Ekologııasy nashar Atyraý oblysynda jasyl jelek qashan kóbeıedi
ATYRAÝ. KAZINFORM — Elimizdegi atmosferalyq aýasy nashar oblystyń biri — Atyraý. Shańdy daýyl jıi basatyn óńirde jasyl jelek tamyr jaımaı tur.
Atyraý oblysy ákiminiń baspasóz hatshysy Rýslan Jumaǵazıevtiń aıtýynsha, ákimdik pen iri munaı-gaz kompanııalary arasynda memorandým jasalǵan.
Maqsat — kásiporyndardy qorshaǵan ortaǵa zalaldy óteý, jasyl jelek otyrǵyzýǵa tartý.
— Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń buıryǵymen 2022 jylǵy 11 qańtarda bekitilgen qaǵıda bar. Osy qaǵıdanyń 50-tarmaǵynda «Sanıtarııalyq-qorǵanysh aımaǵynyń alańyn kógaldandyrýdyń kórsetilgen úles salmaǵyn oryndaýǵa múmkindik bolmasa (obektilermen tyǵyz qurylys salý kezinde, sondaı-aq obekti eldi mekenderden alys shól jáne shóleıt jerlerde ornalasqan kezde) sanıtarııalyq-qorǵanysh aımaǵy jobasynda mindetti túrde negizdeı otyryp, qurylys salýdan bos aýmaqtar men jaqyn eldi mekenderdiń aýmaqtaryn jergilikti atqarýshy organdary kelisimi boıynsha kógaldandyrýǵa jol beriledi» delingen, — deıdi Rýslan Jumaǵazıev.
Atyraý oblystyq tabıǵı resýrstar jáne tabıǵat paıdalanýdy retteý basqarmasy usynǵan aqparatqa súıensek, memorandýmǵa sáıkes kógaldandyrý jumystary 5 jyldan 10 jylǵa deıingi merzimge josparlanǵan.
Al 2023 jyly Atyraý oblysy ákimdigi men «Qazmunaıgaz» UK» AQ arasynda 3 jyl ishinde Atyraý qalasynyń aýmaǵyna 10 myń dana kóshet egý jóninde memorandým jáne bar.
— Atyraý qalasynyń mańyndaǵy Talqaırań aýyly aýmaǵynan bólingen 20 gektar jerdi 2024 jylǵy kóktem aıynda sý basyp ketti. Osyǵan baılanysty memorandým aıasynda 5 myń kóshetti zaýyttyń sanıtarııalyq-qorǵanysh aımaǵyndaǵy úsh aýmaqqa — 32,9, 17,7 jáne 5 gektar jerge otyrǵyzyldy. Endi taǵy 5 myń taldy bıyl kúz aıynda otyrǵyzý josparlanǵan, - dep málimet berdi atalǵan basqarmadan.
Memorandým aıasynda 2021-2024 jyldary 318,2 gektar jerge 303,5 myń dana kóshet otyrǵyzylǵan.
Máselen, «Teńizshevroıl» JShS 647 gektar jerdi kógaldandyrýdy kózdegen. Alaıda, atalǵan kompanııa osy kezge deıin 19,7 gektar aýmaqqa 11,8 myń dana kóshet ekken.
Josparlanǵan jumystyń oryndalǵany — 3%.
Al, NCOC (North Caspian Operating Company N.V) kompanııasyna kóshet egý úshin 308 gektar bólingen. Bul kompanııa 248 gektarǵa 248 myń kóshet otyrǵyzyp, josparyn 80,5% oryndaǵan.
Jutar aýanyń jupar bolýyna yqpal etetin kóshet egý isine munaı-gaz ónerkásibindegi otandyq kompanııalar da tartylǵan.
Biraq, olardyń tarapynan bólingen aýmaqty kógaldandyrý kórsetkishi mardymsyz.
— «Embimunaıgaz» AQ 241,3 gektar jerdi kógaldandyrýdy josparlady. Osy kezge deıin 45,5 gektar jerge 38,7 myń kóshet ekti. Josparlanǵan jumysty oryndaý kórsetkishi — 18,8%. «AMÓZ» JShS 860 gektar aýmaqty jasyl jelekke bóleýdi josparlap, 5 gektarǵa 5 myń dana kóshet otyrǵyzdy. Jospary 0,5% oryndaldy, — dep málim etti basqarmadan.
Degenmen, «Embimunaıgaz» AQ Atyraý qalalyq ákimdigine qarasty Qaıyrshaqty aýyl okrýgindegi Talqaırań eldi mekeni men Maqat aýdanynyń Dossor kenti aýmaǵynda 45,5 gektarǵa 38,7 myń kóshet ekken.
Alaıda, 2024 jylǵy kóktemde kóshetterdi tasqyn sý basyp, shyǵymdylyǵyn joǵaltqan.
— Osyǵan baılanysty 2024 jyldyń 16 qazanynda 2024-2030 jyldarǵa arnalǵan memorandýmǵa tolyqtyrýlar engizildi. Memorandýmǵa sáıkes kógaldandyrý jumystary Atyraý qalasynda 90 gektar, Jylyoı, Maqat, Isataı jáne Qyzylqoǵa aýdandarynda qosymsha 20 gektarda atqarylatyny qarastyryldy. Memorandýmnyń talabyn oryndaý aıasynda 2024 jylǵy qazan-qarasha aılarynda Dossor kentinde 1,1 myń kóshet otyrǵyzyldy, - deıdi Rýslan Jumaǵazıev.
Al basqarmanyń málimetine súıensek, bıyl bul jumysty jalǵastyrý kózdelgen. Jyl sońyna deıin 17 gektarǵa kóshet egý qarastyrylǵan.
— Qazir Atyraý qalasynyń ýchaskesine 5 ga jerge 4,5 myń tal otyrǵyzyldy. Al Isataı, Maqat, Qyzylqoǵa jáne Jylyoı aýdandarynan bólingen 12 gektardy daıyndaý jumysy júrgizilip jatyr. Kúz aılarynda bul aýdandarda 9 myń dana jasyl kóshet otyrǵyzý josparlandy. Al North Caspian Operating Company kompanııasy 60 gektar jerge 60 myń, «Teńizshevroıl» JShS 52,7 gektarǵa 42 myń tal otyrǵyzýdy josparlap otyr, — dep málim etti basqarmadan.
Eske sala ketelik, buǵan deıin Qazaqstanda orman-klımattyq jaǵdaıdy jaqsartýǵa baǵyttalǵan joba iske qosylǵany habarlanǵan bolatyn.