Elimizde óńirlik bala quqyqtary jónindegi ýákilder qalaı jumys istep jatyr
ASTANA. KAZINFORM — Bala quqyqtary jónindegi ýákil Dınara Zákıeva áleýmettik jelidegi paraqshasynda osy aptadan bastap óńirlik ýákildermen birlesken jumysyn, sondaı-aq ÓBQJÝ (óńirlik bala quqyqtary jónindegi ýákilderdiń) bir aptada atqarǵan jeke jumysymen turaqty túrde bólisip otyratynyn málimdedi.
«Bala quqyqtary jónindegi óńirlik ýákildermen eki baǵytta jumys istep kelemiz: Júıeli sheshimder engizý; Ótinishtermen, balalarǵa qatysty quqyqbuzýshylyqtarmen jumys isteý jáne qylmystyq isterge qatysý. Júıeli sheshimder engizýge qatysty ótken aptadaǵy jumysymyzǵa toqtalsam:
- QR Prezıdenti Ákimshiliginde óńirler, oblys ákimderiniń orynbasarlary qatysqan balalar qaýipsizdigi máselelerine arnalǵan turaqty jınalys ótti. Onda áıelder quqyqtary men balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etýge qatysty jańa zań normalarynyń júzege asyrylýy talqylandy. Atap aıtqanda, profılaktıkaǵa qatysty normalar: ár aýdanda Otbasyn qoldaý ortalyǵyn ashý; mektep psıhologtarynyń zorlyq-zombylyqty, býllıng jáne sýıtsıdtik kóńil kúıdi anyqtaýynda biryńǵaı ádic-tásil engizý maqsatynda balalardy Psıhologııalyq qoldaý ortalyqtaryn qurý. Sondaı-aq, Kámeletke tolmaǵandar isi jónindegi komıssııanyń jumysy, 2023 jyly tatýlasýmen jabylǵan zorlyq-zombylyq isteriniń bárin zertteýge qatysty másele kóterildi.
- QR Prezıdenti Ákimshiliginde qamqorshylyq organdary qyzmetkerleriniń sanyn normatıvtik túrde bekitý máselesi talqylandy, bul balalar ómirin saqtap qalýdaǵy negizgi faktor deýge de bolady. Ortaq ustanym qalyptasty.
- QR Premer-Mınıstriniń Keńsesinde memlekettik organdarmen birge balalardy Psıhologııalyq qoldaý ortalyqtarynyń jumys sapasyn arttyrý, psıhologtardy oqytý máseleleri, sondaı-aq psıhoterapevterdiń jumysyndaǵy problemalar talqylandy.
- Sonymen qatar, TsDIAÓ mınıstrligimen 111 nómiriniń jumysyna qatysty kezekti kezdesý ótti», - dep jazdy Bala quqyqtary jónindegi ýákil.
Ol ár óńirdegi oqıǵalarǵa jeke toqtalyp ótti.
«Aqmola oblysy
Óńirlik ýákilmen birlesip 2022 jyldan beri patronattyq tárbıede bolǵan 8 jasar balanyń azaptalýy boıynsha jumys istep jatyrmyz. Mektep balanyń únemi uıyqysy kelip júretinin, ash júretinin jáne gıgıenasynyń tómendigin baıqaǵan. Tekserý barysynda denesinde tyrtyqtar men kógerýler anyqtalǵan. Buǵan deıin balanyń úlgerimi jaqsy, ózi belsendi edi. Alaıda, sáýir aıynda patronattyq tárbıeshi psıhıatrǵa júginip, balanyń minez-qulqynda máseleler bar dep, oǵan áseri kúshti dári taǵaıyndalǵany kúmán týdyryp otyr. Mektep tarapynan mundaı eskertýler bolmaǵan. Qazirgi tańda bala aýrýhanada jatyr. Bul másele boıynsha men Bas prokýratýra men oblystyq prokýratýraǵa júgindim. Qylmystyq is qozǵaldy.
Atyraý oblysy
Óńirlik ýákil anasy ony jáne inisin mektepten keıin dúkende jumys isteýge májbúrleıtinin aıtyp júgingen 13 jasar qyzdyń ótinishimen jumys istedi. Eki bala ákelerimen turǵylary keletinin jetkizdi. Mektep ákimshiligi jáne kámeletke tolmaǵandar isteri jónindegi ınspektormen kezdesý ótkizilip, jaǵdaıdy sheshý joldary talqylandy. Sonymen qatar, ýákil mektepterde erte júktilik jáne oqýshylar arasyndaǵy býllıng máseleleri boıynsha túsindirý jumystaryn júrgizdi.
