Qazaqstan Prezıdenti Berlin Global Dialogue forýmynda sóz sóıledi
Prezıdent «Kóshbasshylar dıalogy» sessııasynda Qazaqstannyń jahandyq ekonomıkalyq protsesterdegi róli týraly óz kózqarasyn aıtty, dep habarlaıdy Aqordanyń baspasóz qyzmeti.
Memleket basshysy atalǵan forýmnyń der kezinde uıymdastyrylyp otyrǵanyn atap ótti.
– Ondaǵan jyldar boıǵy jahandaný men ıntegratsııa úderisinen keıin álem qazir betburys kezeńinde tur. Qaqtyǵystar, geosaıası shıelenister, naryqtardaǵy keleńsizdikter jáne saýda salasyndaǵy daýlar álemdik saıası jáne ekonomıkalyq turaqtylyqqa syzat túsirýde, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdenttiń pikirinshe, jahandyq ekonomıkalyq ózekti problemalardy sheshýge yqpal etetin jańa ámbebap qundylyqtar qajet. Áıtpese, adamzat dúnıejúzilik saýdanyń buryn-sońdy bolmaǵan bólshektenýine tap bolady. Bul álemdik JІÓ-niń 7 paıyzǵa quldyraýyna ákep soqtyrýy múmkin.
Qasym-Jomart Toqaev sóziniń basym bóligin elimizdiń halyqaralyq ekonomıkalyq baılanystardy turaqtandyrý isindegi róline arnady.
– Eýrazııadaǵy ekinshi iri munaı qoryna ıe Qazaqstan álemdik naryqtarǵa energetıkalyq resýrstardyń iri jetkizýshisi sanalady. Bizdiń munaı eksportynyń 70 paıyzy Eýropa Odaǵyna shyǵarylatynyn eskere otyryp, eksporttyq áleýetimizdi keńeıtýge jáne jahandyq energetıkalyq daǵdarysty jeńildetýge úles qosýǵa daıynbyz, – dedi Memleket basshysy.
Qazaqstan Prezıdenti forým qatysýshylaryna ulttyq ekonomıkany damytýdyń perspektıvalary týraly málimet berdi
– Byltyr Qazaqstan eksporty 40 paıyzǵa jýyq ósti. Bizdiń JІÓ-niń edáýir bóligi áli de energetıka sektoryna tıesili bolǵanymen, ekonomıkany ártaraptandyrýǵa kúsh salamyz. Avtomobıl qurastyrý, farmatsevtıka, metall óńdeý jáne mashına jasaý salalaryndaǵy ósimdi qamtamasyz ete otyryp, Qazaqstan bıznes jasaýǵa erekshe qolaıly orta qalyptastyrý arqyly shetelden keń kólemde ınvestıtsııa tartýdy jalǵastyryp otyr, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent forýmǵa qatysýshylardyń nazaryn Qazaqstanmen ekonomıkalyq seriktestik ornatýǵa jol ashatyn perspektıvalarǵa aýdardy. Atap aıtqanda, Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵdary nemese «Orta dáliz» aımaqtaǵy saýda men ınvestıtsııa úshin jańa múmkindikterge jol ashady. Bul baǵyt qazirgi qoldanystaǵy teńiz joldarymen tasymaldanatyn taýarlardyń tranzıttik ýaqytyn eki ese qysqartady.
Memleket basshysy Qazaqstannyń aımaqta birinshi bolyp Parıj kelisimin ratıfıkatsııalaǵanyn jáne 2060 jylǵa qaraı kómirtegi beıtaraptyǵyna qol jetkizý strategııasyn qabyldaǵanyn aıtty.
Bul salada da iri halyqaralyq jobalar júzege asyrylyp jatyr.
– Germanııa men Shvetsııanyń birlesken Svevind kompanııasy jylyna 2 mıllıon tonna «jasyl» sýtegin óndirýge baǵyttalǵan Qazaqstandaǵy jobasyna 50 mıllıard dollar ınvestıtsııa salyp otyr. Budan bólek, shıkizat pen rýdany jergilikti jerde óńdep, sodan keıin Eýropa Odaǵyna múshe elderge eksporttaýǵa daıyn kásiporyndar úshin ınvestıtsııalyq múmkindikterge jol ashylady. Arzan energııa, memlekettiń qoldaýy jáne básekege qabiletti eńbek quny bul usynystyń tıimdiligin arttyra túsedi, – dedi Prezıdent.
Jalpy, Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstannyń, shyn máninde, jahandyq jáne senimdi saýda-ekonomıkalyq serikteske aınalǵanyna senim bildirdi.
Memleket basshysy sóziniń sońynda barshaǵa ortaq órkendegen ári ınklıýzıvti bolashaq qurý úshin kúsh jumyldyrýdyń mańyzdy ekenin atap ótti.
– Byltyr meniń bastamammen birinshi Astana halyqaralyq forýmyn ótkizdik. Bul biregeı ári ınklıýzıvti alań geosaıası turǵydan jikke bólinip jatqan jaǵdaıda jahandyq yntymaqtastyq pen dıalogty ilgeriletý úshin quryldy. Berlin Global Dialogue jáne Astana halyqaralyq forýmy – Eýropa men Eýrazııadaǵy halyqaralyq dıalog úshin mańyzdy alańdar. Olar ózderiniń jahandyq problemalardy sheshýge baǵyttalǵan kúsh-jigerin jandandyra alady dep úmittenemin, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Birinshi Berlin Global Dialogue forýmyna Germanııanyń Federaldyq kantsleri Olaf Sholts, Eýropalyq Keńestiń Prezıdenti Sharl Mıshel, Belgııanyń Premer-mınıstri Aleksandr de Kroo, Albanııanyń Premer-mınıstri Edı Rama jáne basqa da joǵary laýazymdy saıasatkerler, halyqaralyq kompanııalar men qarjy ınstıtýttarynyń basshylary qatysty.
