Elimizdiń 8 óńirimen shektesetin Qaraǵandy oblysynyń statıstıkalyq derekteri
ASTANA. KAZINFORM – Búgin Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qaraǵandy oblysyna jumys saparymen barǵan edi. Prezıdent sapar aıasynda óńirdiń birqatar óndiristik jáne ındýstrııalyq kásipornyn aralap, áleýmettik nysandardyń jumysymen tanyspaq. Osyǵan oraı elimizdiń ındýstrıaldy aımaǵy – Qarǵandy oblysyna qatysty málimetterdi oqyrman nazaryna usynamyz.
Eýrazııa qurlyǵynyń dál ortasynda ornalasqan Qaraǵandy oblysy Soltústik Muzdy, Úndi, Atlantıka jáne Tuynyq muhıttarynan birdeı qashyqtyqta qonystanǵan. Oblys Qazaq kishi shyńdarynyń eń joǵary bóligi – Saryarqany alyp jatyr. Óńir soltústiginde Aqmola, soltústik-shyǵysynda Pavlodar, shyǵysynda Abaı, ońtústik-shyǵysynda Jetisý, ońtústiginde Almaty, ońtústik-batysynda Jambyl, batysynda Ulytaý, soltústik-batysynda Qostanaı oblystarymen shektesedi. Oblys ortalyǵy — Qaraǵandy qalasy. 23 mln 904-6 mln gektar aýmaqty alyp jatqan óńirde 8, onyń ishinde oblystyq mańyzy bar 6 jáne aýdandyq mańyzy bar 2 qala, 8 kent 349 aýyldyq eldi meken ornalasqan.
Óńir ekonomıkasy
2024 jylǵy qańtar-naýryzdaǵy jalpy óńirlik ónim kólemi qoldanystaǵy baǵamen 1690879,8 mln teńgeni qurady. Ótken jylǵy sáıkes kezeńmen salystyrǵanda naqty JÓÓ 7 paıyzǵa ósti. JÓÓ qurylymynda taýarlardy óndirý úlesi - 47,3, qyzmetter kórsetý 46,1 paıyz boldy. Tutyný baǵa ındeksi 2024 jyldyń shildede 2023 jylǵy jeltoqsanmen salystyrǵanda 105,3 paıyzǵa qurady. Azyq-túlik taýarlarynyń baǵasy - 3,2, azyq-túlik emes taýarlardyń baǵasy – 4,9, halyqqa kórsetiletin aqyly qyzmetterdiń baǵasy 8 paıyz qymbattady.
2023 jyldyń jeltoqsanmen salystyrǵanda 2024 jylǵy shildede óndirýshi kásiporyndardyń ónerkásip ónimderiniń baǵalary 4,4 paıyzǵa kóterildi. Qańtar-shildedegi bólshek saýda kólemi 786075,9 mln teńgeni qurady nemese 2023 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 2,2 paıyzǵa kóp. 2024 jylǵy qańtar-shildedegi kóterme saýda kólemi 1386418,8 mln teńgeni qurady nemese 2023 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 32,4 paıyzǵa artyq.
Aldyn ala derekter boıynsha 2024 jylǵy qańtar-maýsymda EAEO elderimen ózara saýda 1393,5 mln AQSh dollaryna jetip, 2023 jylǵy qańtar-maýsymmen salystyrǵanda 3,3 paıyzǵa qysqardy. Onyń ishinde eksport – 819,1 mln AQSh dollary, ımport– 574,4 mln AQSh dollary boldy.
Halyq sany
2024 jylǵy 1 shildede oblys halqynyń sany 1 134,8 myń adamdy qurady, onyń ishinde qalalyqtar – 927,5 myń adam (81,7%), aýyldyqtar – 207,3 myń adam (18,3%). Halyqtyń tabıǵı ósimi 2024 jylǵy qańtar-maýsymda 2 399 adam (ótken jyldyń sáıkes kezeńinde 2951 adam) boldy. Atalǵan kezeńde týylǵandar sany 7 733 adam bolsa (2023 jylǵy qańtar- maýsymǵa sáıkes 5,7% azaıdy), qaıtys bolǵandar sany 5 334 adamǵa (2023 jylǵy qańtar- maýsymǵa sáıkes 1,7% ósti) jetti. Óńirde teris kóshi-qon aıyrmasy qalyptasyp otyr. Esepti kezeńde oblystan 2 974 adam kóship ketti. Onyń ishinde 2 912 adam elimizdiń basqa óńirlerine qonys aýdarsa, 162 adam sheteldi tańdaǵan.
