Qazaqstan-2022: Júz jyldan keıingi «búlik» ...
***
Órtengen qala ákimdiginiń ǵımaraty men qıraǵan Prezıdent rezıdentsııasy. Tonalǵan dúkender men otqa oranǵan kólikter. Qalanyń qaq ortasynda jarylys pen atys-shabys. Tótenshe jaǵdaı, komendanttyq saǵat. Áýejaıdy basyp alǵan, quqyq qorǵaý organdarynyń ǵımarattaryna shabýyl jasap jatyr. 2022 jyldyń qańtary, Qazaqstan, Almaty qalasy. Bul oqıǵa qalaı órbidi?
Ondaǵan jyldar boıy Almaty qalasynyń ortalyǵynda Chapaev týraly kitaptyń avtory Dmıtrıı Andreevıch Fýrmanov atyndaǵy kóshe bolǵan. Jazýshynyń «Búlik» atty kitaby oqyrmanǵa kóp tanys emes, onda 1920 jylǵy Vernyıdaǵy kóterilis jaıynda baıandalady. Ol kezde Almaty qalasy Vernyı dep atalǵan edi. Qazaqstan Táýelsizdik alǵannan keıin elde eldi meken ataýlarynyń birazy ózgerdi, biraq Fýrmanov kóshesi sol qalpynda qalǵan edi. Keıin bul dańǵyl Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy Nursultan Nazarbaev atymen atala bastady. Biraq halyq arasynda ol «Nefýrmanov kóshesi» degen ataýǵa ıe boldy. Taǵdyrdyń tálkegimen 2022 jylǵy qańtar aıynyń basty qaıǵyly oqıǵalary Almatynyń osy kóshesinde boldy.
Sonymen, burynǵy Fýrmanov kóshesi, júz jyl ótken soń.
Qańtar oqıǵalary Qazaqstannyń batysyndaǵy beıbit sherýlerden bastaldy. 2021 jylǵy jeltoqsan aıynyń sońynda óńirdegi avtokólik ıeleriniń basym kópshiligi paıdalanatyn gaz baǵasy kenetten sharyqtap ketti. Jańa jyldy tynysh toılaýǵa daıyndalyp jatqan Mańǵystaýda halyq kóterile bastady. 2 qańtarda Jańaózende beıbit sherýge shyqqan jurt gaz baǵasyn tómendetýdi talap etti. Buǵan qosa, Qazaqstan úkimeti otstavkaǵa ketsin degen talap qoıdy.
Almatyda bári 5 qańtar kúni bastalǵan.
Bul kúni saǵat 01:30-dan bastap qalada tótenshe jaǵdaı jáne komendanttyq saǵat engizildi. Tanymal qazaqstandyq forýmdardyń birinde qoldanýshylar oqıǵa jaıly oı bólisetin topık paıda boldy. Onda qalanyń ortalyq kóshelerindegi jarylys pen qoldaryna taıaq ustaǵan adamdar jaıly aqparatty jarysyp salyp jatty. Dál sol forýmda YouTube-tan birden bes beınerolık júkteldi, ony turaqty qoldanýshylardyń biri jarııalady. Bir qyzyǵy, eki beınerolık te Ýkraınada túsirilgen eken.
Sol kúni tań atpastan aýlaǵa shyǵyp, aınaladaǵy tynyshtyqqa tań qaldym. Mańaıda únemi qozǵalys tolastamaıtyn bir kóshe bar, onda tipti tańerteń erte de zymyraǵan kólikterdiń shýyn estısiz. Óz isimen, jumysqa asyqqan jurt. Al sol kúni dybys joq, typ-tynysh. Tipti ıtterdiń úrgeni de estilmeıdi. Komendanttyq saǵattyń birinshi kúni qalada tynyshtyq ornady.
Sol kúni prezıdent teledıdar arqyly sóz sóıledi. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń Qazaqstan halqyna úndeýiniń tolyq mátinin siltemeden oqı alasyzdar, al men keıbir jaıttarǵa toqtalǵym keledi.
Prezıdent jaǵdaıdyń aýyr ekenin atap ótti: «Elimizdiń teń jartysyna jýyǵynda qaqtyǵystar oryn alýda. Ásirese, Almatydaǵy ahýal óte kúrdeli».
