G.Ábdiqalyqova: Búgingi Astana - Qazaqstannyń júregi
«QazAqparat» HAA oqyrmandar nazaryna QR Memlekettik hatshysynyń «Búgingi Astana - Qazaqstannyń júregi» maqalasyn usynady.
Qazaqstannyń astanasy - jas, qarqyndy damyp kele jatqan, 17 jyldyń ishinde Elbasynyń qazirgi geosaıası jáne geoekonomıkalyq jaǵdaıda myqty demokratııalyq memleket qurý týraly ıdeıasyn júzege asyrǵan qala.
Bul erek, tańǵajaıyp aýrasy bar meken jáne barsha qazaqstandyqtardyń maqtanyshy dep aıtsaq artyq emes. Búginde bul jerde 1994 jyly Prezıdentimiz Nursultan Nazarbaev astanany kóshirý jónindegi tarıhı sheshim qabyldaǵanda bastaý alǵan jasampazdyq energııa shoǵyrlanǵan.
Jekeleı alǵanda, astanany kóshirý batyl ǵana emes, birinshi kezekte strategııalyq qadam. Búgingi kúni adamzat tarıhynda 25-ten astam uqsas oqıǵalar bar. Alaıda, jańa astanany basynan bastap jańadan salý oqıǵalary saýsaqpen sanarlyq. Osy qatarda adamzattyń jańa jahandyq tarıhynda Elbasynyń ıdeıasymen salynǵan sulý Astanamyz erekshe oryn alady.
Árıne, bul ońaı ári asyǵys qabyldanǵan sheshim emes, kóptegen aspektilerdi, ózgeshelikterdi eskerý qajet boldy. Astananyń artyqshylyǵy: ortalyqta ornalasýy, aýmaǵynyń keńdigi, negizgi ekonomıkalyq ortalyqtar men kólik magıstraline jaqyndyǵy, jaqsy ekologııalyq jaǵdaıy. Biraz otandastarymyz bul sheshimdi qoldamady. Ádette, uly ıdeıalardyń barlyǵy áýelde túsinbeýshilikke ushyraıdy. Alaıda, bizdiń jaǵdaıymyzda qazaqstandyqtardyń kópshiligi taǵdyryn Prezıdentimizge senip tapsyryp, el tarıhyndaǵy ózgeristerdi tilektestikpen qarsy aldy.
Shynynda, búgin muraǵattaǵy provıntsıaldy Aqmolanyń sarǵaıǵan sýretterin qarap otyryp, qazirgi saýda, oıyn-saýyq ortalyqtary men kóp qabatty záýlim úılerdiń, keń ári jaryq dańǵyldardyń ornynda az ǵana ýaqyt buryn súıekten ótetin soltústik jeli soǵyp turǵan saıajaı úıleri bolǵanyn elestetý qıyn. Qazir qalanyń beınesi túbegeıli ózgerdi jáne bizdi únemi tańqaldyryp keledi. Jańa beınemen qosa, onyń ishki rýhanı áleminde de ózgerister boldy. Osynda turatyn árbir turǵyn osyny sezinetini sózsiz. Men úshin jáne taǵdyryn Astanamen baılanystyrǵan kóptegen qazaqstandyqtar úshin bul jaı ǵana qala emes, birinshi kezekte úzdik ýrbanıstıkalyq ıdeıalar men zamanaýı ınnovatsııalardy boıyna jınaǵan tańǵajaıyp astana.
Búgingi kúni astanany kóshirý ýaqytyly ári qajetti qadam bolǵany, ekonomıkalyq reformalarmen qatar erkin memleketimiz damýdy iske asyrýdaǵy mańyzdy strategııalyq resýrs ekeni aıqyn bolyp otyr. Astana - táýelsiz Qazaqstannyń damýynyń kórinisi, jarqyn, tereń oıdyń iske asýynyń sımvolyna aınaldy.
Búgingi Astana - Qazaqstannyń júregi, onyń aınalasyndaǵy joldar onyń bolashaqta Eýropa men Azııany biriktiretin kólik habyna aınalýyna kómektesetin ekonomıkanyń kúre tamyry. «Nurly jol - bolashaqqa bastar jol» halyqqa joldaýynda Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Ábishuly Nazarbaev: «Joldar Qazaqstannyń ómir jolynyń syzyqtary. Bizdiń ulan-ǵaıyr dalamyzda joldardyń jan-jaǵynda únemi tirshilik damyp jatty. Biz Astanadan jan-jaqqa avtomobıl, temirjol jáne avıatsııalyq magıstraldar taraıtyn kólik júıesin qurýymyz kerek», - ekenin erekshe atap ótken bolatyn.
