Qaterli isiktiń qalaı aldyn alýǵa bolady
Vedomstvo mamandarynyń málimdeýinshe, qaterli isiktiń aldyn alýǵa bolady, ol úshin:
- Ýaqytyly medıtsınalyq tekserýden ótý (skrınıng) qajet;
- Durys tamaqtanǵan jón;
- Temeki shekpeńiz, alkogoldi ishimdik ishýdi shekteý qajet;
- Qalypty dene salmaǵyn saqtaý mańyzdy;
- Kúndelikti ómirde fızıkalyq belsendi bolyńyz;
- Shamadan tys kún astynda júrmeńiz, bul ásirese balalarǵa qatysty;
- Jumys ornynda eńbek qaýipsizdigi jáne eńbekti qorǵaý erejelerin saqtaı otyryp, qaterli isik týdyratyn zattardyń áserinen ózińizdi qorǵańyz;
Al áıelder úshin:
- emshek sútimen emizý ananyń qaterli isikke shaldyǵý qaýpin azaıtady;
- qaterli isiktiń keıbir túrleriniń damý qaýpin arttyratyn gormondardy almastyratyn terapııalardy shekteńiz.
Balalar úshin:
- V gepatıtine (jańa týǵan náresteler úshin), adam papılloma vırýsyna (qyzdar úshin) qarsy vaktsına saldyrý mańyzdy.
Qosa ketsek, Qazaqstanda onkologııamen aýyratyn 210 myńnan astam adam esepte tur.
Keıingi 2 jylda jastardan qaterli isik jıi anyqtalyp jatyr.
Osyǵan baılanysty mınıstrlik qaterli isiktiń órshýine sebep bolǵan basty faktorlardy atady.
Jalpy jyl saıyn onokologııaǵa shaldyqqan naýqastardy emdeýge 36 mlrd teńge bólinedi.