Elimizde overdraft dep atalatyn kredıt quralynyń qajettiligi arta tústi
Kúzge qaraı bıznestiń satyp alýlarǵa jáne aınalym qarajatyn der ýaqytynda tolyqtyrýǵa arnalǵan zaımdarynyń kólemi bir aı burynǵy deńgeıden 0,9, al bir jyl burynǵy kórsetkishten 5,6 paıyzǵa artyp 2,83 trln teńgege jetti. Salystyrý úshin aıta keter bolsaq, jalpy kásiporyndardy kredıtteý jyl ishinde 3,1 paıyzǵa ǵana artyp otyr. Aınalym qarajatyna arnalǵan zaım úlesi zańdy tulǵalardyń barlyq kredıtteriniń 38,9 paıyzyn qurady.
Koronavırýs daǵdarysy kezinde overdraft dep atalatyn kredıt quralynyń qajettiligi arta tústi. Bul ónim bıznestiń qysqa merzimdi qajettiligin bankke qosymsha júginbeı-aq aınalym qarajatyn jabýǵa múmkindik beredi. Overdraft – kóptranshty kredıttik jeli. Ony qoldanystaǵy búkil kezeń ishinde birneshe ret paıdalanýǵa bolady. Negizgi maqsaty – operatsııalyq, qarjylyq jáne ınvestıtsııalyq qyzmetter protsesinde týyndaıtyn kásiporyn esepshotyndaǵy aqsha qarajatynyń ýaqytsha jetkiliksizdigin toltyrý.
Búgigi tańda elimizdegi ekinshi deńgeıli úzdik on banktiń ishinde 7 qarjy ınstıtýty shaǵyn jáne orta bızneske overdraft usynýǵa daıyn. Jyldyq tıimdi syıaqy mólsherlemesiniń eń tómenin 19,5 paıyzben ForteBank pen Halyq banki usynady. ForteBank-te arnaýly usynysqa baılanysty birrettik nóldik komıssııa bar. Al Jýsan Bank-te jyldyq tıimdi syıaqy mólsherlemesi 21, Eýrazııalyq bankte 28,4 paıyzdy quraıdy.
Bankter eń joǵary somany kásiporyn aınalymyna/túsimderine baılanysty aıqyndaıdy. Máselen, ForteBank sońǵy jarty jyldyń ishindegi POS-termınal boıynsha aınalymnyń (20 mln teńgege deıin) 100 paıyzyna deıingi somany usyna alady. Sonymen qatar sońǵy 6 aıdaǵy esep aıyrysý shoty boıynsha ortasha aılyq saýda túsimderinen 40 paıyzǵa deıingi somany (100 mln teńgege deıin) usynatyn ónimderi de bar. Jýsan Bank esep aıyrysý shoty boıynsha aınalymnyń 50 paıyzyna (100 mln teńgege deıin) deıin usyna alady. Al ATF banki men Sberbankte bul soma 40 paıyzǵa quraıdy. Buǵan qosa elimizdiń keıbir bankteri aqshalaı ǵana shekteý somasyn kórsetip qoıǵan. Atap aıtqanda, bul soma TsentrKredıt bankinde 190 mln, Eýrazııalyq bankte 30 mln teńgege teń.
Zaıymnyń maksımaldy merzimi 12 aı. Mundaı merzimge zaımdy ForteBank, Jýsan Bank, ATF banki jáne Sberbanki usyna alady. Al Eýrazııalyq bank zaımnyń 6 aıǵa deıingi merzimge beriletindigin kórsetip otyr.
Kredıttik jeli aıasynda transhty qaıtarýdyń shekti merzimi sektorǵa baılanysty 48-den (ATF banki) 28 kúnge (Sberbank) deıingi aralyqty qamtıdy. 30 táýlikti quraıtyn eń tanymal merzimdi ForteBank, Jýsan Bank, TsentrKredıt banki jáne Eýrazııa banki usynady.