Eńbek quqyǵynyń buzylýy arnaıy reestrge tirkeledi
ASTANA. KAZINFORM – Josyqsyz jumys berýshilerdiń alǵashqy reestri jasalady. Bul bastamany «Ádildik jáne órkendeý» qoǵamdyq qory kóterip otyr. Atalǵan tizim jumys berýshiniń eńbek zańnamasyn saqtaýyna qoǵamdyq baqylaýdy kúsheıtýdi, Eńbek kodeksin buzý jaıttaryn jarııa etýdi kózdeıdi.
Jumysshynyń Eńbek kodeksiniń 22-babynda qarastyrylǵan quqyǵyn buzǵan kez kelgen jumys berýshi reestrge engizilýi múmkin. Jalaqynyń keshiktirilýi, qaýipsizdik tehnıkasyn saqtamaý, jumys toqtap turǵany úshin aqy tóleýden bas tartý, tólenetin eńbek demalysyn bermeý, jumystan zańsyz shyǵarý syndy jaǵdaılar da reestrge engizýge sebep bola alady.
Bul tusta jumys berýshi men jumysshy arasynda eńbek shartynyń bolýy mindetti emes. Qolynda eńbek sharty bolmasa da, jumysshynyń Eńbek kodeksinde qarastyrylǵan quqyqtary bar.
− Bul reestrdiń júzege asyrylýy eńbek quqyǵy buzylǵan jumysshylar men osy máselege beıjaı qaramaıtyn qazaqstandyqtardyń belsendiligine baılanysty. Jumys berýshi aldap ketse nemese osyndaı jaǵdaıǵa kýá bolsańyz, bizge habarlaýǵa shaqyramyz. Reestrge qossaq, kompanııa ataýy men jetekshilerin barsha el biletin bolady. Reestr – jaı ǵana tizim emes. Jumysshy quqyǵyn qorǵaý múmkindigi. Bizdiń bastamamyz ár adamnyń eńbegi baǵalanatyn qoǵam qurý jolyndaǵy qadam bolaryna senemiz, − dedi qor dırektory Dana Rysmuhamedova elordada baspasóz máslıhatynda.
Eńbek quqyǵynyń buzylýy jaıly aqparatty jumysshy, ujym, BAQ, bılik organdarynyń ókilderi, kásipodaqtar, úkimettik emes uıymdar jáne oqıǵa kýágeri de usyna alady. Onda zańdy tulǵanyń ataýy, mekenjaıy, salasy, quqyqbuzýshylyq túri sııaqty derekter bolady.
Josyqsyz jumys berýshi reestriniń erejesinde usynylǵan málimetterdiń dáıektiligi qatań baqylanady. Ótinish berýshi eńbek qatynasy men quqyqbuzýshylyq faktisin rastaıtyn qujattardy usynýǵa tıis (máselen, habarlamalar skrınshoty, eńbek shartynyń kóshirmesi). Eger jumys berýshi áreketine qatysty eńbek ujymynan shaǵym tússe, jumysshylar qol qoıǵan paraqty usyný jetkilikti.
Qor aqparatty ashyq derekkózderden teksere alady. Qajettilik týyndaǵan jaǵdaıda resmı suraý jiberedi. Alaıda derekterdiń rastyǵy úshin jaýapkershilik ótinish berýshige júkteledi. Shyndyqqa janaspaıtyn shaǵymdardyń aldyn alý úshin ótinish berýshini jaýapkershilik jaıly eskertýdiń birneshe kezeńi qarastyrylǵan.
Reestrge engen jumys berýshiler ýájben kelispese, aqparatty joqqa shyǵaratyn dálelderdi usyna alady. Olar rastalsa, tizimnen shyǵarylady. Biraq quqyqbuzýshylyq qaıtalansa, bul jumys berýshini reestrden alyp tastaý ýaqyty sozylady.
Qor ótinish berýshilerdiń jeke derekterin jarııalamaıdy. Reestr qordyń adildik.org.kz saıtynda jarııalanady. Kez kelgen adam onyń mazmunymen tanysa alady.
Osylaısha aqparatty bir jerde jınaqtaý qazaqstandyqtardy josyqsyz jumys berýshimen eńbek qatynasynan qorǵaıdy. Reestrdi iske qosý qoǵamdyq baqylaýdy damytyp, quqyqtyq mádenıetti nyǵaıtýǵa jaǵdaı jasaıdy.
Josyqsyz jumys berýshilerdiń alǵashqy reestri 2025 jyldyń basynda jarııalanady.
Túrkistan oblysynda 358 jumyskerdiń eńbek quqyǵy qorǵalǵanyn jazǵan bolatynbyz.