Jumyssyzdyq, halyq tabysy
Osy jyldyń II toqsanda óńirdegi jumyssyz júrgen adamdar sany 23,5 boldy. myń adamdy qurady. Jumyssyzdyq deńgeıi jumys kúshine qaraǵanda 4,1 paıyzdy quraıdy. Bıyl 1 shildede jumyspen qamtý organdarynda jumyssyzdar retinde tirkelgender sany 10 997 adam boldy nemese jumys kúshiniń sanyna 2 paıyz bolyp qalyptasty.
2024 jylǵy II toqsanda qyzmetkerlerge eseptelgen (kásipkerlik qyzmetpen aınalysatyn, shaǵyn kásiporyndarsyz) ortasha aılyq ataýly jalaqy 379 463 teńge mólsherinde tirkelip, ósim 2023 jylǵy II toqsanǵa qaraǵanda 10,6 paıyz boldy. 2024 jylǵy II toqsanda naqty jalaqy ındeksi 101,7 paıyz deńgeıinde tirkeldi. Osy jyldyń I toqsanynda oblys halqynyń ortasha jan basyna shaqqandaǵy ataýly aqshalaı tabysy baǵalaý boıynsha 212 647 teńgege jetti. Bul ótken jyldyń I toqsanyna qaraǵanda 14,6 paıyzǵa joǵary, atalǵan kezeńge naqty aqshalaı tabystyń ósý qarqyny 3,1 paıyz boldy.
Óńirdiń salalyq derekteri
2024 jylǵy qańtar-shildede ónerkásip óndirisiniń kólemi qoldanystaǵy baǵamen 2 155 852,9 mln teńgege jetti. Bul 2023 jylǵy qańtar-shildemen salystyrǵanda 11,1 paıyzǵa kóp.
Taý-ken óndirý ónerkásibinde óndiris kólemi - 13,1, óńdeý ónerkásibinde – 11, elektr energııasymen, gazben, býmen, ystyq sýmen jáne kondıtsıonerlengen aýamen jabdyqtaýda – 6,5, sýmen jabdyqtaýda, qaldyqtardy jınaýda, óńdeýde jáne joıýda, lastanýdy joıý jónindegi qyzmette 5,3 paıyz ósti.
Osy jyldyń qańtar-shildesinde aýyl, orman jáne balyq sharýashylyǵy ónimderiniń (qyzmetteriniń) jalpy shyǵarylymyn 135 544,6 mln teńgeni nemese 2023 jylǵy qańtar-shildemen salystyrǵanda 101,5 paıyzdy qurady.
Qańtar-shildede kóliktiń barlyq túrleriniń júk aınalymy 22 101 mln tonna shaqyrymǵa jetti. Jolaýshy aınalymy 1594,9 mln jolaýshy shaqyrymdy qurady nemese 2023 jyldyń qańtar-shildemen salystyrǵanda 95 paıyz boldy.
Qurylys jumystarynyń (qyzmetteriniń) kólemi 252 291,6 mln teńgege nemese 2023 jylǵy qańtar-shildemen salystyrǵanda 133,1 paıyzǵa jetti. Osy jylydń 7 aıynda paıdalanýǵa berilgen turǵyn úılerdiń jalpy alańy 21,6 paıyzǵa ósip, 317,3 myń sharshy metrdi qurady. Olardyń ishindegi kóppáterli turǵyn úıler – 35,4 paıyz (276,5 myń sharshy metr). Bul rette, paıdalanýǵa berilgen jeke turǵyn úılerdiń jalpy alańy 16,3 paıyzǵa (39,5 myń sharshy metr) azaıdy.
2024 jylǵy qańtar-shildede negizgi kapıtalǵa salynǵan ınvestıtsııalar kólemi 488 818,6 mln teńgeni nemese 2023 jyldyń qańtar-shildemen salystyrǵanda 117,4 paıyzdy qurady.
Tirkelgen zańdy tulǵalar sany 2024 jylǵy 1 tamyzdaǵy jaǵdaı boıynsha 28 969 birlikti qurap, ótken jylǵy sáıkes kezeńdegimen salystyrǵanda 0,1 paıyza kemidi. Onyń ishinde 100 adamnan kem qyzmetkerleri bar zańdy tulǵalar sany - 28 430 birlik. Jumys istep turǵan zańdy tulǵalar sany – 22 573 birlik. Al, onyń ishinde shaǵyn kásiporyndar – 22 048 birlik. Oblysta tirkelgen shaǵyn jáne orta kásipkerlik kásiporyndar (zańdy tulǵalar) sany 25 077 birlikti qurap, ótken jylǵy sáıkes kezeńmen salystyrǵanda 0,2 paıyzǵa azaıdy.