Almaty oblysy
Oqıǵanyń barlyq materıaldaryn sol jerde zertteý jáne tergeý sharalarynyń tolyqtyǵyn qamtamasyz etý úshin Qonaev qalasynda men Almaty oblystyq Іshki ister departamenti jáne Astanadan kelgen tergeý basqarmasymen kezdestim. Óńirlik ýákil marqum Sherzattyń otbasymen kezdesti.
Sonymen qatar, óńirlik ýákilmen birge 2 jasar qyzyn óltirgen anaǵa qatysty is jáne eki qyzǵa ákeleri tarapynan jasalǵan zorlyq-zombylyq faktisi boıynsha oblys prokýratýrasymen jumys istep jatyrmyz. Sońǵysy boıynsha ýákil qyzdarmen jáne olardyń ápkelerimen kezdesti. Buǵan qosa, óńirlik ýákil Talǵar aýdanynyń ІІB-ne, sondaı-aq, mektep oqýshysyna muǵalim tarapynan jasalǵan býllıng boıynsha shaǵymdy qaraý úshin Alataý qalasyna bardy.
Jambyl oblysy
Óńirlik ýákilmen birge 6 jyl boıy týys eki aǵasynan zorlyq-zombylyq kórgen 13 jasar qyzdyń isimen jumys istep jatyrmyz. Qylmystyq is qozǵaldy, qyz anasymen birge qaýipsiz jerge kóshirildi, qajetti kómektiń bári kórsetilip jatyr. Oblys ákiminiń orynbasarynyń tóraǵalyǵymen ótkizilgen kóshpeli komıssııa otyrysynyń nátıjesinde aýdan ákiminiń orynbasary men mektep dırektoryna qatysty sharalar qabyldandy. Qyz oqyǵan mektep – aýyldaǵy jalǵyz mektep. Bala psıholog jınaǵan saýalnamada sıgnal bergen, biraq onymen qajetti jumys júrgizilmedi. Laýazymdy tulǵalardyń nemquraılylyǵy úshin jaýapqa tartý maqsatynda prokýratýraǵa júgindim.
Mańǵystaý oblysy
Óńirlik ýákil Jańaózen qalasyndaǵy mektepterde ystyq tamaqtyń sapasyn baqylaý boıynsha monıtorıngtik toptyń jumysyna qatysty jáne kolledj stýdentteriniń ata-analarymen bala qaýipsizdigi taqyrybynda kezdesý ótkizdi.
ShQO
Óńirlik ýákilmen birge Zaısanda oryn alǵan bopsalaý isi boıynsha jumys istedik. Oblys ákimdigi men prokýratýrasy mektep oqýshylary arasynda anonımdi saýalnamalar júrgizdi. Quqyq buzýshylyq jasaǵan oqýshy qyzdardyń ata-analary jaýapkershilikke tartyldy. Óńirlik ýákil jábirlenýshiniń ata-anasymen jáne jergilikti atqarýshy organdarmen kezdesýler ótkizdi. Sonymen qatar, ol stýdentterge kámeletke tolmaǵandardyń quqyqtary týraly sabaqtar ótkizip, esepte turǵan jasóspirimdermen kezdesti; orta mektepterde býllıngtiń aldyn alý boıynsha sabaqtar uıymdastyrdy; azamattarmen býllıng máseleleri boıynsha kezdesýler ótkizdi.
Pavlodar oblysy
Óńirlik ýákil Aqqýly aýdany men Aqsý qalasyna baryp jumys istedi. Pavlodar qalasynyń mektep dırektorlarymen, oqý isi meńgerýshilerimen, áleýmettik pedagogtarmen jáne psıhologtarmen, sonymen qatar, ınternatardyń biriniń 9-11 synyp oqýshylarymen kezdesti.
Aqtóbe oblysy
Óńirlik ýákil ata-analardyń ótinishimen mektepke tekserý júrgizip, balalardyń quqyqtary men qaýipsizdigi boıynsha kezdesý uıymdastyrdy, basqa da mektepter men balabaqshalarǵa bardy.
Qostanaı oblysy
Óńirlik ýákil Jitiqara aýdanyndaǵy órtten 5 bala qaıtys bolǵan jerge baryp, qaıtys bolǵan balalardyń anasymen jáne tiri qalǵan aǵasymen kezdesti. Qajetti kómek uıymdastyryldy. Ýákil sondaı-aq, erekshe qajettilikteri bar balalardyń analarymen kezdesti; Lısakovsk qalasynda 7-synyp oqýshysynyń býllıngi boıynsha kezdesý ótkizdi.
