Eki alpaýyt arasyndaǵy saýda daýy: Qytaı AQSh-ty dıalogqa shaqyrdy

ASTANA. KAZINFORM — Qytaı sırek jer metaldarynyń eksportyn baqylaýdy zańdy dep tanyp, AQSh-ty máselelerdi sóılesý arqyly sheshýge shaqyrdy, dep habarlaıdy Sınhýa.

Qytaı Saýda mınıstrligi jeksenbi kúni eldegi sırek kezdesetin metaldar men solarǵa qatysty taýarlarǵa qoıylǵan eksporttyq baqylaý zańdy ekenin aıtty. Olar AQSh-ty ózara qurmet pen teńquqyq negizinde kelissóz júrgizip, máselelerdi sheshýge shaqyrdy.

Mınıstrlik ókiliniń aıtýynsha, Qytaı — jaýapty úlken memleket retinde álemdegi beıbitshilikti saqtaý, aımaqtyq turaqtylyqty qamtamasyz etý jáne ıadrolyq qarýdy taratpaý sııaqty halyqaralyq mindetterin oryndaý úshin eksporttyq baqylaýdy zań boıynsha júrgizedi.

— Qytaıdyń eksporttyq baqylaýy — bul eksportqa tyıym salý emes, — dedi resmı ókil.

Onyń aıtýynsha, tıisti talaptarǵa saı ótinishter boıynsha eksporttyq lıtsenzııalar beriletin bolady.

Resmı ókildiń sózinshe, Qytaı bul sharalardy jarııalamas buryn qos tarapty eksporttyq baqylaý dıalogi tetikteri arqyly tıisti elder men aımaqtarǵa aldyn ala habarlaǵan.

Ol Qytaıdyń basqa eldermen eksporttyq baqylaý salasynda dıalog pen pikir almasýdy arttyrýǵa daıyn ekenin aıtyp, bul jahandyq óndiris pen jetkizý tizbekteriniń qaýipsizdigi men turaqtylyǵyn jaqsyraq qamtamasyz etýge baǵyttalǵanyn jetkizdi.

AQSh tarapynan engizilgen jańa sharalar týraly

Qytaı Saýda mınıstrliginiń ókili AQSh-tyń Qytaı ónimderine 100 paıyzdyq kedendik tarıfter engizýi jáne barlyq strategııalyq baǵdarlamalyq qamtamasyz etýge eksporttyq baqylaý engizý týraly málimdemesine qatysty pikir bildirdi.

Aıtýynsha, AQSh uzaq ýaqyt boıy ulttyq qaýipsizdik túsinigin asyra baǵalap, eksporttyq baqylaý sharalaryn teris paıdalanyp, Qytaıǵa qarsy dıskrımınatsııalyq is-áreketter jasaǵan jáne birjaqty túrde «uzyn qol» quqyǵyn qoldana otyryp, jartylaı ótkizgish jabdyqtar men chıpter sııaqty túrli ónimderge shekteýler qoıǵan.

Máselen, qyrkúıek aıynda Madrıdte ótken Qytaı-AQSh saýda-ekonomıkalyq kelissózderinen keıin AQSh nebári 20 kún ishinde Qytaıǵa qarsy jańa shekteý sharalaryn engizdi. Resmı ókil aıtyp ótkendeı, amerıkandyq taraptyń áreketteri Qytaıdyń múddelerine eleýli zııan keltirip, ekijaqty saýda-ekonomıkalyq kelissózderdiń ahýalyn kúrt nasharlatqanyn jáne Qytaı buǵan qatty qarsylyq bildiretinin erekshe atap kórsetti.

— Joǵary kedendik baj salyqtarymen qorqytý — Qytaımen qarym-qatynas ornatýdyń durys joly emes. Qytaıdyń tarıftik soǵystarǵa qatysty ustanymy ózgermeıdi: Qytaı mundaı soǵystardy qalamaıdy, biraq olardan qoryqpaıdy, — dedi ol.

Qytaıdyń AQSh-qa úndeýi

Qytaı AQSh-ty ózderiniń qate tájirıbesin dereý túzetýge, eki el basshylary arasyndaǵy telefon arqyly bolǵan mańyzdy kelisimderdi ustanýǵa, kelissózder arqyly qol jetkizilgen nátıjelerdi qorǵaýǵa, Qytaı men AQSh arasyndaǵy saýda-ekonomıkalyq konsýltatsııalar mehanızmin qoldanýdy jalǵastyrýǵa, bir-biriniń alańdaýshylyqtaryn sheshýge jáne ózara qurmet pen teń quqyqty keńes negizinde dıalog arqyly kelispeýshilikterdi tıisti túrde retteýge shaqyrady. Qytaı Saýda mınıstrliginiń resmı ókili bul qadamdar qytaı-amerıkan saýda-ekonomıkalyq qatynastardyń turaqty, aqylǵa qonymdy ári uzaq merzimdi damýyn qamtamasyz etýge baǵyttalǵanyn alǵa tartty.

— Eger AQSh qate jolmen júrýdi jalǵastyra berse, Qytaı zańdy quqyqtary men múddelerin qorǵaý úshin batyl sharalar qabyldaıdy, — dep túıindedi mınıstrlik ókili.

Eske salsaq, tamyz aıynda AQSh apellıatsııalyq soty Tramp tarıfteriniń kópshiligin zańsyz dep tapty.

Degenmen jaqynda AQSh prezıdenti Donald Tramp 1 qarashadan bastap Qytaıdan keletin taýarlarǵa kedendik baj salyǵyn eki ese arttyrýdy jáne eksporttyq shekteýler engizýdi josparlap otyrǵanyn málimdedi.

Keıinnen Tramptyń Qytaımen saýda qaqtyǵysy týraly málimdemesi krıptovalıýta naryǵyn qulatqany anyqtaldy.