Elimizde negizgi UBT bastaldy
ASTANA. KAZINFORM — Búgin bastalǵan negizgi Ulttyq biryńǵaı testileý 7 shildege deıin jalǵasady.
Talapkerler negizgi UBT-ny eki ret tapsyryp, eń úzdik nátıjemen grant konkýrsyna qatysa alady. Talapkerler testileý kúnin, ýaqytyn jáne pýnktin ózderi tańdaıdy. Bul rette olar eki múmkindik úshin de beıindik pánderdiń bir ǵana kombınatsııasyn belgiledi.
216 myńǵa jýyq talapker testileýge qatysýǵa eki múmkindikti esepke alǵanda 399 myńǵa jýyq ótinish bergen (2024 jyly 186 myńǵa jýyq talapker testileýge qatysýǵa eki múmkindikti esepke alǵanda 342 myń ótinish qaldyrǵan). Onyń ishinde tapsyrýshylardyń 75%-y qazaq tilinde, 25%-ǵa jýyǵy orys tilinde, 266 adam aǵylshyn tilinde testileýden ótýge ótinish bildirdi.
— Ótinish berý kezinde talapkerler testileý kúnin, ýaqytyn jáne ornyn ózderi tańdady. UBT-nyń birinshi kúni búkil elimiz boıynsha 4589 adam, onyń ishinde elordada 323 talapker testileýden ótedi. Jalpy UBT 46 testileý pýnktinde uıymdastyrylǵan. Birneshe jyl qatarynan eń kóp tańdalǵan beıindik pánder kombınatsııasy «Matematıka-Fızıka» bolyp qalyp otyr — ony túlekterdiń 16,5%-y tańdady. Bul talapkerlerdiń ınjenerler, muǵalimder, energetıkter, qurylysshylar jáne basqa da tehnıkalyq mamandyqtarǵa degen umtylysyn kórsetedi. Tanymaldyǵy boıynsha kelesi kombınatsııalar: bolashaq medıkterge baǵyttalǵan «Bıologııa-Hımııa» (15,6%) jáne IT salasyna qyzyǵýshylyq tanytatyn talapkerlerdi tartatyn «Matematıka-Informatıka» (9,7%), — dedi Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligi Joǵary jáne joǵary oqý ornynan keıingi bilim komıtetiniń tóraǵasy Gúlzat Kóbenova.
UBT-daǵy pánderdiń sany ózgerissiz qalady, ıaǵnı úsheýi mindetti jáne ekeýi tańdaý boıynsha. UBT tapsyrmalar sany — 120. Onyń ishinde «Qazaqstan tarıhynan» 20 tapsyrma, «Oqý saýattylyǵynan» 10 tapsyrma, «Matematıkalyq saýattylyqtan» 10 tapsyrma jáne eki beıindik pán boıynsha 40 tapsyrmadan. Joǵary ball — 140.
Testileý ýaqyty — 4 saǵat (240 mınýt). Bul rette erekshe bilim berý qajettilikteri bar balalar úshin usynylatyn qosymsha 40 mınýt ýaqyt saqtalatynyn aıta ketý kerek.
Joǵary jáne joǵary oqý ornynan keıingi bilim komıtetiniń tóraıymy UBT-ǵa tıimdi daıyndyq úshin barlyq qajetti jaǵdaılar jasalyp jatqanyn atap ótti. Atap aıtqanda, árbir pán boıynsha nátıjelerge jeke taqyryptyq taldaý engizildi. Bul túlekterge ár UBT-dan (qańtar nemese naýryz) keıin ózderiniń osal tustaryn jedel anyqtap, maqsatty túrde pysyqtaýǵa múmkindik beredi. Onyń ústine, tipti testileýdiń birinshi múmkindiginen keıin talapkerlerge daıyndyqtaryn kúsheıtýge jáne kelesi UBT kezinde joǵary kórsetkish kórsetý múmkindigin arttyrýǵa jetkilikti ýaqyt bar.
