýmaǵyn 50 gektardan 150 gektarǵa deıin keńeıtý jumystaryn aıaqtaǵan soń, bul keshen arnaıy ekonomıkalyq aımaqqa aınalady. Jobany iske qosý 2026 jylǵa josparlanǵan.
Aıta keteıik, Transkaspıı dálizi arqyly sońǵy bes jylda osy baǵyttaǵy tasymal kólemi alty ese ósip, 2020 jylǵy 800 myń tonnadan ótken jyly 4,5 mln tonnaǵa jetti.