Qazaq ǵalymy topyraqty tozdyrmaıtyn gel jasap jatyr

ASTANA. KAZINFORM — Topyraq qunaryn arttyrý amalyn fermerler ǵana emes, qazaqstandyq ǵalymdar da qolǵa alǵan. Amanzholov University ǵylymı qyzmetkeri Qydyrmolla Aqatan agroónerkásiptik keshendi turaqty damytý maqsatynda topyraqtyń ylǵaly men qunaryn arttyrý úshin tsellıýloza negizinde mýltıkompozıttik bıogıdrogel ázirlep jatyr. 

Joba Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligi ǵylym komıtetiniń 2024-2026 jyldarǵa arnalǵan ǵylymı jobalar grant qarjylandyrýyna arnalǵan baıqaýynda jeńimpaz atandy.

Búgingi tańda aýyl sharýashylyǵynda qoldanylatyn topyraqtyń 75%-dan astamy toza bastaǵan. Qalǵan 25%-y táýekel aımaǵynda. 

Munyń bári ónimdiliktiń tómendeýine jáne úlken qarjylyq shyǵyndarǵa ákeledi.

Qydyrmolla Aqatannyń aıtýynsha, bıogıdrogelge tek otandyq shıkizat paıdalanylǵandyqtan basqa túrlerine qaraǵanda 1,5 ese arzan bolady.

Taǵy bir artyqshylyǵy — paıdalanýdyń ámbebaptyǵy. Gel daqyldyń barlyq túrine jaramdy.

Bul tıimdi quraldy egis aldyndaǵy topyraqty óńdeý kezinde qoldaný qajet.

— Bıogıdrogel jasaý úshin biz aýylsharýashylyq daqyldardyń qaldyqtaryn qoldanamyz. Bul ekologııa men ekonomıka turǵysynan da tıimdi. Quralǵa tyńaıtqysh, paıdaly qasıetter sińirý úshin jergilikti agromıneraldardy ımmobılızatsııalaý júrgiziledi. Nátıjesinde biz ósimdikterdi tıimdi sorbatsııalaıtyn, ylǵaldy saqtaıtyn, ystyqqa sezimtal jáne ósýge yqpal etetin preparat ala alamyz, — deıdi ǵalym.

Qazir joba boıynsha jumys zerthanalyq jaǵdaıda júzege asyrylýda.

Qydyrmolla Aqatan otandyq egin salasyndaǵy ónimdi 20-25%-ǵa deıin arttyrýǵa sep bolatyn jumysyn sátti aıaqtaýǵa ýáde berdi.

Sondaı-aq gıdrogel óndirýdi ónerkásiptik kólemde josparlap otyr.