Ol aktsııalar jaqsy uıymdastyrylǵanyna, olardyń qatygezdigine nazar aýdardy: «Bizdiń súıikti qalamyzda quqyq qorǵaý qyzmetkerlerine jappaı shabýyl jasalyp jatyr. Olardyń arasynda qaza tapqandar men jaralanǵandar bar. Buzaqy toptar áskerı qyzmetshilerdi uryp-soǵyp, kóshege jalańash shyǵaryp, mazaqqa aınaldyrýda. Áıelderdi zorlap, dúkenderdi tonap jatyr. Buzaqy toptardyń áreketteri joǵary deńgeıde uıymdastyrylǵanyn kórip otyrmyz. Bul qarjylandyrylǵan búlikshilerdiń jan-jaqty oılastyrylǵan jospary ekenin dáleldeıdi. Bul – qaskóılerdiń qıturqy áreketi».
Memleket basshysy sondaı-aq bıliktiń tártipti qalpyna keltirý jónindegi is-qımylyn da túsindirdi: «Memleket basshysy jáne búginnen bastap Qaýipsizdik Keńesiniń Tóraǵasy retinde barynsha qatań áreket etemin. Bul – ómirin qorǵap qalýǵa ótinish bildirgen kóptegen azamatymyzdyń qaýipsizdigine qatysty másele».
Shıelenis kúsheıdi. Kóp uzamaı ınternet óshirilip, uıaly baılanys pen qalalyq telefondar úzilispen jumys istep turdy. Meniń teledıdarym ınternetke táýeldi bolǵandyqtan, ol da habar taratýdy toqtatty. «Rossııa 24» arnasynan Qazaqstandaǵy jáne onyń ishinde Almatydaǵy jaǵdaı týraly aqparat alyp otyrdyq. Keı kezderi uıaly telefonǵa eldegi resmı organdardyń habarlamalary kelip jatty.
06.01.22 j. Saǵat 12:28. Almatyda lańkestikke qarsy operatsııa bastaldy. Qaýipsiz jerde bolyńyz.
07.01.22 j. 12:34 Búgin túski ýaqytta Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan halqyna eldegi jaǵdaı týraly úndeý jarııalaıdy. Úndeý respýblıkalyq arnalardan kórsetiledi.
07.01.22 j. 13:09 Qazaqstan jańalyqtary. Mańǵystaýda dıalog barysynda barlyq máselelerdi beıbit jolmen sheshý týraly kelisimge qol jetkizildi.
07.01.22 j. 17:06 Qazaqstan jańalyqtary. Balabaqshalar ádettegideı jumysyn jalǵastyrýda.
07.01 22. 17:33 Memleket basshysy Toqaevtyń tapsyrmasy boıynsha baılanys operatorlary barlyq abonentterge 200 SMS/300 mın tegin tólem jasaıdy.
07.01.22 17:58 ShOB Qurmetti Kásipkerler! Memleket ekstremıster áreketinen zardap shekken bıznes sýbektilerine qoldaý kórsetedi.
07.01.22 19:23 Antıterrorıstik operatsııa jalǵasýda. Rojdestvoda úıde qalyńyzdar.
Túrli derekkózden alynǵan úzik-úzik aqparattarǵa qaraǵanda, jaǵdaı bylaı boldy: qalalyq ákimdik ǵımaraty basyp alyndy jáne órteldi, Almaty áýejaıynyń ǵımaratyn basyp aldy (polıtsııa eshqandaı qarsylyq kórsetken joq), qalalyq prokýratýranyń jáne birneshe polıtsııa bólimsheleriniń ǵımarattaryn aldy (qarý urlandy). Ulttyq qaýipsizdik komıteti men Shekara akademııasynyń ǵımaratyna shabýyl jasalyp, onyń kýrsanttary lańkesterge toıtarys berdi. Birneshe qarý-jaraq satatyn dúken tonaldy, al onyń ishindegi qarý joǵalyp ketti!
Sondaı-aq Almaty mańynda desantshylar jasaqtary sodyrlarmen aýyr shaıqas júrgizip jatqany týraly habar tarady. Budan keıin Qapshaǵaı qalasynda ornalasqan desanttyq-shabýyl brıgadasy Qapshaǵaı sý qoımasynyń ońtústik jaǵalaýy jaqtaǵy áskerı aerodromdy basyp alýǵa kedergi jasaǵany belgili boldy.