Qazirgi tańda jańa halyqaralyq áýejaı men temirjol vokzalynyń qurylysy bastaldy. Bul jobalar zamanaýı sáýlet óneriniń jarqyn týyndylaryna aınalmaq.
Erekshe atap óterlik jaıt, «N. Nazarbaevtyń bes ınstıtýtsıonaldy reformasyn iske asyrý boıynsha 100 naqty qadam» Ult jospary aıasynda Qazaqstandy halyqaralyq kólik-kommýnıkatsııalyq legine ıntegratsııalaý qarastyrylǵan. Bul Eýropadan Azııaǵa tikeleı júk tasymalyn iske asyrýǵa múmkindik beretin mýltımodaldy kólik dálizin jasaýdy qamtıdy.
Osy qadamdardy júzege asyrý halyqaralyq seriktestermen kooperatsııanyń jańa deńgeıine kóshýge múmkindik beredi. Nátıjesinde Astana Eýrazııanyń iskerlik, mádenı jáne ǵylymı ortalyǵyna aınalady. Biz bul jerde EXPO-2017 ınfraqurylymynyń bazasynda halyqaralyq qarjy ortalyǵy qurylatynyn bilemiz.
Búginde Astana Qazaqstannyń ákimshilik ortalyǵy ǵana emes. Kóz aldymyzda onyń rýhanı-mádenı áleýetiniń qarqyndy artý protsesi júrip jatyr.
Byltyr Astana álemniń 21 «aqyldy» qalasynyń tizimine endi. «Aqyldy qala» - eń aldymen árbir turǵyn ózin jeńil, erkin sezinetin jaıly ári qaýipsiz qala. Astana bolashaqqa senimdi qadam basyp, Toronto, Sıngapýr, Nıý-Iork, Tokıo qatarly álem moıyndaǵan ıntellektýaldy megapolısterdiń qatarynda bolýǵa umtylýda.
Áýel bastan Prezıdent Astanany iri ǵylymı-oqytý ortalyǵy retinde kórip, kásibı mamandardyń qýatty korporatsııasyn qurý úshin kóp kúsh saldy.
Búginde L.N. Gýmılev atyndaǵy EUÝ, S. Seıfýllın atyndaǵy QazATÝ, Astana medıtsınalyq ýnıversıteti, M. Lomonosov atyndaǵy Máskeý memlekettik ýnıversıtetiniń Qazaqstandaǵy fılıaly sekildi Astananyń joǵary oqý oryndary ózderin zamanaýı ıntellektýaldy ortalyq ekendikterin anyq kórsete bildi.
Olardyń ishinde Nazarbaev ýnıversıtetiniń alatyn oryn erekshe. Ashylǵannan beri bes jyldyń ishinde ýnıversıtet Qazaqstannyń ǵylymı-oqytý júıesiniń kóshbasshysyna aınaldy. Jaqynda aldyńǵy qatarly jahandyq talaptarǵa jaýap beretin ýnıversıtettiń alǵashqy túlekteri oqý bitirdi. Astana - Qazaqstannyń iri oqý oryndary N. Nazarbaev ýnıversıtetinen úlgi alatyn minsizdiktiń belgisine aınaldy.
Búginde Qazaqstan Respýblıkasy Elbasynyń «Máńgilik El ıdeıasymen» baılanysty damýdyń jańa satysynda tur. 2050 jylǵa deıingi strategııanyń basty maqsaty - álemniń damyǵan 30 memleketiniń qataryna kirý, oǵan bes halyqtyq reformany iske asyrýǵa baǵyttalǵan N. Nazarbaevtyń «100 naqty qadam» jospary arqyly qol jetkizetinimiz anyq.
Men Qazaqstannyń, táýelsizdik pen ulttyń sımvolyna aınalǵan Astana osy tarıhı kezeńnen laıyqty dárejede ótip, kezekti jeńisine qol jetkizetinine senimdimin!