Fılıppınniń eks-prezıdenti Rodrıgo Dýterte Gaagada qamaýǵa alyndy

ASTANA.KAZINFORM — Gaagadaǵy Halyqaralyq qylmystyq sot (HQS) Fılıppınniń burynǵy prezıdenti Rodrıgo Dýterteni onyń bıligi kezinde júrgizilgen qatygez esirtkige qarsy reıdter úshin adamzatqa qarsy qylmys jasady degen aıyppen qamaýǵa aldy, dep habarlaıdy BBC.

Dýterte sońǵy úsh jylda Gaagaǵa jetkizilgen alǵashqy yqpaldy saıasatker boldy.

Rodrıgo Dýterte 11 naýryz, seısenbi kúni Manıla halyqaralyq áýejaıyna qonǵannan keıin polıtsııa tarapynan Halyqaralyq qylmystyq sottyń orderi boıynsha tutqyndaldy. Odan keıin ol Nıderlandyǵa jetkizildi.

HQS shyǵarǵan qamaýǵa alý orderinde Dýterte prezıdent retinde «ólim eskadrondaryn» quryp, qarjylandyryp, qarýlandyrǵany aıtylǵan. Bul toptar esirtki satýshylar men nashaqorlardy óltirgen.

Aldaǵy kúnderi Rodrıgo Dýterte alǵash ret sot aldynda jaýap beredi dep otyr. Osydan keıin aıyptardy rastaý tyńdaýy ótedi, onda sýdıalar sot protsesin bastaý úshin aıyptaýshy taraptyń jetkilikti dálelder usynǵan-usynbaǵanyn sheshedi.

Eger aıyptar rastalsa, sot protsesiniń bastalýyna birneshe aı, al túpkilikti úkimniń shyǵýyna birneshe jyl ketýi múmkin.

Osy ýaqyttyń bárinde ol Gaagadaǵy Shevenıngen túrmesinde bolady. Bul tergeý ızolıatory buryn natsıstik túrme bolǵan. Qazir árbir tutqynǵa jeke kamera, kompıýterlerge qoljetimdilik, kitaphana jáne sport alańdary usynylady. Dýterte dál osy jerde óziniń 80 jyldyq mereıtoıyn qarsy alady.

Rodrıgo Dýterte kim?

Rodrıgo Dýterte 2016-2022 jyldary Fılıppın prezıdenti bolǵan. Buǵan deıin ol Mındanao aralyndaǵy Davao qalasynyń meri retinde jeti merzim qyzmet etip, barlyǵy 22 jyldan astam ýaqyt bılik basynda boldy.

Dýterte Fılıppın prezıdenti bolyp saılanǵannan keıin eń aldymen «esirtki qylmysyna qarsy soǵysy» arqyly este qaldy. Ol ınaýgýratsııasynda-aq esirtki satýshylar men olardyń seriktesi sanalatyn polıtseılerdi óltirýge ýáde berdi. BBC-ge bergen suhbatynda Davao meri bolyp turǵan kezinde úsh esirtki satýshyny ózi atyp óltirgenin moıyndaǵan.

Dýterte bastaǵan «esirtki qylmysyna qarsy soǵys» Fılıppınde myńdaǵan sottan tys ólim jazasyna ákeldi.

Resmı polıtsııa málimetterine sáıkes, esirtkige qarsy operatsııalar kezinde 6 200 kúdikti óltirilgen. Amnesty International uıymynyń derekteri boıynsha, Dýterte prezıdenttiginiń alǵashqy alty aıynda polıtsııa nemese belgisiz qarýly adamdar 7 000-nan astam adamdy óltirgen. Human Rights Watch esepteýinshe, Dýterte bılik etken alty jyl ishinde esirtkige qarsy reıdter kezinde 12 000-nan astam adam qaza tapqan. Keıbir quqyq qorǵaýshylar bul san on myńdap eseptelýi múmkin deıdi.

Aıta ketelik Fılıppınniń burynǵy prezıdenti Manıla áýejaıynda ustalǵany týraly jazǵan edik.