Kóterilisshilerdiń shabýylynan toıtarys berilgennen keıin Jetigen kentiniń janyndaǵy bul aerodrom bitimgershilik kontıngenttiń ushqyr bólimshelerin ákelegen kezde platsdarm boldy. Qazaqstan Prezıdentiniń UQShU elderine kómek surap úndeý jarııalaǵany respýblıkadaǵy jaǵdaıdy túbegeıli ózgertti. Shuǵyl ushyp kelgen UQShU bólimsheleri memlekettiń strategııalyq nysandaryn qorǵaýǵa kiristi. Eldegi anarhııa aıaqtaldy, bandıtterden tazartylǵan Almaty áýejaıy Qazaqstannyń odaqtas elderinen kelgen bitimgershilik kúshteriniń ushaqtaryn qabyldap jatty.
7 qańtarda Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan halqyna ekinshi úndeýin jasady.
Úndeýdiń tolyq mátinin joǵarydaǵy silteme boıynsha oqýǵa bolady, eń mańyzdy tustaryn atap óteıin: «Ózderińizge málim, UQShU-nyń jarǵylyq qujattarynyń negizgi erejelerine sáıkes Qazaqstan konstıtýtsııalyq tártipti retke keltirýge kómek berý úshin Uıymǵa múshe memleketterdiń basshylarynan birikken bitimgerlik kúshterin engizýdi surady.
Prezıdent búlikshiler áreketiniń beıbit sherýge esh qatysy joq ekenin jáne oǵan tıisti jaýap beriletinin qadap aıtty: «Biraq terrorıster memlekettik jáne jeke azamattardyń dúnıe-múlkine áli de zalalyn keltirip, azamattarǵa qarsy qarý qoldanýda. Quqyq qorǵaý organdary men armııaǵa eskertýsiz oq atýǵa buıryq berdim. Shetelde taraptarǵa kelissóz júrgizip, problemalardy beıbit jolmen sheshýge shaqyrǵan sózder aıtylýda. Ne degen aqymaqtyq?! Qylmyskerlermen, qanisherlermen qandaı kelissóz bolýy múmkin? Biz qarýlanǵan ári daıyndyqtan ótken jergilikti jáne sheteldik sodyrlarmen betpe-bet kelip otyrmyz. Naqty aıtqanda, sodyrlarmen jáne lańkestermen. Sondyqtan olardy joıý kerek. Bul jýyq arada júzege asyrylady».
Prezıdent elde qalyptasqan jaǵdaı kezinde quqyq qorǵaý organdarynyń sodyrlarǵa toıtarys berýge dármensiz bolǵanyn erekshe atap ótti: «Quqyq qorǵaý organdary men armııanyń is-qımylyna, sondaı-aq olardyń vedomstvoaralyq úılesimine qatysty anyqtaıtyn másele kóp. Arnaýly jasaqtyń, arnaýly qural-jabdyqtardyń jetispeıtini belgili boldy. Osy máselelerdi shuǵyl túrde sheshýimiz kerek. Sodyrlardyń terrakt jasaý týraly jymysqy jospary men jasyryn daıyndyǵyn memleket qalaısha bilmeı qalǵanyn anyqtap, túsiný asa mańyzdy. Tek Almatynyń ózine 20 myń sodyr shabýyl jasady».
Qańtar qasireti stıhııalyq sıpattaǵy oqıǵa emes, syrttan úılestirilip, arandatý bolǵany anyq aıtyldy: «Quqyqtyq tártipti buzýǵa ózderin «erkin» buqaralyq aqparat quraldarymyz dep sanaıtyndar men bizdiń kópultty halqymyzdyń negizgi múddesinen alshaq «syrttaǵy qaıratkerler» yqpal etip, shyn máninde arandatýshylyq ról atqarady. Osy jaýapsyz demagogtardyń barlyǵy Qazaqstanda qaıǵyly jaǵdaıdyń týyndaýyna sebepker boldy desek, asyra aıtqanymyz emes. Biz quqyqtyq vandalızmniń kez kelgen túrine qatań shara qoldanamyz. Olardy daıyndaýmen jáne basqarýmen birtutas komandalyq pýnkt aınalysqanǵa uqsaıdy. Bul máselemen UQK men Bas prokýratýra aınalysyp jatyr».
Qazaqstandaǵy antıterror operatsııasy jalǵasty, biraq betburys aıqyn boldy. Birtindep telearnalar qosyla bastady, Internetke qoljetimdilik paıda boldy. Burynǵydaı memlekettik organdardan SMS habarlamalar túrinde kóptegen aqparat jiberildi:
08.01.22 09:31 Qazaqstan jańalyqtary. Nur-Sultandaǵy qoǵamdyq kólikter jolaýshylardy tegin tasymaldaıdy.
