Qazaqstan týrızm boıynsha álemdik reıtıngte kóterildi
Qazaqstan bul reıtıngte 2019 jyly 80-shi orynnan (140 memleket arasynda) kóterilip, 66-shy orynǵa (117 memleket arasynda) ornalasty. Qazaqstannan joǵary Grýzııa (44 oryn), Armenııa (61 oryn) jáne Ázerbaıjan (63 oryn), reıtıngte tómen Chernogorııa (67 oryn), Marokko (71 oryn), Mońǵolııa (84 oryn), Qyrǵyzstan (90 oryn) sııaqty elder ornalasqan. Reıtıngke Ózbekstan, Reseı, Ýkraına, Belarýs jáne basqa da birqatar elder kirmegen.
TTDI 2021 – bul 15 jyl buryn TTCI (Travel&Tourism Competitiveness Index) ataýymen shyqqan Dúnıejúzilik ekonomıkalyq forýmnyń jańa flagmandyq ındeksi. Jańartylǵan reıtıng bes ındeksten, 17 negizgi kórsetkishten (+3 jańa) jáne ártúrli negizgi kórsetkishter boıynsha bólingen 112 jeke kórsetkishten turady. 2021 jylǵy reıtıngte 2019 jylmen salystyrǵanda 23 el kirmeı qalǵan.
Qazaqstan reıtıngte «baǵalyq básekege qabilettilik» (1-oryn), «halyqaralyq kelýlerdiń maýsymdylyǵy» (26-oryn), «tabıǵı resýrstar» (33-oryn), «mádenı kórikti jerlerge qyzyǵýshylyq» (37-oryn), «ıÝNESKO Dúnıejúzilik Mádenı mura obektileriniń sany» (42-oryn), «sheteldik týrısterdiń elde bolý uzaqtyǵy» (52 oryn) sııaqty ındekster men kórsetkishter boıynsha joǵary pozıtsııalardy ıelendi.
Budan basqa, «týrızm salasynyń basymdylyǵy» boıynsha oń dınamıka baıqalady (+15, 68 oryn) – bul kórsetkish boıynsha elimiz reıtıngte Malaızııa, Polsha, Katar, Ázirbaıjan, Qyrǵyzstan elderinen joǵary; sondaı-aq «týrıstik qyzmetter ınfraqurylymy» boıynsha, ıaǵnı ornalastyrý oryndaryndaǵy nómirler sany, bankomattar sany jáne t. b. (+2, 76 oryn), Ázerbaıjan, Indonezııa jáne Egıpet sııaqty elderdi basyp ozdy.
Al «bıznes orta» (-23, 90 oryn), «qaýipsizdik» (-12, 77 oryn) jáne «densaýlyq jáne gıgıena» (-4, 33 oryn) sııaqty kórsetkishterdiń tómendeýi baıqalady. Baǵalanatyn kórsetkishterdiń jıyntyǵy 2019 jylmen salystyrǵanda ishinara ózgergenin atap ótken jón.
Reıtıngte álemdik týrıstik sala taldanyp otyrǵan kezeńde úlken qıyndyqtarǵa tap bolǵany atap ótilgen. Shekteý sharalary, ekonomıkalyq quldyraý, týrısterdiń jańa saparlarǵa degen qorqynyshy týrızm salasynda JІÓ-ge 4,5 trıllıon AQSh dollaryn joǵaltýǵa jáne 2020 jyldyń ózinde 62 mıllıon jumys ornynyń qysqarýyna ákeldi.
Sonymen qatar suranys dınamıkasynyń ózgerýi beıimdelýdiń múmkindikteri men qajettiligin týdyrdy. Mysaly, ishki jáne ekologııalyq týrızmniń belsendi ósýi, tsıfrlyq kóshpendiler (digital nomads) men «bleisure» (ıaǵnı iskerlik sapardy demalyspen ushtastyratyn bıznes-týrıster) sanynyń, ósýi baıqalady.
Álemdik reıtıngte kóshbasshy orynǵa Japonııa (1 oryn, +3), AQSh (2 oryn, +3) shyqty. Olardyń artynda Ispanııa, Frantsııa, Germanııa sııaqty dástúrli eýropalyq destınatsııalar ornalasty.
Aıta ketsek, TTDI reıtıngin jasaý úshin Dúnıejúzilik ekonomıkalyq forým – PATA, UNWTO, WTTC, AirDNA, Euromonitor International, ICAO, Tripadvisor t.b. týrızm saraptamasy salasyndaǵy iri uıymdardyń derekterin paıdalanady.
