Іlııas Jansúgirovtiń «Qulager» poemasy aǵylshyn tilinde tanystyryldy
«Qulager» poemasyn aǵylshyn tiline Pasternak, Mandelshtam jáne Tsvetaevanyń aýdarmalarymen tanylǵan aqyn jáne aýdarmashy Belında Kýk aýdarǵan jáne ol aqynnyń 125 jyldyǵyna oraılastyrylǵan.
Sonymen birge, aýdarmamen qazaq jáne aǵylshyn tilderin jaqsy biletin aýdarmashylar men keńesshiler toby jumys istedi. Onyń arnaıy poetıkalyq úlgisi men metaforalyq dybys júıeleri jasalǵannan keıin ǵana Belında Kýkqa jiberildi.
«Buǵan deıin «Qulager» poemasy orys jáne nemis tilderine aýdarylǵan bolatyn. Onda árbir aýdarmashy janyn sala jumys istedi. Maǵan da «Qulagerdiń» aǵylshyn tilindegi nusqasyna atsalysý buıyrypty. Sebebi, Belında Kýkke qazaq tilindegi keıbir qazaqsha sózderdi túsindirý qajet boldy. Mysaly, et taǵamyn dastarhanǵa alyp keletin «tabaqshylardy» aǵylshyn tilinde «waiter» (aǵylsh. - daıashy) dep berýge týra keldi. Biraq bul sóılemde «tabaq» sózin saqtap qaldyq», - dedi BBC jýrnalısi, aýdarmashy Roza Qudabaeva.
Tusaýkeserge kelgen professor, Nazarbaev Ýnıversıtetiniń Qazaq ádebıeti jáne túrki zertteýleri kafedrasynyń meńgerýshisi ıÝlaı Shámiloǵly poema aýdarmasyna joǵary baǵa berdi.
«Men AQSh-ta Túrkitaný, túrki ádebıetinen sabaq berdim. Osyndaı eńbekter aǵylshyntildi aýdıtorııa úshin óte mańyzdy. Sebebi, Qazaqstan men túrki dúnıesinen bólek elderde qazaq tilin oqytýdyń óte az úlgisi bar. Ásirese, 1920-1930 jyldardyń poezııasy boıynsha aýdarma óte az. Aýdarmanyń sapasy joǵary jáne olar tikeleı qazaq tilinen aǵylshyn tiline aýdarýǵa tyrysty. Bul da erekshe atap óterlik jaıt. Bir poema arqyly tutas qazaq halqymen tanysý múmkin emes shyǵar. Dese de, osy eńbek arqyly dástúrli qazaqtyń mádenıeti, ómir salty, toılary týraly kóp túsinik beredi. Aldaǵy ýaqytta 100 kitap baǵdarlamasy arqyly kóbirek aýdarma jarııalap, qazaqtyń jaýhar týyndylaryn álem oqyrmandaryna usyný qajet», - dedi ol.
