Qaıtys bolǵan salymshynyń BJZQ shotyndaǵy aqshasy kimge beriledi
ASTANA. KAZINFORM – Biryńǵaı jınaqtaýshy zeınetaqy qory Kazinform saýalyna joldaǵan jaýabynda qaıtys bolǵan salymshynyń zeınetaqy shotyndaǵy aqsha qalaı muraǵa beriletinin túsindirdi.
Azamattyq kodekstiń 1038-baby boıynsha marqumnyń atyndaǵy bankter men shaǵyn qarjy uıymdarynan alǵan boryshy, nesıesi «mura» bolyp qalady. ıAǵnı, muragerlikti rásimdegen týystary tóleýge mindetteledi. Dál osy prıntsıp azamattardyń ómir boıy eńbektenip jınaǵan zeınetaqy jınaǵyna qoldanyla ma? Qazaqstandyqtar zeınet jasyndaǵy týysy qaıtys bolǵan jaǵdaıda BJZQ-dan muragerlik qatynastar boıynsha qandaı da bir ótemaqy talap ete ala ma?Talap ete alatyn bolsa, ol qandaı tólemaqylar?
BJZQ bul suraqqa mynandaı jaýap berdi.
«Jeke zeınetaqy shottaryndaǵy aqsha salymshynyń menshigi jáne salymshy qaıtys bolǵannan keıin de BJZQ-da merzimsiz saqtalady. Tıisinshe, olar muraǵa qaldyrylady. QR Áleýmettik kodeksiniń 40-babynyń 1-tarmaǵy boıynsha mindetti zeınetaqy jarnalarynyń salymshylary ózderiniń zeınetaqy jınaqtaryn ósıet etýge quqyly. Ósıet bolmaǵan kezde muragerlik zań boıynsha kúshine enedi», - dep jazylǵan jaýapta.
Áýeli qaıtys bolǵan salymshynyń zańdy muragerleri alty aıdyń ishinde jergilikti notarıýske barý kerek.
«QR Azamattyq kodeksine sáıkes murager tólemderdi alý úshin mura ashylǵan jer (salymshynyń qaıtys bolǵan mekenjaıy – red.) boıynsha notarıýsqa murany qabyldaý týraly ótinish berýi tıis. Muny mura qaldyrýshy qaıtys bolǵan kúnnen bastap alty aı ishinde jasaý kerek ekenin eskergen jón. Notarıýstar «E-notarıat» júıesi arqyly Biryńǵaı jınaqtaýshy zeınetaqy qorynan qaıtys bolǵan adamnyń jeke zeınetaqy shotyndaǵy aqsha qaldyqtary men qozǵalysy týraly málimetterdi onlaın rejımde surata alady.
Zańdy muragerler notarıýsta resimdelgen mura qujattaryn alyp BJZQ-nyń kez kelgen bólimshesine júginedi. Jeke ótinishpen júginý múmkindigi bolmasa, notarıýs arqyly senim bildirilgen tulǵadan nemese poshtamen jiberýge bolady», - delingen mınıstrlik málimetinde.
Sondaı-aq, jaýapta salymshynyń otbasy múshelerine marqumnyń jeke zeınetaqy shotynan jerleý rásimderiniń shyǵyny retinde 94 aılyq eseptik kórsetkish (347 048 teńge – red.) mólsherinde birjolǵy tólem júrgiziletini aıtylǵan. Bul tólem júrgizilgennen keıin shotta qalǵan aqsha eń tómengi zeınetaqy mólsherinen aspaıtyn bolsa, ol qaldyq ta marqumnyń otbasy múshelerine jerleýge arnalǵan tólem retinde beriledi.
Ulttyq zańnamada muragerlik rásimdeý qaıtys bolǵan adamnyń aktıvine ıelik etýmen birge moınyndaǵy qaryz mindettemelerin de arqalaýǵa mindetteıdi. ıAǵnı, artynda qalǵan nesıesin óteýden basta tartyp, zeınetaqy shotyndaǵy aqshasyn alý múmkin emes. Marqumnyń bank pen qarjy uıymy aldyndaǵy boryshyn óteýden bas tartsańyz, atyndaǵy múlikterdi ıelený quqyǵynan da bas tartýyńyz kerek
Qor mamandary qaıtys bolǵan salymshynyń artynda birneshe murageri qalsa, mura qalaı bólinetinin túsindirdi.
Zań boıynsha murager bolý quqyǵyn birinshi kezekte mura qaldyrýshynyń balalary, onyń ishinde ol qaıtys bolǵannan keıin tiri týǵan balalary, sondaı-aq, mura qaldyrýshynyń jubaıy (zaıyby) men ata-anasy teń úlespen alady.
Ekinshi kezekte mura qaldyrýshynyń bir áke, bir shesheden týǵan jáne ákesi nemese sheshesi bólek aǵa-inileri men apa-qaryndastary (sińlileri), sondaı-aq, onyń ákesi jaǵynan da, anasy jaǵynan da atasy men ájesi - teń úlespen alady.
Úshinshi kezekte mura qaldyrýshynyń ákesimen birge týǵan aǵalary men apalary, naǵashy aǵalary men naǵashy apalary teń úlespen alady.
Tórtinshi kezektegi muragerler retinde úshinshi týystyq dárejesindegi týystar - mura qaldyrýshynyń arǵy atalary men ájeleri.
Besinshi kezektegi muragerler retinde tórtinshi týystyq dárejesindegi týystar - mura qaldyrýshynyń týǵan nemere ini-qaryndastarynyń, jıenderiniń balalary (shóbere ini-qaryndastary, jıensharlary) jáne onyń atalary men ájeleriniń týǵan aǵa-inileri men apa-qaryndastary (sińlileri).
Altynshy kezektegi muragerler retinde besinshi týystyq dárejesindegi týystar - mura qaldyrýshynyń shóbere ini-qaryndastarynyń, jıensharlarynyń balalary, onyń nemere aǵa-inileri men apa-qaryndastarynyń (sińlileriniń) balalary jáne onyń eki atadan qosylatyn atalary men ájeleriniń balalary shaqyrylady.
Jetinshi kezektegi muragerler retinde mura qaldyrýshymen keminde on jyl bir otbasynda turǵan mura qaldyrýshynyń ógeı ákesine ne ógeı sheshesine erip kelgen aǵa-inileri men apa-qaryndastary (sińlileri), ógeı uldary, ógeı qyzdary, ógeı ákesi jáne ógeı sheshesi shaqyrylady.