08.01.22 09:53 Qurmetti eńbek ujymdary! Destrýktıvti elementterdiń arandatýlaryna berilmeńizder. Búgingi tańda óndiris pen kásiporyndardyń jumysyn jalǵastyrý mańyzdy. Bul qalypty ómirge oralý úshin qajet.
08.01.22 10:02 Internetke birtindep qosylý bastaldy. * bank jáne * bank qyzmetteri qazirdiń ózinde qoljetimdi. Prezıdenttiń halyqqa úndeýi men sońǵy jańalyqtary myna saıttarda: …..
08.01.22 11:11 Prezıdent Q.J Toqaevtyń tapsyrmasymen Sizge 200 SMS/300 mın berildi.
08.01.22 11:47 Qurmetti qazaqstandyqtar! Osy qıyn kezeńde sabyr saqtaýǵa shaqyramyz. Memleket qaýipsizdikti qamtamasyz etý jáne kóshelerde tártip ornatý úshin barlyq sharalardy qabyldaýda. Qurmetti Kásipkerler! Osyndaı qıyn kezeńde azamattarymyz úshin baǵany ósirmeýge shaqyramyz.
08.01.22 12:48 Qurmetti taldyqorǵandyqtar, 8 qańtarda lańkestikke qarsy operatsııa jalǵasady, úıde otyrýlaryńyzdy suraımyz.
08.01.22 20:19 Qazaqstan jańalyqtary: Eńbek mınıstrligi tótenshe jaǵdaı kezinde memleket barlyq áleýmettik mindettemelerdi oryndaıtynyn habarlaıdy.
09.01.22 02:47 QR BǴM mekteptegi demalysty 2022 jyldyń 17 qańtaryna deıin uzartty. Kolledjder men joǵary oqý oryndary stýdentteriniń demalysy 24 qańtarǵa deıin jalǵasady, BǴM ata-analardy balalardyń qaýipsizdigi úshin olardy úıden shyǵarmaýǵa shaqyrady. Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrligi Balalardyń quqyqtaryn qorǵaý komıtetiniń senim telefony jumys isteıdi.
09.01.22 08:06 Qazaqstan jańalyqtary: Eńbek mınıstrligi tótenshe jaǵdaı kezinde AÁK alýshylarǵa tólemder avtomatty túrde uzartylatynyn habarlaıdy.
09.01.22 13:15 Qazaqstan jańalyqtary: Eńbek mınıstrligi zeınetaqy men járdemaqy ýaqytyly jáne tolyq kólemde tólenetinin habarlaıdy.
09.01.22 16:08 Qazaqstan jańalyqtary: Eńbek mınıstrligi tótenshe jaǵdaı rejımi kezinde múgedektik mártebesi avtomatty túrde uzartylatynyn habarlaıdy.
09.01.22 17:06 Memleket basshysy Q-J Toqaevtyń tapsyrmasy boıynsha baılanys operatorlary barlyq abonentterge 200 SMS/300 mın tegin beriledi.
10.01.22 16:08 11.01.22 j. Almatyda qalyń tuman, kóktaıǵaq kútiledi.
Mundaǵy sońǵy SMS-habarlama jaǵdaıdyń qalypqa kelgenin kórsetedi, óıtkeni aýa raıy jaıly eskertýler bizde buryn da turaqty túrde jiberilip otyratyn.
2022 jyldyń 19 qańtarynda Almatyda tótenshe jaǵdaı men komendanttyq saǵat alynyp tastaldy. Qazir tynyshtyq ornady, biraq arnaıy qyzmet organdary búlikke qatysýshylardy ustap jatyr. Teledıdardan kólikterdiń, tonalǵan múliktiń (jańa smartfondar jáne t.b.) ustalǵany týraly reportajdar kórsetip jatty. Sonymen qatar ustalǵandardan qarý-jaraq tabyldy. Qaraqshylardyń bári birdeı qaladan qashyp kete almaıtyny túsinikti edi, Almatyda izdeý, qolǵa túsirý sharalary jalǵasty, bul kelesi SMS habarlamadan aıqyn kórinedi:
19.01.22 11:29. Almaty qalasynda lańkestikke qarsy operatsııa jalǵasýda. Adamdar kóp jınalatyn jerlerge barmaýdy, túnde avtokólikpen qozǵalysty shekteýdi suraımyz.
