Hırýrgter forýmynda el dárigerleriniń ozyq tájirıbesi tanystyrylady - Myńjylqy Berdiqojaev
ASTANA. KAZINFORM – Bıyl qyrkúıek aıynda QR PІB Medıtsınalyq ortalyǵy aýrýhanasynyń uıymdastyrýymen elordada eki mańyzdy is-shara ótedi. 19-20 qyrkúıekte «Medıtsınadaǵy sapa men ınnovatsııanyń álemdik standarttary» salaaralyq kongresi, al 21-22 qyrkúıekte «Zamanaýı hırýrgııadaǵy joǵary tehnologııalar» halyqaralyq ǵylymı-praktıkalyq forýmy bolady. Jıynǵa AQSh, Azııa, Eýropa elderiniń tanymal hırýrgteri kelip, ózderiniń medıtsınadaǵy ozyq tájirıbelerin tanystyrady. Bul forýmdardyń mańyzy jaıynda QR PІB Medortalyǵy aýrýhanasy dırektorynyń hırýrgııa jónindegi orynbasary Myńjylqy Berdiqojaev egjeı-tegjeıli baıandap berdi.
- Elimizdiń medıtsına salasynyń jetistikteri men álemdik tájirıbeni keńinen tanystyrý maqsatynda mańyzy jaǵynan aýqymdy forým uıymdastyryp jatyrsyzdar. Osy jıyn kezinde qandaı taqyryptar qamtylady?
- 19-22 qyrkúıek aralyǵynda terapııa jáne hırýrgııa baǵytynda eki mańyzdy konferentsııa ótkeli jatyr. Bul – Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Іs basqarmasy júıesindegi medıtsına qyzmetiniń forýmy. Naqtyraq aıtsaq, 19-20 qyrkúıekte terapevterdiń konfrentsııasyn ótkizbekpiz. Onyń maqsaty – tájirıbe almasý, patsıentterdiń qaýipsizdigi salasyndaǵy ozyq ǵylymı jetistikterdi qoldanysqa engizý. Kongress aıasynda ınfektsııalardyń taralýyna jol bermeý, baqylaý jáne emdeý, sondaı-aq aýrýhanalarda ınfektsııalyq baqylaý qyzmetin uıymdastyrý máseleleri keńinen talqylanady.
Al 21 qyrkúıekte hırýrgııadaǵy joǵary tehnologııalarǵa arnalǵan forým bastalady. Bul jıynda hırýrgııanyń barlyq baǵytyn qamtımyz, ıaǵnı eresekter men balalardy emdeý máseleleri boıynsha birneshe baıandama jasalady. Atap aıtsaq, jalpy hırýrgııa, ýrologııa, proktologııa, gınekologııa, kardıohırýrgııa, neırohırýrgııa, qantamyr hırýrgııasy, ınterventsııalyq hırýrgııa, arıtmologııa, otorınolarıngologııa, oftalmologııa, onkologııa sııaqty barlyq baǵytta qaralady.
Máselen, forýmda neıroınterventsııa atty bir sektsııa bolady. Bul taqyryptaǵy jıyn Qazaqstan aýmaǵynda osymen tórtinshi ret uıymdastyrylyp keledi. 2017 jyldan beri úsh ret Almatyda ótse, bıyl elordada talqylanady. Bul sektsııadaǵy pikir almasý aǵylshyn tilinde bolady, sebebi AQSh pen Eýropa elderinen, Úndistannan, Azııa memleketterinen kóptegen spıker keledi. Jalpy, 70-ten astam sheteldik professor forýmǵa qatysyp, baıandama jasaıdy.
Budan bólek, neırohırýrgııa salasynda pikir almasýǵa arnalǵan neırokýrs sektsııasy uıymdastyrylady. Osy taqyryptaǵy jıyndy toǵyzynshy ret, ıaǵnı 2016 jyldan beri dástúrli túrde ótkizip kelemiz. Buǵan kórshi elderden jáne alys shetelden dárigerler shaqyryldy.
Jalpy, forým kezinde «Endoskopııa», «Otorınolarıngologııa, oftalmologııa», «Ortopedııa», «Ýrologııa», «Kardıohırýrgııa» sektsııalary eskerilgen. Hırýrgııalyq baǵytta 1000-nan astam maman konferentsııaǵa tirkeldi. Bul jıynda qaýipsiz hırýrgııa máselelerin talqylaý úshin sarapshylyq dıalog alańy, dóńgelek ústel otyrystary bolady. Osy konferentsııada meıirbıkeler men jas ǵalymdarǵa arnalǵan jıyn ótedi. Elimizdegi jas dárigerler sol jerde baıandama jasaıdy.
