«Halyqty qyrǵan «Myrzajan» qurmetteýge laıyq tulǵa ma?»- BAQ-qa sholý
***
Elbasy jyl saıynǵy Joldaýynda turǵyn úı qurylysyn damytýdyń baǵytyn aıqyndap, basymdyǵyn naqtylap, bul sala qyzmetkerlerine salmaqty mindet júktep keledi. Baspananyń ózektiligin joımaı, kún tártibindegi basty máselelerdiń qatarynda turǵany da barshaǵa aıan. Al byltyr qabyldanǵan «Qoljetimdi baspana-2020» baǵdarlamasy kóptegen adamnyń úmitine jan bitirgeni sózsiz. Osy máselege oraı «Egemen Qazaqstan» gazeti Jyljymaıtyn múlik qorynyń basqarma tóraǵasy Bolat Palymbetovpen suhbat jarııalady. Basylymnyń barlyq saýalyna tuşymdy jaýap bergen ol: «Almaty oblysynda qurylys bastalyp ta ketti, «Asyl Arman» turǵyn úı kesheni - ortańǵy synyptaǵy turǵyn úı. Jobadaǵy bizdiń úlesimiz 80% - shamamen 120 myń sh.m. Páterlerdiń jalpy sany - 2376. Aqtóbe men Aqtaýda da jumys jasap jatyrmyz. Biz tek Almaty, Astanamen ǵana shektelip qalmaı, búkil Qazaqstan aýmaǵynda jumys isteýge nıettimiz. Búginde baǵdarlama júrip jatyr, árıne, problemalar da jetedi. Osy jerde aıta ketetini, baspana baǵasy men baspana qoljetimdiligi degenimiz eki túrli másele, olardy aıyra bilý qajet. Baspana ár azamattyń irgeli aktıvi ekeni túsinikti, sondyqtan ol arzan bola almaıdy. Al baspananyń qoljetimdiligi - bul túrli tetikter: ıpoteka, memlekettik járdemaqy, satyp alý quqyǵymen jaldaý jáne t.b.», - deıdi. Suhbat «Baspanaly bolýdyń joldary qandaı?» degen taqyryppen berilgen.
Osy basylymnyń jazýynsha, keshe Premer-Mınıstr Serik Ahmetovtiń qatysýymen «Samuryq-Qazyna» UÁQ» AQ pen onyń enshiles kompanııalarynyń 2012 jylǵy jumys qorytyndylary jáne 2013 jylǵa alǵa qoıǵan mindetteri boıynsha keńeıtilgen májilis ótti. Onda negizgi baıandamany «Samuryq-Qazyna» UÁQ» AQ basqarma tóraǵasy Ómirzaq Shókeev jasady. «2012 jyl Qor úshin kúrdeli, biraq jalpy alǵanda, tabystary mol jyl boldy. Birqatar júıeli máseleler sheshildi. «Samuryq-Qazyna» ulttyq ál-aýqat qory týraly jańa redaktsııadaǵy zań qabyldandy. Bul kompanııalar tobynyń tirshiligine túbegeıli ózgerister engizedi», - depti qordyń basqarma tóraǵasy. Sonymen qatar «Samuryq-Qazyna» ózgelerge úlgi bolýy tıis» degen taqyryppen berilgen maqalada qordyń shoǵyrlandyrylǵan taza aktıvteri (menshik kapıtaly) 6,1 trıllıon teńge mólsherinde baǵalanǵandyǵy, ol bir jyl burynǵy deńgeıden 8 paıyzǵa artyq ekendigi baıandalǵan.
***
Keshe Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń baspasóz qyzmeti: «2012 jyldyń qyrkúıeginde Soltústik Qazaqstan oblysynyń «Leonov» ShQ jáne «Poltavskoe» JShS-ǵa Avstrııadan 722 bas iri qara mal ákelindi. Ákelingen mal veterınarlyq talaptarǵa saı karantınge alyndy. Avstrııadan ákelingen 722 bas múıizdi iri qara mal (ІQM) olarda anyqtalǵan dıareıa vırýsyna baılanysty joıylatyn boldy», degen aqparat taratqan bolatyn. Osy jaıtty arqaý etken maqala «Aıqyn» gazetinde «Osydan keıin de mınıstr Mamytbekov ornynda otyra bere me?» degen taqyryppen jarııalandy. «Mássaǵan, bezgeldek!» dep bezek qaqqan bir adam joq. Memleket qarjysyna mıllıondaǵan dollarǵa mal satyp alynady. Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi sonsha aqshaǵa kelgen maldy aýrý dep taýyp, «óıtip qaldy, búıtip qaldy» dep jýyp shaıady. Barlyq tólimen birge joıý degen sóz, ol tól men tóldegen sıyrlardyń da kózi qurtylady degen emeı, nemene?!», - dep jazady basylym.
