Ǵalym koronavırýs týraly: Profılaktıkalyq qadamdarǵa mán bergen jón
«Vaktsına - ol ınfektsııalyq aýrýlardan qorǵanýdyń tıimdi ári qaýipsiz joly. Onyń ishinde COVID-19-dyń taralýyna tosqaýyl qoıýda tıimdi bolady dep oılaımyn. Týberkýlez, polıomıelıt, qyzylsha, qyzamyq jáne basqa da aýrýlarǵa qarsy vaktsına bar. Osy oraıda atalǵan aýrýlardyń taralýy deńgeıi tómendegenin bilemiz. Іndetti asqyndyrmas úshin tumaýǵa qarsy vaktsınany jyl saıyn alyp kelemiz. Vaktsına ne úshin kerek? Sebebi ınfektsııalarǵa qarsy tıimdi dárilik preparattar joq desek bolady. Bir jyldan astam ýaqyt ishinde koronavırýsqa qarsy qansha dári-dármek paıdalanylyp jatsa da, indetten emdelýdiń naqty preparattary tabylmady», - dedi ǵalym.
Baqyt Kósherovanyń paıymynsha, osy baǵytta vaktsına óziniń tıimdiligin kórsetetin bolady.
«Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń málimetinshe, álem elderinde koronavırýs ınfektsııasyna qarsy 237 kandıdat-vaktsına zertteýmen qamtylyp otyr. 64-i tirkelgen vaktsına kezeńinde bolsa, 8 vaktsına engizý deńgeıinde. Kóptegen elder, medıtsınalyq qoǵamdastyq osynyń myńyzyn túsinip otyr. ıAǵnı ǵalymdar indettiń taralýyn toqtatý úshin ekpe jasaý tıimdi ári qaýipsiz ekenin alǵa tartyp otyr. Medıtsınada eń bastysy - ol aldyn alý is-sharalaryna ekpin qoıý», - dedi B. Kósherova.
Onyń sózine qaraǵanda, jyl saıyn júrgiziletin vaktsınalaý nátıjesinde álemde 2 mln-nan 3 mıllıonǵa deıin ólim-jitimniń aldyn alýǵa múmkin bolyp otyr.
«Elimizde 21 ınfektsııadan ekpe aqysyz júrgiziledi jáne olar profılaktıkalyq ekpe jasaý kúntizbesine engizilgen. Qazaqstan profılaktıkaǵa qomaqty qarajat bólip keledi. Sondyqtan kóptegen aýrýlar bizde joıyldy. Esterińizde bolsa, qyzylsha taraǵan kezde qatty alańdap edik. Vaktsınalaý jolymen aýrýǵa shaldyqqandar sanyn azaıta aldyq», - dedi professor.
Sonymen qatar ol COVID-19-ǵa qarsy ekpe jasaý karantınge qalaı áser etetinin aıtty. Vaktsınalaýdy engizý nátıjesinde pandemııadan shyǵýǵa múmkindik bolady. Túrli karantınder men ózge de shekteý is-sharalary azaıady.
«Qazirgi kezde álem elderinde indet juqtyrǵandar sany artyp keledi. Bul jaǵdaı densaýlyq saqtaý júıesine aýyr tıip tur. Osynyń saldarynan aýrýhanalarda oryndar men dári-dármektiń tapshylyǵy oryn alýy múmkin. Sondyqtan buǵan jetkizbes úshin profılaktıkalyq qadamdarǵa mán bergen jón», - dedi B. Kósherova.
Budan bólek ǵalym vaktsınaǵa qarsylyq bildirip jatqandarǵa qatysty pikirin aıtty.
«Vaktsınaǵa qarsylyq tanytatyn adamdar árqashan da bolady. Qoǵamda qoldaý bildirýmen qatar, oǵan qarsylyq tanytý da zańdy qubylys. Bul turǵyda halyq arasynda túsindirý jumystaryn júrgizý kerek. Osy protseske densaýlyq saqtaý júıesinde kóp jyldar boıy eńbek etip kele jatqan bedeldi mamandar, dárigerler jáne basqa da sarapshylardyń qosylýy mańyzdy. Olar vaktsınanyń quramy jaıynda, áseri boıynsha túsinik bergeni jón. Vaktsınadan keıin dene qyzýynyń kóterilýi, álsizdik sııaqty belgiler baıqalýy múmkin. Balalaryma ekpe jasaǵan kezde, birinshi kúni dene qyzýy kóteriletin, ıaǵnı aǵza ımmýnıtet qalyptastyryp jatqanyna qýanatynbyz. Osynyń barlyǵyn adamdarǵa durys túsindirý kerek. Qyzylshaǵa qarsy vaktsınalaý júrgizgen kezde aýqymdy túsindirý is-sharalary uıymdastyrylǵan edi. Árbir adam vaktsınalaý ózin jáne janyndaǵy adamdardy qorǵaýǵa kómektesetinin túsingeni durys. Dál qazirgi jaǵdaıda COVID-19-dan qorǵalý máselesin kóterip turmyz», - dedi Baqyt Kósherova.