Qaraǵandy oblysy
Óńirlik ýákilmen birge sheteldegi qyzdy Qazaqstanǵa anasyna qaıtarý máselesi boıynsha jumys istep jatyrmyz. Óńirlik ýákil azamattardan túsken 9 ótinish boıynsha jumys júrgizip, nátıjesinde 2 balabaqsha dırektorynyń mindetin atqarýshy qyzmetinen bosatylyp, 1 tárbıeshi jumystan shyǵaryldy, 4 balaǵa psıhologııalyq qoldaý uıymdastyryldy. Otbasyn qoldaý ortalyǵymen birlesip, tótenshe jaǵdaıǵa tap bolǵan 3 otbasyna keshendi kómek kórsetti.
Jetisý oblysy
Óńirlik ýákilmen birlesken jumysymyzdyń nátıjesinde 111 baılanys ortalyǵyna túsken ótinish boıynsha qylmystyq is tirkeldi. Sonymen qatar, ómirlerine qaýip tónip turǵany anyqtalǵan balalardyń jumysymen aınalystyq. Budan bólek, óńirlik ýákil jábirlenýshi jasóspirimniń advokatymen jumys istep, kámeletke tolmaǵandar arasyndaǵy qylmystardyń aldyn alý jónindegi is-sharaǵa qatysty.
Ulytaý oblysy
Óńirlik ýákil Bilim basqarmasymen kezdesip, mektepter men kolledjderdegi bala-ombýdsmendermen jumys josparyn kelisti. Ol sondaı-aq erekshe qajettilikteri bar balalardyń ata-analarymen kezdesip, olardy tolǵandyratyn máselelerdi, onyń ishinde ońaltý ortalyǵynyń joqtyǵyn jáne medıtsınalyq qyzmetterge, mysaly, tis emdeý men MRT-ǵa qoljetimdilikti talqylady.
Astana qalasy
Óńirlik ýákil kámeletke tolmaǵandar arasyndaǵy quqyq buzýshylyqtardyń aldyn alý boıynsha jınalystarǵa qatysty. Kámeletke tolmaǵandardyń quqyqtarynyń buzylýyna baılanysty azamattardan túsken 5 ótinishpen jumys istedi, olardyń ishinde qamqorlyq organdaryna jáne býllıngqa qatysty máseleler boldy. Sonymen qatar, KTІJK otyrysyna qatysty, mektepke shaǵymdanǵan muǵalimmen kezdesti jáne balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý sharalaryn talqylaý úshin kolledjderge bardy.
SQO
Óńirlik ýákil azamattardan túsken birneshe ótinish qarady, kámeletke tolmaǵandardyń isteri jónindegi komıssııanyń otyrysyna jáne jaǵdaıy nashar otbasylar men esepte turǵan jasóspirimderge júrgizilgen reıdterge qatysty. Sonymen qatar, órt qaýipsizdigi aılyǵy aıasynda áleýmettik osal toptarmen profılaktıkalyq jumys júrgizdi.
Shymkent qalasy
Óńirlik ýákil otbasylyq janjaldan keıin jasóspirim qyzben jáne onyń ata-anasymen túsindirý jumystaryn júrgizdi, sondaı-aq mektepke barmaı júrgen 7-synyp oqýshysynyń anasymen jumys istedi.
Abaı oblysy
Óńirlik ýákil qoqys jáshiginen náresteniń tabylý faktisi boıynsha jumys istep, Aıagóz aýdanynda turatyn, týys aǵasynyń zorlyq-zombylyǵyna ushyraǵan qyzǵa keńestik qoldaý kórsetti. Ol sondaı-aq mektep oqýshylarmen kezdesip, olardyń quqyqtaryn qorǵaý máselelerin talqylady», - dep esep berdi Dınara Zákıeva.
Onyń aıtýynsha, jalpy, kún saıyn kem degende 6 qylmystyq is týraly aqparat túsedi. Buǵan qosa kúnine 100-den astam ótinish qabyldanada.
«Kóp jaǵdaıda tragedııanyń aldyn alýǵa bolatyny anyq. Sondyqtan bıyl zańdar men buıryqtar deńgeıinde qabyldanǵan júıeli sharalardy sapaly iske asyrý asa mańyzdy. Mehanızmderdiń bárin jergilikti jerlerde pysyqtaý jáne anyqtalǵan jaǵdaılardyń mysalynda kózdelgen erejelerdi saqtaýdyń mańyzyn kórsetý úshin aýdandar men aýyldarǵa baryp, óńirlerde jumys isteı bastadyq», - deıdi ol.
Aıta keteıik, Dınara Zákıeva jalǵyzbasty erlerdiń bala asyrap alýyna qarsy shyqqan bolatyn.