Qazaqstan jáne EO: Akademııalyq yntymaqtastyqtyń bolashaǵy
«Halyqaralyq baǵdarlamalar ortalyǵynyń» alańynda ótken joǵary deńgeıdegi is-sharaǵa QR Bilim jáne ǵylym mınıstri, Eýroodaqtyń Qazaqstandaǵy elshisi Sven-Olov Karlsson, EO elderiniń elshileri, qazaqstandyq jáne eýropalyq ýnıversıtetterdiń ókilderi, sarapshylar men jýrnalıster qatysty.
Forýmda jańa múmkindikter jaǵdaıyndaǵy joǵary bilim damýynyń jahandyq trendteri, ınternatsıonaldandyrýdy keńeıtýdiń máseleleri talqylandy, qatysýshylar Qazaqstan men Eýropa ýnıversıtetteriniń arasyndaǵy akademııalyq yntymaqtastyqty ári qaraı damytýdyń baǵyttaryn usyndy.
«Bolashaq» baǵdarlamasy týraly aıtatyn bolsaq, eýropalyq ýnıversıtetterde bilim alýshy stýdentterdiń sany azaıýda. Bul bizdi alańdatady», - dedi óziniń baıandamasynda Ashat Aımaǵambetov.
Bul úrdis burynnan EO dıplomattarynyń nazarynda eken. Otandyq vedomstvonyń basshysy «Bolashaq» baǵdarlamasy boıynsha bilim alýǵa bolatyn eýropalyq joǵary oqý oryndarynyń tizimin keńeıtý taqyrybyn ortaǵa saldy.
Ótken oqý jyly «Bolashaq» stıpendııasy boıynsha bilim alýǵa múmkindik alǵan qazaqstandyq stýdentterdiń tek 15%-y Eýroodaq elderiniń ýnıversıtetterin tańdaǵan. Halyqaralyq baǵdarlamanyń 27 jyldyq tarıhynda 11 myń maman daıyndalǵan, olardyń myńnan astamy EO elderinde oqyǵan.
«Bıyl biz tizimdi eki esege keńeıttik. Oǵan 14 elden 51 joǵary oqý orny kirdi», - dedi mınıstr.
Onymen qosa, QR Bilim jáne ǵylym mınıstrligi eýropalyq áriptesterinen de osyndaı bastamalardy kútetinin jetkizdi.
«Qazaqstan EO elderiniń úsheýimen stýdentterdi almastyrý boıynsha úkimetaralyq kelisimge keldi. Olar: Vengrııa, Polsha jáne Slovakııa. Basqa da Eýropa eldermen osyndaı úkimetaralyq kelisimshart jasasýǵa qarsy emespiz», - dedi Ashat Aımaǵambetov.
Otandyq vedomstvonyń basshysy sharaǵa qatysyp otyrǵan eýropalyq dıplomattarǵa memleketaralyq stıpendııalyq baǵdarlamalarǵa tartylǵan EO elderiniń tizimin keńeıtýge yqpaldasýǵa shaqyrdy.
«Bizde Frantsııamen «Abaı-Vern» degen jaqsy baǵdarlamamyz bar, nelikten «Abaı-Gete» jáne «Abaı-Shekspır» baǵdarlamasy paıda bolmasqa»? – dep surady ol. – Men áriptersterimdi uqsas baǵdarlamalardy júzege asyrýǵa shaqyramyn.
Magıstranttar men doktoranttarǵa arnalǵan «Abaı-Vern» baǵdarlamasynyń aıasynda qazaqstandyq stýdentter Frantsııada bilim ala alady. Qazaqstandyq tarap bilim alýshynyń júrip-turý shyǵyn ótep beredi, al bilim alý frantsýzdyq seriktester qarajatynan qarastyrylady.
Óz kezeginde Eýroodaq Ókildiginiń basshysy Sven-Olov Karlsson qazaqstandyq taraptyń Qazaqstannyń sheteldik bilim berý baǵdarlamalaryndaǵy EO bilim ordalarynyń burynnan qalyptasqan mártebesine nazar aýdarýyn oń qabyldady.
Eýropalyq dıplomat stýdentter men oqytýshylardy almastyrýǵa múmkindik beretin «Erazmýs» eýropalyq baǵdarlamasyna toqtalyp ótti.
«Sońǵy tórt jyldyń ishinde Qazaqstannyń 14 óńiriniń ýnıversıtetteri joǵary bilim áleýetin nyǵaıtýdyń 40 baǵdarlamasyna qatysty, al qazaqstandyq stýdentter 124 stıpendııany qoldandy», - dedi ol.
Sven-Olov Karlsson qatysýshylardy EO-nyń «Ortalyq Azııadaǵy tapqyr jastardyń dıalogy men áreketteri» degen jańa bilim berý baǵdarlamasy boıynsha jumys istep jatqanynan jetkizdi. Ol ınklıýzıvti jáne eńbek naryǵyna saı keletin bilimdi qoldaý sharalaryna baǵyttalǵan.
«Bolashaq» stıpendııasy usynylǵan joǵary oqý oryndary tizimine saı jetekshi ýnıversıtetterde bilim alýǵa múmkindik beredi. Osy jylǵy tizimde 27 eldiń 207 jetekshi ýnıversıteti bar. Memleketaralyq stıpendııalyq baǵdarlamalarǵa toqtalatyn bolsaq, bizdiń elimiz 10 elmen osyndaı kelisimge otyrdy.
Tımýr Dúısekeev
