Qazaqstan-Majarstan strategııalyq áriptestigi damýyn jalǵastyrýda
Sapar aıasynda M.Tileýberdi Majarstan Syrtqy ekonomıkalyq baılanystar jáne syrtqy ister mınıstri Peter Sııartomen kelissózder júrgizdi. Taraptar pandemııa jaǵdaıynda ekijaqty jáne kópjaqty yntymaqtastyqtyń ózara is-qımylyn nyǵaıtý máselelerin talqylap, negizgi jahandyq jáne óńirlik máseleler boıynsha pikir almasty.
Integratsııalyq protsesterdi damytý jáne óńirlik qurylymdar arasyndaǵy, atap aıtqanda, Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq – Eýropalyq Odaq, «Vyshegrad tórttigi + Ortalyq Azııa bestigi» baǵyty boıynsha ózara is-qımyldy damytý qajettiligi atap ótildi, sondaı-aq Nur-Sultan men Býdapeshttiń negizgi halyqaralyq máseleler boıynsha ustanymdarynyń ortaqtyǵy belgilendi.
Kelissózder qorytyndysy boıynsha mınıstrler eki eldiń syrtqy saıası vedomstvolary arasynda Dıplomatııalyq kadrlardy oqytý salasyndaǵy yntymaqtastyq boıynsha ózara túsinistik týraly memorandýmǵa qol qoıdy.
Sol kúni QR Syrtqy ister mınıstri Muhtar Tileýber di men Majarstan Premer-Mınıstriniń orynbasary – Qarjy mınıstri Mıhaı Varganyń tóraǵalyǵymen Qazaqstan-Majarstan strategııalyq keńesiniń tórtinshi otyrysy ótti. Qazaqstandyq syrtqy saıası vedomstvosynyń basshysy Strategııalyq keńestiń qurylýynyń 5 jyldyq mereıtoıy jylynda kezekti otyrysty ótkizýdiń ózektiligin atap ótti.
Otyrystyń aýqymdy kún tártibi ekijaqty yntymaqtastyqtyń barlyq spektrin qamtydy. Saıası dıalogty keńeıtý, saýda-ekonomıkalyq jáne mádenı-gýmanıtarlyq ózara is-qımyldy jandandyrý perspektıvalary talqylandy. Aýyl sharýashylyǵy, áskerı-tehnıkalyq yntymaqtastyq, bilim berý, farmatsevtıka, qarjy, munaı-gaz jáne atom ónerkásibi basym baǵyttar retinde belgilendi.
Nur-Sultan – Býdapesht baǵyty boıynsha tikeleı áýe qatynasynyń tabysty iske asýy, sondaı-aq Qazaqstan-Majarstan tikeleı ınvestıtsııalar qorynyń qyzmeti (jalpy kólemi - 40 mln AQSh dollary) atalyp ótti. Qor búgingi tańda «Aqtóbe oblysynda joǵary tehnologııalyq jylyjaı kesheniniń qurylysy» jáne «Jambyl oblysynda qarqyndy alma baqtaryn qurý» ınvestıtsııalyq jobalaryn iske asyrdy.
Taraptar sondaı-aq «Keler Group» majarlyq kompanııasy post-treıdıng qyzmetteriniń tolyq jıyntyǵyn usynatyn «Astana» Halyqaralyq qarjy ortalyǵymen belsendi yntymaqtastyqty quptady.
Mádenı yntymaqtastyq ekijaqty qatynastardyń taǵy bir mańyzdy elementi. Bizdiń halyqtarymyz jandy tarıhı qatynastarmen tyǵyz baılanysty, sebebi Majarstanda Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy Nursultan Nazarbaev qurmetti kóshbasshysy bolyp tabylatyn qypshaqtardyń kóptegen urpaqtary turady. Eki eldiń astanalarynda Býdapesht jáne Astana kósheleri ashyldy, sondaı-aq Majarstannyń bas qalasyndaǵy Astana kóshesinde Abaı Qunanbaıulynyń bıýsti ornatyldy.
Bilim berý salasy strategııalyq áriptestik sheńberindegi yntymaqtastyqtyń mańyzdy baǵyty. Majarstan Úkimeti jyl saıyn qazaqstandyq stýdentterdi Majarstannyń joǵary oqý oryndarynda oqytý úshin 250 grant bóledi, bul qazaqstandyq bilim alýshylar sanynyń aıtarlyqtaı ósýine alyp keldi. Búgingi tańda Majarstanda 500-ge jýyq qazaqstandyq stýdent bilim alýda. Bul rette majar stýdentteri qazaq tilin Seged qalasyndaǵy Ǵylymı ýnıversıtette jáne Lakıtelek halyq ınstıtýtynda oqıdy.
Іs-sharanyń qorytyndysy boıynsha taraptar Strategııalyq keńestiń tórtinshi otyrysy Qazaqstan-Majarstan qatynastaryna jańa serpin beretinine senim bildirdi. Qoıylǵan mindetterdi tıimdi iske asyrý maqsatynda ekonomıkalyq yntymaqtastyq jónindegi úkimetaralyq komıssııa, týrızm jáne atom ónerkásibi jónindegi jumys toptary, sondaı-aq iskerlik keńes tartylady.
Majarstanǵa sapary barysynda M.Tileýberdi Býdapeshttegi Túrkitildes memleketter yntymaqtastyǵy keńesiniń eýropalyq bólimshesinde bolyp, onyń qyzmetimen tanysty.
Jalpy, sapar qorytyndylary Qazaqstan-Majarstan qatynastarynyń aýqymdylyǵyn jáne ózara tıimdi yntymaqtastyqtyń jańa kókjıekterin ashatynyn kórsetti.
