Frantsııanyń jańa mınıstrler kabıneti ekonomıkany qalaı damytpaq
ASTANA.KAZINFORM - Bıýdjet tapshylyǵy 6,1%, memlekettik qaryz 3,2 trıllıon eýro jáne kásiporyndar bankrottyǵy 17%. Bul 2024 jyldyń jeltoqsan aıynan bastap Fransýa Baırý basqaratyn Frantsııanyń jańa úkimetine qalǵan mura.

Jańa mınıstrler kabınetiniń qıyn jaǵdaıdan qalaı shyǵatynyn Kazinform tilshisi saralap kórdi.
Shaǵyn jáne orta bıznestiń bankroty
Jyl basynda BPCE L’Observatoire uıymy Frantsııadaǵy bıznestiń bankrottyǵy týraly málimetterdi jarııalady, soǵan sáıkes 2024 jyly 66 422 kompanııa bankrot dep jarııalanady, bul 2019 jylmen salystyrǵanda 28%-ǵa artyq. Shaǵyn jáne orta bıznes (10 qyzmetker jáne odan da kóp) kóp zardap shegedi. Jalpy, 2024 jyly eldiń bankrottyq deńgeıi 2023 jylmen salystyrǵanda 17% qurady.

Bul problemalardy 2024 jyldyń jeltoqsanynda Frantsııanyń premer-mınıstri bolyp taǵaıyndalǵan Fransýa Baırýdyń jańa úkimeti sheshýi kerek. Ol tsentrıstik Demokratııalyq qozǵalystyń negizin qalaýshy jáne jetekshisi ári tájirıbeli saıasatker, kóptegen tarıhı kitaptardyń avtory retinde tanymal.
Aıta keteıik, Baırý úkimeti Frantsııada 2024 jyly qurylǵan tórtinshi mınıstrler kabıneti boldy. Buǵan deıin ótken jyldyń 4 jeltoqsanynda Mıshel Barne úkimeti senimsizdik votýmy qabyldanǵannan keıin otstavkaǵa ketken bolatyn. 2025 jyldyń 16 qańtarynda Baırý úkimeti France Insoumise partııasynyń depýtattary usynǵan birinshi senimsizdik votýmyn sátti ótkizdi. Bul parlamenttiń jańa mınıstrler kabınetine senim artatynyn kórsetedi.
Sarapshylar ne deıdi
Eýropadaǵy perspektıvalar jáne qaýipsizdik ınstıtýtynyń prezıdenti Emmanýel Dıýpýı frantsýz ekonomıkasyndaǵy jaǵdaı shynymen de úkimettiń nazaryn aýdarýdy qajet etetinin atap ótti.
- Jaǵdaı shuǵyl jáne aldaǵy alty aı ishinde sheshýdi talap etedi. Frantsııanyń memlekettik qaryzy jalpy ishki ónimniń 112 paıyzyn jáne 3,23 trıllıon eýrony quraıdy. Ekinshiden, bıýdjet tapshylyǵy kúnnen-kúnge kóbeıip barady. 2023 jyly tapshylyq 5,5%-dy qurasa, 2024 jyly ol JІÓ-niń 6,1%-yn qurady, bul Maastrıht krıterııleri dep atalatyn eýropalyq krıterııler boıynsha 3%-dan joǵary, - deıdi sarapshy.
Sarapshynyń paıymdaýynsha, alańdaýshylyq negizinen bıýdjetti turaqtandyrýdyń áli kúnge deıin kózge kórinetin perspektıvasynyń joqtyǵynan týyndap otyr. Negizgi qarjylyq qujatqa qatysty qujatty parlamenttiń qos palatasy ókilderinen quralǵan aralas komıssııa qarap, odan keıin Ulttyq assambleıada daýys berýge shyǵarylady. Buǵan qosa, Baırý úkimeti esirtkige qarsy zańnama jáne zeınetaqy men zeınet jasyna qatysty pikirtalastar túrindegi basqa da qıyndyqtarǵa tap boldy.
- Menińshe, jańa kabınet ókilderiniń aldynda qıyn sharýalar tur. Bul rette Baırý úkimetin sol jaqtan eshkim qoldamaıdy. Al jańa kabınet «Ulttyq birlestik» ókilderiniń oǵan qarsy daýys bermeýine baılanysty qalyp otyr. Degenmen, olar qarsy daýys beremiz dep sheshse, bere alady. Sol sebepti qazirgi úkimet óte tar sheńberde áreket etip otyr, - dedi Emmanýel Dıýpýı.
Jaqyn arada jańa mınıstrler kabıneti mıgratsııalyq máseleler boıynsha daýys berýden ótýi kerek, «oǵan jańa úkimet tótep bere ala ma, álde oń jáne solshyldar qaıtadan birigip, taǵy bir úkimet otstavkaǵa kete me kóremiz» dep atap ótti agenttikke suhbat berýshi.
Sarapshynyń aıtýynsha, Fransýa Baırýdyń ózine deıingilerden aıyrmashylyǵy Marın Le Penmen jáne «Ulttyq birlestikpen» qarym-qatynasta óte saqtyq tanytady. Ol onymen teń dárejede sóılesedi, onymen ortaq til tabysa alady.

- Baırý úkimeti osy ýaqyt boıy ońshyl partııaǵa ym-ıshara jasap keledi. Іshki ister mınıstri mıgratsııamen jáne qylmyspen kúresip jatyr, al ádilet mınıstri Djerald Darmanın sottardyń qatal bolýyn jáne qylmyskerlerdi barynsha qatań jaǵdaıda ustaýdy talap etedi. Kezinde ol Іshki ister mınıstrligin basqarǵan, tipti bir kezderi mıgratsııa týraly zań daıyndaǵany úshin Marın Le Penniń maqtaýyna ıe bolǵan, -dep atap ótti spıker.
Solshyldardyń kóshbasshysy Melenshon eshqashan Baırýmen ortaq til tabysa almaıdy, dep sanaıdy jýrnalıst. Melenshonnyń komandasy ózderi taǵaıyndamaǵan jáne basqarmaıtyn kez kelgen úkimetke qarsy.
EO Sırııadaǵy jaǵdaıdy turaqtandyrý úshin sanktsııalardy toqtatady.