Meniń osy oqıǵalarǵa degen kózqarasym, qysqasha, osy. Áńgimeniń basynda qoıylǵan birinshi suraqqa jaýap berýge tyrystym - oqıǵa qalaı órbidi? Qaıtalap aıtamyn, bul oqıǵa oshaǵynan jyraqta júrgen qarapaıym adamnyń pikiri ǵana.
Endi «bul ne boldy» degen ekinshi suraqqa jaýap berip kóreıik.
«Men Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti retindegi ókilettigimdi toqtatý jóninde sheshim qabyldadym. Bul – ońaı sheshim emes. Bıyl elimizdiń eń joǵary laýazymyndaǵy qyzmetimdi atqaryp kele jatqanyma 30 jyl tolady». 2019 jyldyń naýryzynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti osylaı degen bolatyn.
Prezıdent ókilettigi sol kezde Parlament Senatynyń Tóraǵasy bolǵan Qasym-Jomart Toqaevqa ótti. Alǵashynda bireýler ony 2020 jylǵa deıin eldi ýaqytsha basqarady dep kútken, alaıda Q.Toqaev kezekten tys prezıdenttik saılaý ótedi dep jarııalady.
2019 jyldyń 9 maýsymynda saılaý ótip, Qasym-Jomart Toqaev 70,96% daýyspen jeńiske jetti. Bul Tuńǵysh Prezıdenttiń buǵan deıingi saılaýlardaǵy (2005, 2011, 2015) kórsetkishinen áldeqaıda tómen edi. Nazarbaev 90 protsentten tómen jınamaıtyn.
Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdentiniń nelikten halyq qoldaýyna ıe bolǵany túsinikti – ol bılik basynda bolǵan tusta el táýelsizdigin aldy, ekonomıkasy qarqyndy damydy. Sonymen birge el turǵyndary da baıı bastady. Bul týraly Q. Toqaev ta aıtyp ketti: «Tuńǵysh Prezıdent – Elbasynyń arqasynda elde óte tabysty kompanııalar men halyqaralyq deńgeıdegi baı adamdardyń toby paıda boldy». El Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev eldegi jaǵdaı qalpyna kelgennen keıin birden Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń otyrysynda sóz sóılegen edi.
Endi «óte tabysty kompanııalar men baı adamdar» týraly. Mysaly, N.Á. Nazarbaevtyń ortanshy qyzy Dınara Qulybaevanyń baılyǵy 3 mıllıard AQSh dollaryna jetip jyǵylady dep baǵalanyp otyr. Dál osyndaı soma onyń kúıeýi qazaqstandyq bıznesmen jáne qoǵam qaıratkeri Tımýr Qulybaevqa da tıesili. Olar 2021 jyly Forbs-Qazaqstan tiziminde besinshi oryn aldy. Elde basqa da baı adamdar jeterlik.
2019 jylǵy jańa prezıdent bıliginiń legıtımdiligi traıbalızmge negizdelgen olıgarhııa júıesiniń narazylyǵyn týdyrdy. Sodan 2024 jylǵa josparlanǵan prezıdent saılaýynda memleket basshysyn aýystyrýdy kózdegen bolýy ábden múmkin. Atalǵan «aýystyrý» tetiginiń beıbit joldan aýyly alys bolǵany belgili.
Sońǵy birneshe jylda halyqty dúbára qylý protsesi júrgizilgeni anyq. Bul arnaıy qyzmetterdiń nazarynan tys qalǵanyna sený qıyn, tipti olar osy úrdisti baqylaýda ustaǵan bolýy da yqtımal.
Olardyń paıymdaýynsha, eń ońtaıly nusqa – Toqaev kelesi saılaýǵa túspeıdi. Osylaısha, Q-J. Toqaevtyń qolyndaǵy bılikti ózderine kerek adamǵa tapsyrý kózdelgen. Bul oı sátti júzege asyrylǵan jaǵdaıda, dúnıejúzilik qaýymdastyq eshteńeden kúmándanbaıtyn edi. Sonymen qatar atalǵan baı adamdardyń sheteldegi kapıtalyna qol suǵylmaýy kerek-tin.
