Qazaqstan Ózbekstannyń gúldenýine múddeli – Syrtqy ister mınıstleri Hıýada bas qosty
HIÝA. KAZINFORM — Ózbekstannyń Hıýa qalasynda Qazaqstan Respýblıkasy jáne Ózbekstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstrleri keńesiniń alǵashqy otyrysy ótti. Eki eldiń memleket basshylarynyń bastamasymen qurylǵan bul keńes — eki el arasyndaǵy barlyq máseleni keshendi qaraýǵa múmkindik beretin túbegeıli jańa format.
QR Premer-mınıstriniń orynbasary — Syrtqy ister mınıstri Murat Nurtileýdi áýejaıda Ózbekstan Respýblıkasynyń Syrtqy ister mınıstri Bahtıer Saıdov kútip aldy. Qazaqstan mınıstri áriptesterin kele jatqan Naýryz meıramymen quttyqtady jáne alǵashqy otyrystyń Ortalyq Azııanyń mádenı murasy ári álemdik týrıster nazaryn aýdaratyn kóne Hıýada ótkenine alǵys bildirdi.
− Qazaqstan men Ózbekstandy ǵasyrlarǵa ulasqan berik dostyq, mádenı jáne rýhanı baılanystar biriktiredi. Qazir biz baýyrlas elder men jaqyn kórshiler ǵana emes, ortaq órkendeý jolynda nyq qadam basqan strategııalyq seriktester men odaqtastarmyz. Qazaqstan Ózbekstannyń gúldenýine shynaıy múddeli jáne asa qadirli el kóshbasshysy Shavkat Mırzıeevtiń jetekshiligimen júzege asyp jatqan memlekettik damý baǵytyna úlken tabys tileıdi. Biz birlesken kúsh-jigerimizben óńirimizde beıbitshilik, senim jáne órkendeý aımaǵyn qalyptastyryp kelemiz. Osy oraıda, Ortalyq Azııa men Aýǵanstan úshin BUU-nyń Ornyqty damý maqsattary jónindegi óńirlik habyn qurý týraly qarardyń teń avtory retinde qoldaý kórsetken ózbek dostarymyzǵa shynaıy rızashylyǵymyzdy bildiremiz, — dedi Qazaqstannyń Syrtqy ister mınıstri Murat Nurtileý.
Mınıstrdiń aıtýynsha, qazaq-ózbek qarym-qatynasy ekijaqty yntymaqtastyqtyń barlyq salasynda buryn-sońdy bolmaǵan joǵary deńgeıge kóterildi. 2022 jyldyń jeltoqsanynda Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń Tashkentke memlekettik saparynda Odaqtastyq qatynastar týraly jáne memlekettik shekarany demarkatsııalaý týraly tarıhı sharttarǵa qol qoıyldy.
Al ótken jyly Ózbekstan Prezıdenti Shavkat Mırzıeevtiń Astanaǵa memlekettik sapary aıasynda Memleketaralyq joǵary keńestiń alǵashqy otyrysy ótip, Strategııalyq áriptestik pen odaqtastyqtyń 10 jyldyq baǵdarlamasy bekitildi.
Jyl basynda Ózbekstan halqynyń sany 37 mıllıonnan asty. Bul Qazaqstan úshin tıimdi naryq. Byltyr eki eldiń taýar aınalymy 4 mlrd dollardan asty. Bul kórsetkishti 10 mlrd dollarǵa deıin ulǵaıtý maqsaty tur. Qazaqstan Ózbekstanǵa negizinen bıdaı, metall, munaı ónimderin, avtokólik eksporttaıdy. Al Ózbekstannan Qazaqstanǵa — avtokólik, jemis, kókónis, kirpish, kafel, azot tyńaıtqyshtary keledi.
Investıtsııalyq yntymaqtastyq ta keńeıip keledi. Byltyrǵy kórsetkishter boıynsha, Qazaqstannan Ózbekstanǵa 93,9 mln dollar, tıisinshe Ózbekstan Qazaqstanǵa 14,3 mln dollar ınvestıtsııa jasaǵan.
