Qańtar oqıǵalary qalyptasqan saıası «seńdi» qozǵady – Baǵysh Gabdýlına
«Adamzat tarıhy nebir saıası qaıshylyqta oryn alǵan oqıǵalarǵa toly. Ádette sol saıası qaıshylyqtar qoǵam úshin tabıǵı zańdy qubylys retinde qabyldanatyny da belgili. Tomas Djeferson «býnt – slovno lekarstvo dlıa pravıtelstva» dep ataýy da sodan. Sebebi memlekette oryn alǵan túıtkildi máselelerdi qoǵam sherýge shyǵyp, narazylyq bildirý arqyly bılikke jetkizedi. Alaıda, sherýge shyǵý - ol qoǵamdy qanǵa bóktirý degen sóz emes. Desek te, elimizde oryn alǵan sońǵy saıası oqıǵanyń sebebi nede? Bul oqıǵanyń alǵysharty ne deıtin bolsaq, árıne qoǵamdy tolyǵymen sharpyǵan, tamyryn tereńge jibergen indet ispettes – jemqorlyq ekeni barshamyzǵa málim», - dedi professor.
Osy oraıda, kafedra meńgerýshisi elimizde oryn alǵan saıası shıeleniske qatysty QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń keshe «Qazaqstan» ulttyq arnasyna suhbat bergenine toqtaldy.
«Árıne, atap óterlik tusy – suhbattan jurshylyq kókeıinde júrgen suraqtarǵa meılinshe jaýap aldy deýge bolady. Ashyǵyn aıtaıyq, eldegi qańtar oqıǵasy saıası qalyptasqan «seńdi» qozǵady. Bul saıası betburysqa, qoǵamdy jańartýǵa, saıası reformalaýǵa túrtki bolatyny aıqyn. Desek te, qaıta qurýdyń ózindik tetikteri bar. Ony saqtyq sharalaryn eskere otyryp, demogogııaǵa, popýlızmge jol bermeı, «tejemelik pen tepe-teńdik» prıntsıpterin jetildirý men azamattyq qoǵam ınstıtýttaryna ıek artý arqyly birizdilikpen, júıeli júzege asyrý úshin qoǵam bolyp birigýimiz qajet», - dedi ol.
Professor elimizdiń Konstıtýtsııasynda memleket quraýshy ult – qazaq dep bekitilgendigine nazar aýdartady.
«Álemniń saıası kartasynda oryn alǵan eldigimizge qaýip tóndirgen «otandastarymyzdyń» áreketi tıisti baǵasyn alatynyna senemiz. Al elimizde oryn alǵan oqıǵaǵa fılosofııa ǵylymynyń zańdary aıasynda qaraıtyn bolsaq, «san men sapa», «joqty joqqa shyǵarý», «birlik pen qarama qaıshylyq» - osy úsheýiniń barlyǵy damýdy beredi. Demek, kez kelgen qaıshylyqtyń sáıkesinshe damýǵa múmkindik beretin tusy bar. Alda aýqymdy is-sharalar tur. Árbir qazaqstandyq eldiń egemendigin nyǵaıtýǵa, bıliktiń transparenttiligin, zańnyń ústemdigin qamtamasyz etýge ózindik úlesin qosýdy ózinen bastaǵan jón. Aıtalyq, stýdentterimiz adamı kapıtalyn nyǵaıtý úshin bilimderin shyńdap, sol arqyly azamattyq qoǵamnyń nyǵaıýyna tetik bolsa demekpiz. Osy oraıda, ult ustazy Ahmet Baıtursynuly 1913 jyly «Qazaq» gazetine «Ózge jurttan qalyp qoımaý úshin – baı bolý kerek, bilikti bolý kerek, kúshti bolý kerek» degen. Alash reformatorynyń 100 jyl buryn aıtqan keńesi búginde biz basshylyqqa alatyn ósıet. «Búgingi kún keshegi kúnniń balasy, erteńgi kúnniń atasy» dep Ahmet Baıtursynuly aıtqandaı, elimizde qańtarda bolǵan saıası oqıǵa tarıhta qalatyny sózsiz. Desek te Otanymyzda oryn alǵan osy oqıǵadan tıisti tarıhı taǵylym alyp, halqymyz baı-qýatty bolyp, eldigimiz eńseli bolsyn demekpiz», - dep túıindedi sózin Baǵysh Gabdýlına.
