Qaraǵandy mańyndaǵy saıajaı ıeleri: Zaýyt tútini egin men densaýlyqqa zııan keltirip jatyr
ASTANA. KAZINFORM — Qaraǵandy oblysy Mıhaılovka aýmaǵyndaǵy saıajaı kooperatıvteriniń músheleri men jergilikti asfalt-beton zaýyty arasynda janjal týyndap otyr. Shamamen 500-deı baǵban atalǵan kásiporyndy aýa sapasyn lastap jatyr dep aıyptady.

Atalǵan zaýyt saıajaı ýchaskeleri shekarasynan nebári 50 metr qashyqtyqta ornalasqan.
Al sanıtarlyq-epıdemıologııalyq talaptarǵa sáıkes, birinshi qaýiptilik klasyndaǵy osyndaı óndiris oryndary turǵyn úıler men rekreatsııalyq aımaqtardan, onyń ishinde saıajaı kooperatıvterinen keminde 1000 metr qashyqtyqta ornalasýy tıis.
Zaýyt sáýir aıynan tolyq jumys isteı bastaǵannan beri, jergilikti turǵyndar tunshyǵatyndaı tútin, joǵary kontsentratsııaly shań men bıtým ıisiniń ótkirliginen aryla almaı otyrmyz deıdi.

«Árbir tańymdy baý-baqshamdy sýaryp emes, muqııat jýýǵa arnaımyn. Sebebi búkil kókónis pen jemis-jıdektiń betin shań jabady. Mundaı alma, qulpynaıdy nemerelerime bergenimde, qatty qorqamyn. Sebebi, zaýyttan taralatyn hımııalyq zattar topyraqqa sińip, bizdiń daqyldarymyzǵa keri áserin tıgizedi. Bul adamdardyń densaýlyǵyna asa qaýipti», — deıdi baqshashy Aleksandr Sakara.
Baqshasyndaǵy jemis-jıdekterine zeınetker Lıdııa Chýjınova da alańdap otyr.
«Zaýyttan taraıtyn shań mólsheri kóp. Alaıda, halyqtyń kóbi únsiz otyr. Biz — zeınetkerler, jıǵan-tergenimizdi, zeınetaqymyzdy únemdep alǵan baqshamyzdan qol úzgimiz kelmeıdi, biraq osylaı jalǵasa berse, ony tastaýǵa májbúr bolamyz. Qulpynaı men kartop ege almasaq ol jerdiń qajeti qansha», - deıdi baǵban.

Asfalt-beton zaýyty birinshi qaýiptilik klassyna sáıkes keledi, zań boıynsha mundaı kásiporyndar sanıtarlyq-epıdemıologııalyq normalarǵa sáıkes turǵyn úıler men demalys aımaqtarynan keminde 1 shaqyrym qashyqtyqta ornalasýy kerek. Alaıda, Mıhaılovkadaǵy zaýyt pen baqshalardyń arasy - nebári 50 metr.
«Zaýyt qurylysy bastalar kezde ákimdikke eskertý jasaǵanymyzben, ol qaralmady. Topografııalyq túsirilim júrgizdik, onyń nátıjesinde TransMax zaýyty saıajaılar men orman qory mańynda ornalasqany anyqtaldy. Batysta «Dzerjınets» kooperatıvinen ara qashyqtyq 50 metrden az, ońtústik-batysynda zaýyt «Samotsvety» kooperatıvine deıin 45 metr jerde ornalasqan. Prokýratýraǵa, depýtattarǵa, advokatqa deıin júgingenimizge qaramastan, másele nazardan tys qalyp otyr», — deıdi qoǵamdyq belsendi Nadejda Kravchenko.
Sonymen qatar, zaýyt mańynda birneshe un tartý kásiporny da bar. Jergilikti turǵyndar shań men kómirdiń olardyń óndirisine de keri áserin tıgizetinine alańdaýly.
«Qaraǵandy oblysynyń ekologııa departamenti Trans Max JShS-nyń jospardan tys tekserisin júrgizip, zaýyttyń asfalt-beton qondyrǵysynyń tehnologııalyq reglamenttik talaptaryn óreskel buzǵanyn anyqtady. Kásiporynǵa aıyppul salynyp, ol tolyq kólemde óndirildi. Buzýshylyqtardy belgilengen merzim ishinde joıýǵa talap qoıyldy», — dedi departament ınspektory Temirlan Tóleıtin.

Sanıtarlyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamentiniń ókilderi de zaýyt birinshi qaýiptilik klasyna jatatynyn jáne sanıtarlyq qorǵanysh aımaǵy keminde 1000 metr bolýy tıis ekenin rastady.
«Turǵyndardan túsken aryzdar negizinde bul másele tıisti tizilimge engizildi. Alaıda, kásipkerlik kodeksiniń talaptaryna sáıkes zaýyt qyzmetin toqtatý qarastyrylmaǵan. Zaýyttyń reglament buzýshylyqtary boıynsha ákimshilik hattama toltyrylyp, belgili merzimde mindetterdi oryndaý týraly nusqaýlyq berildi. Qazir biz bul mindetterdiń oryndalǵanyn tekserýdi kútemiz», — dedi departamenttiń bas mamany Baıan Esembaeva.
Kásiporyn bul buzýshylyqtardy 11 tamyzǵa deıin joıýǵa mindetti, ony oryndamaǵan jaǵdaıda is sotqa beriletin bolady.
Al zaýyt basshylyǵy aıyptaýlardy joqqa shyǵarýda. Trans Max JShS dırektory Karen Ktoıan kásiporynnyń barlyq sanıtarlyq jáne ekologııalyq talaptarǵa jaýap bere otyryp, zamanaýı súzgi júıelerimen jabdyqtalǵanyn atap ótti.
«Bizde 9 myńnan astam arnaıy súzgi ornatylǵan. Zaýyttan shyǵatyn zattar — tek bý ǵana. Ekologııa jáne sanıtarlyq-epıdemıologııalyq baqylaý organdarynyń barlyq tekserýleri sátti ótti. Kásiporyn óndiristik baza retinde tirkelgen, zań talaptaryna tolyq sáıkes keledi», — dedi ol.
Qazir taraptar sheshimin kútip otyr, al saıajaı ıeleri taza aýa men sapaly ónim ósirý úshin kúresti toqtatpaımyz deıdi.
Osyǵan deıin Óskemende saıajaı turǵyndary aýlada ot jaǵýǵa salynǵan tyıymǵa qarsy shyqqany jaıly habarlaǵan bolatynbyz.