«Alashtyń armany bolǵan «azattyq» alash qaıratkerleriniń túbine jetip, eldi ulttyń serkelerinen aıyrdy. «Keńester odaǵynyń saıasaty Alashtyń azattyǵyn ańsaǵan qaıratkerlerimizdi qyryp saldy» dep keldik. Osyndaı tarıhı shyndyqty ǵalymdarymyz shań basqan muraǵattardan arshyp alyp jatyr. Kezinde «Asa qupııa» degen tańbamen kelip, «respýblıka boıynsha ... erkek, ... áıel adam atyp tastalsyn» degen hattar bolǵan ... Qazaq halqynyń qaımaǵyn qalqyp alǵan Mırzoıan-Stalın tandeminiń qupııasyn myna qujat dáleldeıdi», - dep jazady «Aıqyn» gazeti. Tolyǵyraq «Halyqty qyrǵan «Myrzajan» qurmetteýge laıyq tulǵa ma?» degen taqyryptaǵy maqaladan oqı alasyzdar.
***
«Alash aınasy» gazetiniń búgingi nómiriniń alǵashqy betindegi «Deldaldar balyq sharýashylyǵyn turalatyp tur» degen maqalada qyzylordalyq tilshi jańa ǵasyrdyń bastapqy kezeńinde memlekettiń, Elbasynyń saıasatynyń arqasynda arnasy qaıtadan sýǵa tolǵan Aral teńizindegi shıkizat kózin irgedegi kásiporyndardyń qyzyǵyn kóre almaı otyrǵandyǵyn qynjyla jazady. Bul óńirde ındýstrııalandyrý kartasy negizinde balyq óndiretin jańa kásiporyn da ashylǵan eken. Biraq shıkizat tapshylyǵynan bul kásiporyn tolyqqandy qýatymen jumys isteı almaýda. Óıtkeni bul aradaǵy barlyq másele kóterme saýdamen bútkil aýlanǵan balyqty jergiliktilerge buıyrtpaı syrtqa alyp ketetin deldaldarda bolyp tur. Mamandar: «buryn aýlanǵan balyq eseptelip otyratyn. Bul salada arnaıy mekeme bar edi. Barlyǵy shotqa qaǵylatyn. Ókinishke qaraı, qazir mundaı júıe joq, saldary balyq ónimin óndiretin jergilikti kásiporyndardyń mańdaıyna tas bolyp tıip tur», - deıdi.
Al osy basylymnyń turaqty - «Oı-kókpar» aıdarynda «Janarmaı stansalaryn qalanyń syrtyna shyǵarý kerek degen usynys negizdi me?» degen saýal talqyǵa túsken. Tehnıka ǵylymynyń doktory, professor Toqtamys Meńdebaev: «Ondaı stansalardan keletin zardap orasan. Ekologııalyq jaǵynan aıtsaq, basym bóligi ekosanıtarlyq jaǵynan barlyq normaǵa qaıshy. Janar-jaǵarmaılar sý uńǵylary arqyly jerasty sýlaryna qosylyp jatyr. Bul jala emes, dáleldeı alatyn faktiler jeterlik. Aýany lastap jatqany óz aldyna bólek áńgime. Ózderińiz bilesizder, Almaty qalasynyń «tynysy onsyz da tarylyp» barady. Ony lastap jatqan birinshiden, avtokólikter, oǵan janar-jaǵarmaı stansalary da óz úlesterin qosýda», - dese, tehnıka ǵylymynyń doktory Ábdi Qııalbaev: «Men janarmaı stansalaryn qalanyń syrtyna shyǵarý kerek degen usynys negizdi der edim. Biraq, máselen, Germanııa men Reseıdiń iri qalalaryndaǵy avtojol torabyn bizdiń Almatymen tipti salystyrýǵa da kelmeıdi. Olarda qala syrtyna qatynaıtyn joldardyń «tigisi áldeqashan jatqyzylǵan». Bylaısha aıtqanda, kólik quraldarynyń qalaǵa kirip-shyǵýy óte yńǵaıly, joldarynyń bir-birimen jalǵasýynda esh min joq. Al bizde Almatydan syrtqa shyǵatyn jol birnesheý ǵana. Eger barlyq janar-jaǵarmaı stansalaryn qala syrtyna shyǵarsaq, keptelistiń naǵaz kókesin sonda kóremiz. Sondyqtan mundaı sharany qazir qolǵa alýǵa erte», - deıdi.
***
«Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev jumys saparymen Reseı Federatsııasyna keldi», - dep jazady «Kazahstanskaıa pravda» gazeti. Basylymnyń atap ótýinshe, sapar barysynda Reseı Federatsııasynyń Prezıdenti Vladımır Pýtınmen ekijaqty kezdesý josparlanǵan. Onda saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqtyń keń aýqymdy máseleleri, sonyń ishinde Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq pen Biryńǵaı ekonomıkalyq keńistik aıasyndaǵy ózara is-qımyl jaıy talqylanatyn bolady.
