Elimizde 600 myń tonnaǵa jýyq ósimdik maıy óndirildi

ASTANA. KAZINFORM –  Qazaqstanda ósimdik maıyn óndirý turaqty ósý qarqynyn saqtap keledi. Ulttyq statıstıka bıýrosynyń derekterine sáıkes, 2025 jyldyń qańtar–tamyz aılarynda 594,9 myń tonna ósimdik maıy óndirildi. Bul ótken jyldyń osy kezeńimen salystyrǵanda 27% artyq (468,5 myń tonna).

Sonyń ishinde kúnbaǵys maıyn óndirý kólemi 27,2%-ǵa ósip, 411,9 myń tonnadan 523,9 myń tonnaǵa jetti. 2024 jyly maıly daqyldar egisiniń kólemi 2,9 mln gektar bolsa, 2025 jyly ol 4 mln gektarǵa deıin ulǵaıdy. Onyń ishinde 1,7 mln gektary kúnbaǵysqa tıesili boldy.

Maıly daqyldar egisiniń eń úlken úlesi kelesideı: Soltústik Qazaqstan – 23,3%, Qostanaı – 23%, Pavlodar – 12,5%, Abaı – 10,2%, Aqmola – 9,2%, Shyǵys Qazaqstan – 7,7%. 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha 3,3 mln tonna maıly daqyl bastyryldy, bul 2023 jylmen salystyrǵanda (2,1 mln tonna) 53%-ǵa kóp.

Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi málimetinshe, búginde Qazaqstanda shıkizatty qaıta óńdeýmen aınalysatyn 88 kásiporyn jumys isteıdi. Olardyń jyldyq qýattylyǵy – 4,7 mln tonna. 2024 jyly 757,1 myń tonna ósimdik maıy óndirildi (+12,6% 2023 jylmen salystyrǵanda), onyń ishinde 640,3 myń tonnasy kúnbaǵys maıyna tıesili boldy (+19,2%). 2024 jyly ósimdik maılarynyń eksporty 2023 jylmen salystyrǵanda 29%-ǵa ósti.

Negizgi eksporttyq baǵyttar: Qytaı – 42,4%, Ózbekstan – 35,4%, Tájikstan – 12,7%, Aýǵanstan – 3,2%, Qyrǵyzstan – 1,4%, Latvııa jáne Túrikmenstan – 1,8%. Salany damytý jáne óńdeýshilerdi shıkizatpen qamtamasyz etý úshin birqatar sharalar qabyldanyp jatyr.

Atap aıtqanda, 2030 jylǵa deıingi AÓK damytý tujyrymdamasy aıasynda maıly daqyldar egisin kezeń-kezeńimen ulǵaıtý josparlanǵan. Sonymen qatar aınalym qarajatyn tolyqtyrý úshin qaryz shartyna qol qoıǵan kásiporyndarǵa jeńildetilgen nesıeler berilip jatyr.

QR Salyq kodeksine (411-bap) sáıkes, qaıta óńdeýshilerge qosymsha qun salyǵyn 70%-ǵa tómendetý túrinde jeńildik qarastyrylǵan. Sondaı-aq Qytaı Halyq Respýblıkasymen qaıta óńdelgen ónimderdi eksporttaý úshin sanıtarııalyq jáne fıtosanıtarııalyq hattamalarǵa qol qoıyldy. Osylaısha, Qazaqstanda ósimdik maılary óndirisiniń ósýi – egis alqaptaryn ulǵaıtý, qaıta óńdeýdi jańǵyrtý jáne agroónerkásiptik keshendi memlekettik qoldaý jónindegi júıeli jumystyń nátıjesi.

Aıta keteıik, bıyl qyrkúıek aıynda Qazaqstanda ósimdik maıyn tańbalaý boıynsha pılottyq joba iske qosylady.