HVQ: Qazaqstan ekonomıkasyn ne kútip tur

ALMATY. QazAqparat  - Halyqaralyq valıýta qorynyń Taıaý shyǵys jáne Orta Azııa elderi departamenti dırektorynyń orynbasary ıÝha Kıahkonen Almatyda dástúrli «Óńirlik ekonomıkanyń damý perspektıvalary: Kavkaz jáne Ortalyq Azııa» baıandamasyn usyndy, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Halyqaralyq qor ókili Qazaqstan ekonomıkasynyń qazirgi ahýalyna da qysqasha sıpattama berip ótti.

«Qazaqstanda  shıkizattyq emes salanyń damýy aıqyndalyp keledi. Bul óte mańyzdy. Sebebi Qazaqstan ekonomıkasyna dıversıfıkatsııa kerek. Munaı qory taýsylǵan kezde qazaqstandyqtarǵa ekonomıkanyń basqa salasynyń damýy asa mańyzdy», - dedi ıÝha Kıahkonen. 

Onyń aıtýynsha, eldiń JІÓ 4%-ǵa artýy eldegi munaı óndirisi men munaı baǵasyna qatysty qalyptasyp otyr.

Odan ári HVQ boljamy boıynsha keler jyly - 3,7%, odan keıin 3,1% túsýi yqtımal.

Bul munaı óndirisi qarqynynyń azaıýymen baılanysty.

«Qazirgi JІÓ ósimine birneshe faktor yqpal etip otyr. «Nurly jol» baǵdarlamasy aıasynda ınfraqurylym jaqsaryp, Úkimet birneshe reformany júzege asyrdy. HVQ fıýchers naryǵyndaǵy zańdylyqtarǵa qarap boljam jasaıdy. Bul jaǵdaıda olar munaı baǵasynyń 60 dollardan tómendeıtindigin aıtady. Syrtqy shoktar, sanktsııalar da buǵan áser etýi múmkin. Munaı baǵasynyń ózgerýi Qazaqstan ekonomıkasyna yqpal etedi. Sondyqtan, Qazaqstannyń qazirgi ahýalǵa barynsha daıyn bolǵany durys. Al munaı baǵasynyń kóterilýimen qanaǵattanýǵa  bolmaıdy. Bul ýaqytsha. Bul oraıda osy resýrsty ekonomıkany ártaraptandyrýǵa salý kerek», - dedi ol.

Sarapshy Qazaqstandaǵy qarjylyq salasyndaǵy tyń serpin retinde Astana Halyqaralyq qarjy ortalyǵynyń jumysyn atady.

Bul jergilikti bank sektoryn nyǵaıtyp, ony halyqaralyq standarttarǵa saı etedi. Sondaı-aq,  halyqaralyq bankterdi Qazaqstanda jumys jasaýǵa yntalandyrady.

ıÝha Kıahkonen Qazaqstan ekonomıkasynda keleshekte táýekelderdi basqarýǵa basymdyq berilgenin quptaıdy.

«Valıýta baǵamynyń erkindigi - Qazaqstan úshin syrtqy shoktarǵa beıimdelýge tıimdi bolmaq. 2015 jylǵa deıin bekitilgen kýrs Qazaqstan ekonomıkasyna soqqy bergeni ras. Al qazirgi kýrs suranys pen usynysty qalyptastyrýǵa jaqsy. Inflıatsııa stavkasy da Ulttyq bankke ınflıatsııany aýyzdyqtaýǵa múmkindik berip otyr, 5-7% shamasynda. Bul álemdegi barlyq ortalyq bankter qoldanatyn tájirıbe. Teńgeniń erkin aınalymda qalǵany durys. Syrtqy qaterlerdiń soqqysy asa qatty sezilmeıdi»,- dedi HVQ ókili.

Qaı elde bolmasyn el ahýalyn kóterý úshin jeke sektordyń jaǵdaıyn jasaý kerek.

Al bul úshin bankterdiń áleýetti bolǵany mańyzdy. Sebebi solar ekonomıkaǵa nesıe beredi.

«Qazir bankterde naqty ekonomıka sektoryna bóletin qarjy bar. Biraq, bankterdiń jumysynyń ózine ózgeris kerek. Olar bıznes modelin ózgertýge daıyn ba? QR Ulttyq bank ókili Oleg Smolıakov búgingi baıandamasynda Ulttyq banktiń naqty ekonomıkaǵa qarjy bólýge barynsha kúsh salatynyn aıtty», - dedi ıÝha Kıahkonen.

Sondaı-aq sarapshy HVQ Qazaqstanmen arasyndaǵy baılanys turaqty sıpat alǵanyn málim etti.