Ǵylym men óndiristiń ózara is-qımyly - aýyl-sharýashylyǵyn damytady

ASTANA. QazAqparat - Búgingi tańda «Ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵy» kommertsııalyq emes aktsıonerlik qoǵamynyń quramyna elimizdiń 3 agrarlyq joǵary oqý orny kiredi. Aıta ketý kerek, «Ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵy» kommertsııalyq emes aktsıonerlik qoǵamy 2015 jyldyń 22 tamyzynda Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń Qaýlysy boıynsha quryldy. Uıymnyń negizgi maqsaty - Qazaqstan Respýblıkasy agroónerkásiptik kesheniniń ınnovatsııalyq damýyna qoldaý kórsetý.

«Ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵy» KEAQ Basqarma tóraǵasy Asqar Nametovtyń sózine súıinsek, qazirgi tańda «Ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵy» KEAQ bilimdi, ǵylymı-tehnıkalyq qyzmet nátıjeleri men ǵylymı-zertteý uıymdarynyń qyzmetterin taratýdyń tıimdi joldaryn qarastyryp keledi.  

Sonymen qatar, «Ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵy» KEAQ júıesinde joǵary oqý oryndary men  men ǵylymı zertteý ınstıtýttarynyń bazasynda ınnovatsııalardy engizýge baǵyttalǵan ǵylymı-zertteý jáne tájirıbelik-konstrýktorlyq jumystar nátıjesinde  kommertsıalızatsııalaýdyń 12 keńsesi qurylǵan. Sondaı-aq, ǵylymı-zertteý jáne tájirıbelik-konstrýktorlyq jumystar nátıjesi boıynsha saraptama júrgizilip, 646 zerttemelerden turatyn derekter bazasy jasalǵan.

Búgingi tańda «Ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵy» KEAQ quramynda onyń 31 fılıaly jumys istep keledi. Sonymen birge, 23 ǵylymı-zertteý ınstıtýty, 7 tájirıbelik sharýashylyqtar, 7 selektsııalyq stantsııalar, 4 servıstik kompanııalar atalǵan uıym qataryna kiredi.

«Ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵy» KEAQ quramynda2017 jyldyń 1 qańtaryna ǵylymı zertteýlermen aınalysatyn qyzmetkerler sany 4163 adamdy qurady. Al ǵylymı qyzmetkerlerdiń sany 1 392 adam. Naqtyraq aıtsaq, ǵylymı qyzmetkerlerdiń qatarynda 141 ǵylym doktorlary, 369 ǵylym kandıdattary, 11 PhD doktory men 289 magıstrler bar.

Sonymen qatar, «Ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵy» KEAQ quramynda agrarlyq tehnologııalardy trasfertteý jáne kommertsıalızatsııalaý ortalyǵy jumys isteıdi. Ortalyqtyń negizgi qyzmeti otandyq ǵylymı-zertteý mekemeleriniń ǵylymı-tehnıkalyq nátıjelerin engizýge baǵyttalǵan. Oǵan qosa, bul mekeme aldyńǵy qatarly sheteldik tehnologııalardy transfertteýge qoldaý kórsetýmen aınalysady. Qazirgi tańda Qazaqstanda sheteldik ınnovatsııalardy engizý úshin agrarlyq tehnologııalardy trasfertteý jáne kommertsıalızatsııalaý qyzmetin keńeıtý máselesi qarastyrylýda.

«Ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵy» KEAQ júıesinde ınnovatsııalyq tehnologııalardy engizýmen aınalysatyn aýyl sharýashylyq taýar óndirýshilerdiń sany 10% -dan - 25%-ǵa  deıin artady. AÓK-ni kadrlarmen qamtamasyz etý 30%-dan 50%-ǵa deıin ósedi. Otandyq  ǵylymı ázirlemelerdi óndiriske engizý kórsetkishi 17%-dan 22%-ǵa kóteriledi.

Aýyl sharýashylyq taýar óndirýshilerdiń ǵylymı-keńestik qamtamasyz etý 3-ten 15%-ǵa jetkiziledi.

Eki agrarlyq JOO-lar keshenderinde halyqaralyq deńgeıdegi agro ortalyq qurý jumystary júrgizilýde. Ǵyflymı-zertteý jáne tájirıbelik-konstrýktorlyq jumystar nátıjesi boıynsha saraptama júrgizilip, 646 zerttemelerden turatyn derekter bazasy quryldy.Aıta ketý kerek, QR Aýyl sharýashylyq Mınıstrligi ǵylym jáne óndiris arasyndaǵy baılanysty qamtamasyz etý boıynsha jumystar júrgizip jatyr. Bul fermerler úshin mınımaldy shyǵyndarmen ınnovatsııalyq tehnologııalardy engizýmen aınalysatyn aýyl sharýashylyq taýar óndirýshilerdiń sanyn 10%-dan - 25%-ǵa  deıin arttyrýǵa múmkindik beredi.