Daıyndyq deńgeıin baǵalaý jáne emtıhan formatyna beıimdelý úshin onlaın synaqtan ótý múmkindigi qarastyrylǵan. Sonymen qatar oqý jylynyń basynda Ulttyq testileý ortalyǵynyń saıtynda daıyndyq úshin barlyq qajetti materıaldar jarııalanady: usynylatyn oqýlyqtardyń tizimi; testtiń tolyq jospary; Qazaqstan tarıhy jáne dúnıejúzilik tarıh boıynsha 100 mańyzdy tarıhı kúnderdiń tizimi; ınformatıka boıynsha termınder glossarııi; qazaq jáne orys ádebıeti boıynsha ádebı shyǵarmalardyń tizimi. Bul resýrstardyń barlyǵy talapkerlerdi UBT-ǵa senimdi jáne sátti daıyndyq úshin quraldardyń tolyq jıyntyǵymen qamtamasyz etýge baǵyttalǵan.
Akademııalyq adaldyqty qamtamasyz etý maqsatynda UBT-ǵa qatysýshy árbir adam jeke jasalǵan test nusqasyn alady. Emtıhan kezinde testileý baǵdarlamasynda kalkýlıator, hımııalyq elementterdiń perıodtyq júıesi jáne tuzdardyń erigishtik kestesi qoljetimdi bolady. Sonymen qatar talapkerlerge yńǵaıly bolý úshin kestelerdiń qaǵaz nusqalary da beriledi.
Mazmuny boıynsha apellıatsııaǵa ótinishti testileý aıaqtalǵannan keıin 30 mınýt ishinde, al tehnıkalyq apellıatsııa boıynsha ótinishti testileý barysynda berýge bolady. Sertıfıkat apellıatsııa qaralǵannan keıin testilenýshiniń jeke kabınetinde qoljetimdi bolady. Talapkerdiń jeke kabınetinde Respýblıkalyq apellıatsııalyq komıssııa otyrysynyń merzimi kórsetiledi. Respýblıkalyq apellıatsııalyq komıssııa otyrysy bastalǵanǵa deıin apellıatsııa ótinishin jeke kabınetinde qaıtaryp alý múmkindigi bar. Apellıatsııa ótinishin qaıtaryp alǵannan keıin sertıfıkat talapkerdiń jeke kabınetinde bir jumys kúni ishinde qoljetimdi bolady.
Shekti baldar ózgerissiz qaldy: «Quqyq» jáne «Pedagogıkalyq ǵylymdar» baǵyttaryna túsý úshin keminde 75 ball, «Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik qamtamasyz etý (medıtsına)» úshin keminde 70 ball jınaý qajet; ulttyq JOO-ǵa túsý úshin keminde 65 ball, basqa JOO-ǵa túsý úshin keminde 50 ball jınaý qajet.
Qaýipsizdikti qamtamasyz etý jáne buzýshylyqtardyń aldyn alý maqsatynda testileýge kire beriste tyıym salynǵan zattardy, mysaly, telefondardy, shpargalkalardy alyp kirýge jol bermeý úshin qol jáne ramalyq metall izdegishter qoldanylady.
Testileý aýdıtorııalarynda ruqsat etilgen magnıttik tolqyndar sheginde mobıldi jáne radıoelektrondy baılanys sıgnaldaryn basatyn qurylǵylar paıdalanylady, sondaı-aq beınebaqylaý júrgiziledi.
2025 jylǵy UBT aıaqtalǵannan keıin kúntizbelik jyldyń 31 qazanyna deıin beınejazbalarǵa taldaý júrgiziledi. Tyıym salynǵan zattardy paıdalaný nemese basqa da erejelerdi buzý faktileri anyqtalǵan jaǵdaıda talapkerdiń UBT nátıjeleri joıylady.
Keshe sońǵy qońyraýdyń aýysýyna baılanysty UBT ótetin kúnder ózgergenin habarlaǵan edik.