Inflıatsııa boıynsha sarapshylardyń boljamy oryndalmady
Atap aıtqanda, jyldyq ınflıatsııany 8% deńgeıge deıin tómendetý ishki baǵalardyń aıyrbastaý baǵamynyń jańa ólshemderine beıimdelý úderisteriniń aıaqtalǵanyn bildiredi. Ulttyq banktiń negizgi basymdyǵy jyldyq ınflıatsııany belgilengen dálizde jedel turaqtandyrý bolyp tabylady, sebebi onsyz ınvestıtsııalyq belsendilikti qaıta bastaý jáne ulttyq valıýtadaǵy resýrstar boıynsha mólsherlemelerdi tómendetý múmkin emes.
Jalpy, «eger de barlyǵy baǵa ósedi degen boljam jasasa, onda baǵanyń ósýi ábden múmkin» degen qaǵıda bar. Alaıda, bul máselede Qazaqstan qalyptasqan bul tujyrymnyń oryndalmaýyna barynsha áreket etti.
Adamdar baǵanyń eleýli deńgeıde ósetinin sóz etip júr edi, biraq ta Úkimettiń, Ulttyq banktiń jáne ákimderdiń birlesken is-qımyldarynyń nátıjesinde bul baǵyttaǵy sharalardy qatań baqylaýǵa alýǵa múmkin boldy. Árıne, baǵanyń ósimi boldy, alaıda onyń deńgeıi sarapshylar boljaǵan joǵary kórsetkishke jetpedi.
Negizinen, baǵanyń ózgerýi turǵysynda ishki faktorlarǵa maýsymdyq jaǵdaılar, tabıǵı monopolııalar tarıfteriniń ósimi, janar-jaǵarmaı baǵasynyń joǵarylaýy yqpal etti. Al syrtqy faktorlarǵa keıbir shıkizat túrlerine álemdik bırjalyq baǵanyń ósýi áser etip otyr.
Olar ınflıatsııalyq shıyrshyqtyń tarqatylatynytýraly qaýipti aıtyp, eki tańbaly ınflıatsııalyq jaǵdaı oryn alatynyn qarastyrǵan edi. Máselen, aǵymdaǵy jyldyń qańtarynda Eýropalyq qaıta qurý jáne damý banki 2016 jyly Qazaqstanda ınflıatsııa deńgeıin 10 paıyzǵa deıingi kórsetkishte boljaǵan bolatyn.
«Aǵymdaǵy jyly biz 10 paıyzǵa deıingi ınflıatsııany boljap otyrmyz, alaıda aldaǵy jyly QR Ulttyq banki 6-8 paıyz dálizge qaıta oralýǵa qaýqarly bolady. Sondaı-aq uzaq merzimdi bolashaqta ınflıatsııa budan da tómen bolady dep boljanyp otyr»,-dedi EQDB-nyń óńirlik ekonomısi Agrıs Preımanıs 2015-2016 jyldarǵa ótpeli kezeń týraly banktiń baıandamasyn jasaý kezinde.
Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev bıylǵy qyrkúıekte Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda 2016 jáne 2017 jyldary ınflıatsııa deńgeıin 6-8%-ǵa deıin tómendetý makroekonomıkalyq turaqtylyqty qamtamasyz etý úshin qajetti mańyzdy shart ekenin atap ótti.
«Erkin aıyrbas baǵamyna kóshý arqyly biz ónim óndirýshilerimizdiń básekege qabilettiligin arttyrýǵa qol jetkizdik. Óńdeý ónerkásipterindegi ósim qarqyny qalpyna kele bastady. Biraq teńge baǵamyna túzetý engizý ınflıatsııalyq úderisterdiń beleń alýyna ákep soqtyrdy. Bizge ınflıatsııa deńgeıin bıylǵy jyldyń sońyna sheıin bir tańbaly sanǵa deıin tómendetýge qol jetkizý mańyzdy. Halyqtyń áleýmettik baqýattylyǵy úshin bul asa qajet. Sondyqtan baǵanyń turaqtylyǵyn qamtamasyz etý úshin men tıisti sharalar qabyldap, bıyl tabıǵı monopolııalar qyzmeti tarıfteriniń ósýine jol bermeýdi tapsyramyn»,-dedi Elbasy.
Búginde Qazaqstan ekonomıkasy qarjylyq jańa jaǵdaıǵa beıimdelip úlgergenin baıqap otyrmyz, buǵan 2015 jyldyń tamyzynda elimizdiń monetarlyq saıasatynyń jańa rejimine der kezinde aýysýy yqpal etti. Inflıatsııalyq targetteý otandyq taýar óndirýshilerdi qoldaýǵa yqpal etip, el ekonomıkasynda baǵa boıynsha básekege qabilettiliktiń tómendeýine jol bermedi. Qabyldanǵan sharalar ınflıatsııany belgilengen deńgeıde ustaýǵa múmkindik berdi. Máselen, bıylǵy qarasha aıynyń qorytyndysy boıynsha ınflıatsııa kórsetkishi qaıtadan bir tańbaly sanǵa oralyp, 2016 jylǵy 11 aıda 7,5% bolyp qalyptasty.
Birinshi kezekte, elimiz 2016 jyly ınflıatsııa deńgeıin báseńdete aldy. Jyldyq ınflıatsııa 8,7 paıyzǵa deıin tómendegen.
Ótken aptadaǵy Úkimet otyrysynda Ulttyq bank tóraǵasy 2017 jylǵy ınflıatsııaǵa boljam jasady. «Aldaǵy 2 aıda ınflıatsııa belgilengen 6-8% dálizge jetip, 2017 jyl boıy dáliz ishinde bolady», - dedi D.Aqyshev.
Ulttyq bank tóraǵasy atap ótkendeı, Qazaqstannyń ekonomıkasy aıyrbastaý baǵamynyń jańa talaptaryna beıimdelgen. «Jyldyq ınflıatsııa bir tańbaly mánge deıin tómendedi. Soǵan sáıkes 2016 jylǵy qarashanyń qorytyndysy boıynsha ınflıatsııa 1,2%, al jyl basynan - 7,5% deńgeıinde qalyptasty»,-dedi D.Aqyshev.