Qaraǵandyda birqatar el dıplomattary Spassk memorıaldyq kesheninde boldy
Spassk kentinde 1930-1950 jyldary SSSR Іshki ister Halyq komıssarıatynyń bólimsheleri, sondaı-aq áskerı tutqyndarǵa jáne qamaýǵa alynǵandarǵa, saıası qýǵyn-súrginge ushyraǵan jandarǵa arnalǵan lager ornalasty. Muraǵat málimetteri boıynsha, Spassk zıratynda 5 myńnan astam adam, 50-den astam ult ókilderi jerlengen.
Mıtıngke qatysýshylar totalıtarızm jyldary saıası qýǵyn-súrgin qurbandary bolǵan adamdardy, tarıhymyzdyń eń qaıǵyly kezeńin eske alý úshin jınaldy.
Sharaǵa Qaraǵandy oblysynyń ákimi Erlan Qoshanov, Ýkraına, Chehııa, Koreıa jáne Rýmynııanyń Tótenshe jáne Ókiletti Elshileri, sondaı-aq Qyrǵyzstan, Frantsııa, Iran jáne Japonııa elshilikteriniń ókilderi qatysty.
«Búgin munda túrli ult ókilderi jınaldy. Men sizderge Qaraǵandy jerinde bizben birge bolǵandaryńyz úshin alǵys aıtqym keledi. Munda turǵan árbir adamǵa qaıǵy ortaq jáne biz bul tarıhı oqıǵany umytýǵa quqyǵymyz joq. Sol kezdegi Qazaqstannyń kórnekti qaıratkerleri qurban boldy, olardyń ishinde bizdiń jerlesimiz Sáken Seıfýllın de boldy. Bıylǵy jyly onyń týǵanyna 125 jyl tolady. Aqynǵa jáne sol qasiretke toly dáýirdiń barlyq qurbandaryna máńgilik estelik!» - dedi Erlan Qoshanov is-sharanyń ashylýynda.
Aımaq basshysy Elbasy Nursultan Nazarbaev saıası qýǵyn-súrgin kezeńin «Eń iri gýmanıtarlyq apat» dep atap aıtqanyn eske saldy.
«Men mıtıngke qatysý úshin jyl saıyn osynda kelemin. Árıne, qýǵyn-súrgin koreı halqyna da tikeleı áser etti. 1937 jyly Qazaqstanǵa 500 myńǵa jýyq koreı qonys aýdardy. Munda sol kezdegi aǵaıyndarymyz qurǵan koreı dıasporasy áli kúnge deıin bar. Men olarmen baılanysty úzbeımin jáne olardyń arasynda shyn máninde maqtan tutatyn kóptegen adamdar bar», - dedi Koreıa Respýblıkasynyń Qazaqstandaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi Kım Desık.
Ata-babalaryn eske alý úshin qýǵyn-súrginge ushyraǵandardyń urpaqtary da keldi. Olar ózderiniń týǵan-týystary týraly estelikterimen bólisti.
«Meniń ata-anamdy Osakarov aýdanyna, Pıonerskoe aýylyna qonys aýdardy. Eldi mekende ol ýaqytta halyqtyń barlyǵy qýǵynǵa ushyraǵandar bolatyn. Ol jerde grekter, Kýban kazaktary, nemister, sheshender, ıngýshtar boldy. 1952 jyly men mektepke bardym. Stalın esimde. Ol qaıtys bolǵan kezde jylamaǵanym úshin mektepte taıaqshamen urǵany esimde. Munyń bári, árıne, ótken kúnder. Qudaıdan ondaı endi qaıtalanbasyn dep tileımiz. Men qazir beıbit Qazaqstanda turyp jatqanymyzǵa, ashyq aspan astynda balalar men nemerelerimizdi tárbıelep jatqanymyzǵa qýanyshtymyn», - dedi qýǵyn-súrginge ushyraǵan Zııavda Dosaevtyń urpaǵy.
Mıtıngke oblystyń bas ımamy, Qaraǵandy jáne Shahtınsk eparhııasynyń hatshysy, grek-katolık eparhııasynyń bas vıkarııi qatysty. Din qyzmetkerleri stalındik qýǵyn-súrgin kezinde qaza tapqan adamdardyń rýhyna duǵa etti.
Shara sońynda memorıaldyq keshen eskertkishterine gúl shoqtary qoıyldy.
1987 jyldan bastap Spassk memorıaldyq kesheninde ártúrli memleketter eskertkish belgilerin ornatyp keledi Qazir olardyń sany - 28.