Qos memleket arasynda mádenı-gýmanıtarlyq saladaǵy ózara is-qımyl qarqyndy damyp keledi. Bul kezdesýdiń túrki halyqtarynyń basty merekesi Naýryz qarsańynda kezdesýi sımvoldyq mánge ıe. Mınıstrler ashyq aspan astyndaǵy mýzeı — Ishan-qalany aralady. Myńjyldyqtar boıy túrli órkenıet bastaýy bolǵan Hıýa búginde myń boıaýymen týrısterge tartymdy basty baǵytqa aınalǵan.
Taraptar ekijaqty jáne halyqaralyq uıymdar aıasyndaǵy ózara baılanystardyń ózekti máselelerin talqylady. Saýda-ekonomıkalyq jáne ınvestıtsııalyq yntymaqtastyqty damytý, sý, energetıka, ónerkásip, sondaı-aq kólik kommýnıkatsııalaryn damytý sekildi mańyzdy baǵyttar nazardan tys qalmady.
Ónerkásip vıtse-mınıstri Iran Sharhan ónerkásip salasynda eki el arasynda 78 nysan iske asyrylyp jatqanyn aıtty.
− Onyń ishinde ázirge 220 mıllıonǵa jýyq dollarǵa 12 nysan iske qosyldy. Osy jobalar boıynsha birneshe suraq, problemalyq máseleler talqylandy jáne birazynyń sheshimi tabyldy. Taǵy da atap ótetin másele — eki eldiń geologııa salasyn damytý boıynsha birneshe sheshimge keldik. Bul rette ónerkásiptik kooperatsııa bizge jaqsy nátıje ákelerine kúmánimiz joq. Qalǵan jobalar 2028-2030 jyldary tolyǵymen iske asyrylady. Mysaly, quny 160 mıllıon dollar bolatyn «Azııa prof metall» — Jambyl oblysyndaǵy úlken joba, ol 2028 jyly osy joba iske qosylady, - dedi Iran Sharhan.
Sondaı-aq, Qazaqstan-Ózbekstan shekarasynda iri kólik-logıstıkalyq hab salý jospary bar. Bul, sózsiz, tranzıttik-kólik áleýetti arttyryp, júk tasymalyn nyǵaıtýǵa jol ashady — Qytaıdan Eýropaǵa Ózbekstan arqyly, sondaı-aq Aýǵanstan, Pákistan jáne Úndistan baǵytyna júk jóneltý tıimdirek bolmaq. Búgingi tańda jer telimin bólý, qurylys jumystary men jobalyq-smetalyq qujattamany ázirleý týraly qaýlyǵa qol qoıyldy. Qazir tikeleı qurylys jumystary bastaldy.
Kezdesý qorytyndysy boıynsha mınıstrler qol qoıǵan hattama barlyq qol jetkizilgen ýaǵdalastyqtar men naqty mindetterdi qamtıdy. Bul hattamany iske asyrý, sózsiz, ekijaqty qarym-qatynastardy odan ári tereńdetedi deıdi Ózbekstan tarapy.
− Búginde bizdiń elderimiz arasynda esh kúrdeli másele joq. Tek úlken perspektıvalar bar. Árıne, kún tártibindegi máseleler bar jáne qarym-qatynasymyz neǵurlym tereńdep, senimdi bolǵan saıyn, soǵurlym kóp jobany júzege asyryp kelemiz. Qazaqstan — bizdiń basty saýda-ekonomıkalyq seriktesterimizdiń biri. Bizde tamasha kommýnıkatsııa, yntymaqtastyq jáne qaýipsizdik salasynda tyǵyz baılanys ornatylǵan. Bul — óte mańyzdy. Óıtkeni qaýipsizdik salasyndaǵy mundaı deńgeıdegi áriptestik naǵyz dostar arasynda ǵana ornaıdy, − Ózbekstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary Bobýr Ýsmanov.
Mınıstrler keńesiniń kelesi otyrysy tamyz aıynda Qazaqstanda, Býrabaıda ótetin boldy.
Aıta ketelik Senat Qazaqstan men Ózbekstannyń saýda baılanysyn nyǵaıtatyn qujatty maquldaǵan bolatyn.