Qazirgi prezıdent saılaýǵa túsip, taǵy da jeńiske jetip jatsa, «belsendiler» saılaýdyń zańǵa qaıshy ótkenin alǵa tartyp, olarǵa qajet nátıjege qol jetkizgenshe jappaı narazylyq aktsııalaryn uıymdastyrýshy edi. Bul stsenarıı oryndalǵanda jańa prezıdent baı adamdardyń qolshoqpary bolar edi.
Alaıda Prezıdent qańtar oqıǵasynan keıin arnaıy qyzmetterdiń basshylyǵyn aýystyryp, burynǵylaryn qamaýǵa alýǵa deıin bardy.
Bul oqıǵa jospardaǵydaı 2024 jyly emes, nege qazir oryn alǵanyn anyqtaý úshin byltyrǵy jeltoqsanǵa oısha oralý kerek. Ol kezde Reseı AQSh pen NATO-ǵa strategııalyq turaqtylyq jóninde talap qoıady. Atalǵan qujattyń burynǵy nusqasynan aıyrmashylyǵy kóp bolǵany sonshalyq, Batys ne isterin bilmeı qaldy. Bir aıda jaýap berý kerek.
Reseıdiń NATO-ǵa qoıǵan talaptarynyń biri áskerı blok yqpalynyń Ortalyq Azııa men Qazaqstanǵa áser etpeýi edi. Uıymnyń bir oqpen birneshe qoıandy atyp alýǵa múmkindigi paıda boldy – Qazaqstandaǵy bılikti aýystyryp, Reseıdiń pozıtsııasyna nuqsan keltirý, sonymen qatar Qazaqstandy UQShU-dan shyǵarý.
2021 jyly 28 jeltoqsanda N.Á. Nazarbaev pen Q-J. Toqaev Sankt-Peterbýrgtegi TMD elderi kóshbasshylarynyń sammıtine qatysty. Saıası sharada qańtar oqıǵasy, elge tónip turǵan qaýip aldyn ala talqylanǵan bolýy múmkin.
Gazdyń baǵasyn kóterip, eldegi jaǵdaıdy ýshyqtyrý Qazaqstannyń munaı-gaz naryǵyn qolynda ustap otyrǵan topqa qolaıly boldy ári qıynǵa soqpady.
Barlyǵy osylaı bastalyp ketti... Degenmen jaǵdaı tıisinshe baǵalanbaǵan edi. Birinshiden, Prezıdent Q. Toqaevtyń batyldyǵy eskerilmedi.
Ekinshiden, UQShU qurylǵan 1992 jyldan beri uıymǵa múshe elderdiń birlesken kúshi qoldanylmady. Tóńkeristi uıymdastyrý kezinde osy uıymdy eshkim esepke de almady.
Sol sebepti UQShU kontıngentiniń Qazaqstanǵa kelýi búlikshiler úshin kútpegen jaǵdaı boldy.
Prezıdent UQShU kúshterin shaqyrǵan kezden bastap búlikshilerdiń saǵy syndy. Buǵan mıssııa sarbazdaryna qarsy birde-bir shabýyl jasalmaǵany dálel bola alady.
Endi ne bolmaq? Qazir eldegi jaǵdaı qalpyna kelip, tynyshtyq ornady. Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev bolǵan oqıǵa jaıly kólemdi suhbat berdi. Bolashaqqa degen josparmen bólisti.
Sonymen qatar Q. Toqaev Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń otyrysynda aldaǵy is-qımyl men reformalardyń egjeı-tegjeıli baǵdarlamasyn usyndy.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy N.Á. Nazarbaev úndeý jarııalap, qazirgi prezıdentti qoldaıtynyn aıtty.
Elde kadrlyq aýys-túıister bolyp jatyr. Qazaqstannyń Ulttyq qaýipsizdik komıteti óz qyzmetin qaıta uıymdastyryp jatqanyn habarlady. Josparlaǵan dúnıeler oryndalyp jatsa, eki jyldan keıin Q. Toqaev prezıdenttik saılaýǵa abyroımen qatysa alady. Alaıda bári traıbalızmge salynyp, eldegi ózgerister tek qojaıynnyń aýysýynan asa almasa, bul Toqaevtyń qarsylastaryna utymdy múmkindik bolmaq. Onda Qazaqstan Ýkraına sııaqty syrttan basqarylady nemese Sırııadaı alasapyranmen arpalyspaq. Endigi saıasatkerlerdiń danalyǵy men kópultty halyqtyń tózimdiligine úmittený ǵana qaldy.