- Bul forým elimiz úshin qandaı múmkindik beredi?
- Konferentsııa barysynda master-klass ótedi. Bul rette, álem boıynsha alǵash qoldanylyp jatqan qural-jabdyqtar tanystyrylmaq. Atap aıtqanda, Qazaqstan jańa tehnologııalardy engizýge erekshe mán berip otyr. Basqa elderge qaraǵanda, bizde jańa tehnologııalardy tirkeý protsesi jeńilirek. Sonymen qatar hırýrgterdiń tájirıbesi joǵary deńgeıde bolǵandyqtan, bizdiń mamandar zamanaýı tehnologııalardy keńinen paıdalanyp keledi. Sondyqtan aldaǵy kúnderi ótetin konferentsııalar medıtsına salasyndaǵy Qazaqstannyń mańyzdy ornyn aıryqsha tanyta alady dep sanaımyn. Shetelden keletin spıkerler de óz salasynda óte bedeldi adamdar jáne olar bizdiń múmkindigimizdi jaqsy biledi. Olar únemi óz elderinde Qazaqstannyń hırýrgteri jaıynda jaqsy pikirin aıtyp júrgenin baıqadyq. Osynyń barlyǵy medıtsınalyq týrızmdi damytý baǵytynda bizdiń tájirıbemizdi keńinen tanytýǵa jol ashady.
Aıta keteıik, bizdiń aýrýhananyń dárigerleri jylyna birneshe ret sheteldegi forýmdarǵa baryp turady.
- Forým barysynda elimizdiń mamandary erekshe operatsııalar jasaı ma?
- Árıne, QR PІB Medıtsınalyq ortalyǵy aýrýhanasy men Ulttyq gospıtalde qoldanylatyn joǵary tehnologııalar, ınnovatsııalar tanystyrylady. Forým kezinde bizdiń aýrýhanada operatsııa jasap, ony onlaın formatta kórsetemiz. Sol kezde qoldanylatyn jańa tehnologııalar basqa da áriptesterimiz úshin paıdaly bolady dep sanaımyz. Onlaın formattaǵy operatsııalardy kórsetý tájirıbesin AQSh-ta, Frantsııada, Túrkııada jáne Qytaıda ótetin konferentsııalarda baıqap júrmiz.
- Aldaǵy ýaqytta aýrýhanada erekshe operatsııalardy engizý josparda bar ma?
- Keıingi kezde engizilgen erekshelikke toqtalsam, epılepsııanyń aýyr túrine shaldyqqan naýqastarǵa kúrdeli operatsııalar jasalyp keledi. Buryn osy operatsııany jasaý qıyn bolǵan edi. Qazir stereotaksıstik ádispen, sondaı-aq robotty paıdalaný arqyly mıǵa elektrod qoıyp, dıagnoz naqtylanady. Osy tásil arqyly birneshe naýqasqa operatsııa jasadyq. Olar tolyqtaı epılepsııadan jazylý múmkindigin aldy.
Budan bólek, julynnan zaqym alǵan adamdar aıaǵyn basa almaı qalatyny belgili. Qazir tıisti chıpter arqyly adamdardyń aıaǵyn qımyldatý zertteýleri jalǵasyp jatyr. Bul tehnologııalar tájirıbege engizilse, ony elimizde paıdalanýdy josparlap otyrmyz.
Ekinshiden, mıdyń tamyrlaryna qoıylatyn chıpter bar. Osy chıpterdiń múmkindigin paıdalanyp, naýqastardy emdeý baǵyty ǵylymı turǵyda zerttelip otyr.
Taǵy bir jańa baǵyt bar. Robot hırýrgııasyn qashyqtan paıdalanýdy engizý josparlanǵan. Qazir elimizde bar robottar bir qaladan ekinshi qalada operatsııa jasaýǵa múmkindik bermeıdi. Qashyqtan paıdalana alatyn robottardy Qytaıda shyǵaryp jatyr. Osy robottardyń múmkindigimen sheteldik dárigerlermen birlese operatsııa jasaý josparymyzda bar.