Internet alaıaqtaryna aldanbaý úshin ne isteý kerek – QR ІІM
«Búkil álemde joǵary tehnologııalar engizilip jatyr, mańyzdy aqparat kıberortada qoljetimdi bolyp, ınternet-alaıaqtardyń qyzyǵýshylyǵyn týdyrýda. Úsh jylda mundaı qylmystardyń tirkelýi 4 myńnan 8 myńǵa deıin eki esege artqan. Bıyl ishki ister organdary 1700 ınternet-alaıaqtyq qylmysyn ashty, 400-ge jýyq adamdy ustady. Qylmystardyń kópshiligi transshekaralyq sıpatta, ıaǵnı jábirlenýshi bir aımaqta bolsa, alaıaq basqa jerde, keıde tipti basqa elde bolýy múmkin», - dedi E. Omarbekov QR ІІM aptalyq brıfınginde.
Sondaı-aq, spıker kóptegen adamdardyń eleýsiz shyǵyn keldi dep polıtsııaǵa júginbeıtinin atap ótti. Bul faktorlar alaıaqtardy anyqtaýǵa jáne olardy jaýapqa tartýǵa kedergi keltiredi.
«Olar ómirdiń jańa jaǵdaılaryna ońaı beıimdeledi, halyqqa qyzmet kórsetý, bank operatsııalary, jarnama jáne saýda salasyndaǵy trendterge aýyz salady. Túrli quraldary men tásilderdin jetildiredi. Internettegi alaıaqtyqtyń tásilderi de ártúrli bolady. Olardyń eń kóp taralǵan túri – ınternet-saıttardaǵy taýarlardy satý nemese qyzmetter usyný týraly habarlandyrýlarmen baılanysty. Ádette, alaıaqtar óz qurbandaryn tómen baǵamen, ónimdi nemese qyzmetti jedel usynýmen qyzyqtyrady. Satyp alýshylardan úshinshi tulǵalarǵa rásimdelgen shottarǵa aldyn ala tólem jasaýdy suraıdy», - deıdi E. Omarbekov.
Departament basshysynyń aıtýynsha, túrli uıymdarda úshinshi tulǵalardyń onlaın-nesıeler rásimdeý jaǵdaılary jıileı túsken.
«Alaıaq ınternettegi habarlandyrý ıesin taýyp, bank rekvızıtteri boıynsha aldyn ala tólem nemese tolyq tólem jasaýdy usynady. Aqshany tezirek alýdy oılaǵan habarlandyrý ıesi óz erkimen onlaın-qaryz rásimdeýge qajetti derbes derekterin (Aty-jóni, JSN, karta nómiri, jeke kýálik jáne t. b.) beredi. Qylmysker ádeıi jarnamada kórsetilgen taýar qunynan joǵary somada nesıe rásimdeıdi. Satýshynyń kartasyna aqsha túsken soń alaıaq kóp aqsha aýdaryp qoıyppyn dep, aıyrmasyn qaıtarýdy suraıdy. Oıynda eshteńe joq satýshy bul aıyrmany alaıaqtyń shotyna aýdarady, sodan keıin ǵana óz atyna nesıe rásimdelgenin biledi», - dep túsindirdi E.Omarbekov.
Alaıaqtardyń qurbany bolmaý úshin ІІM derbes derekter men plastıkalyq karta rekvızıtterin eshkimge aıtpaýǵa, aýdarymdar týraly túbirtek pen qupııasózderdi eshkimge bermeýge jáne tekserilmegen nemese kúmándi aqparat kózderine senbeýge, tekserilmegen taýar úshin aldyn ala tólem jasamaýǵa keńes beredi. Taýardy alǵannan keıin tólem jasaýǵa tyrysý qajet, kúmándi sharttar boıynsha aqsha aýdarmaý kerek, ashyq kiris kózi joq qarjylyq shemalardan saq bolǵan jón. Bankıng qyzmetteriniń qupııasózderin únemi aýystyryp, tólem júıelerindegi qaýipsizdik sharalaryn paıdalaný kerek jáne shottaǵy aqsha aınalymyn tekserip otyrý qajet.
