Dına Ysqaqova: «KAZsport» telearnasy aldaǵy maýsymda kórermenderin jańa jobalarymen qýantpaq
2013 jyldyń 1 shildesinde respýblıkadaǵy jáne shetelderdegi negizgi sporttyq oqıǵalardy qamtýdy kózdegen «KAZsport» alǵashqy ulttyq sporttyq arnasy eki tilde habar taratýdy bastady. Kórermen nazaryna táýligine birneshe ret sporttyq jańalyqtardy, baǵdarlamalar men derekti fılmderdi usynýmen shymyldyǵyn ashqan telearnanyń basty maqsaty - naqty aqparattardy der kezinde jetkizýden basqa, salaýatty ómir saltyn, el sportshylarynyń qol jetkizgen jetistikterin nasıhattaý, buqaralyq sportty qoldaý, halyqtyń sport salasyndaǵy bilimin arttyrý boldy. Efırge jol tartqanyna nebári 1 jyldyń júzi endi bolǵan telearnanyń búgini men bolashaǵynan habardar bolmaqqa biz belgili jýrnalıst, «qazaqtyń sport jýrnalıstıkasynyń atasy» atanǵan Seıdahmet Berdiqulov atyndaǵy syılyqtyń laýreaty, «KAZsport»» telearnasynyń bas redaktory Dına Ysqaqovany áńgimege tartqan edik.
- Eń aldymen, 1 jyldyq toılaryńyz qutty bolsyn! Árıne, qazaqstandyq sporttyq telekeńistikke tyńynan túren salǵan telearna úshin bul tym az ýaqyt. Desek te, alǵashqy qadamdaryńyz neden bastaldy? - Árıne, telearnanyń jumysyna baǵa berý úshin 1 jyl tym az. Degenmen, Qazaqstannyń televızııa tarıhynda alǵash ret ashylǵan memlekettik sporttyq arna osy ýaqyt aralyǵynda biraz eńbekter atqardy. Eger buǵan deıin jankúıerlerimiz ulttyq qurama sapyndaǵy ózderiniń súıikti sportshylary týraly tek gazet betterinen nemese ınternetten habardar bolyp otyrsa, bul joly olarǵa «KAZsport» arnasy arqyly tikeleı efırde demeý bolýǵa múmkindik týdy. «KAZsport» arnasynyń eń alǵashqy efırinde shetelden kelgen «Týr de Frans» kópkúndiginen birinshi sıgnaldy qabyldadyq. Qatty qobaljydyq, alaıda 21 kúnge sozylǵan jarysty oıdaǵydaı kórsetip shyqtyq. «Týr de Franstyń» alǵashqy jarysy ótkennen keıin on bes mınýttan keıin Iordanııada ótken bokstan Azııa birinshiliginen sıgnal qabyldap, sol chempıonattyń basynan aıaǵyna deıin ulttyq quramamyzdyń aıaq alysy, jarys barysy týraly tikeleı efırde habar taratyp otyrdyq. ıAǵnı, «Astana» velokomandasynyń jetistikterin kórsetýmen qatar, Qazaqstanda nómiri birinshi sport túri sanalatyn bokstan ulttyq quramanyń ónerin pash etýdi de jón kórdik. - Kórermenge kózaıym bolar qandaı baǵdarlamalar men jobalardy usyný josparda bar? - Osy kezge deıin bas-aıaǵy bir jyldyń ishinde eki myńǵa jýyq translıatsııa jasaǵan ekenbiz. Árıne, olardy tańdaý barysynda biz eń aldymen ózimizdiń sportshylarymyz qatysatyn jarystar men elimizde nasıhattalýy qajet dep tabylǵan damyp kele jatqan sport túrlerin kórsetýdi maqsat ettik. Odan bólek, arna ashylǵan kúnnen bastap derekti fılmder toptamasyn kórsete bastadyq. Jaqsylyq Úshkempirov, Ábilseıit Aıhanov, Dáýlet Turlyhanov, Baqtııar Artaev, Bekzat Sattarhanov syndy sport salasyndaǵy maıtalmandarymyz týraly kórnekti fılmder jasaldy. Taǵy bir bastamamyz, qandaı bir sebeptermen Qazaqstannan shetel asyp ketken sportshylarymyzdy izdeýdi qolǵa aldyq. Túsirilim tobymyz Máskeýge baryp Qazaqstannan shyqqan tuńǵysh Olımpıada chempıony, basketbolshy, KSRO eńbek sińirgen sportshysy, sport sheberi Áljan Jarmuhamedovpen júzdesti. Germanııa men Shvetsııaǵa baryp qazaqstandyq shańǵyshy, 1994 jylǵy Olımpıada chempıony, tórt dúrkin álem chempıony, KSRO birneshe dúrkin chempıony Vladımır Smırnovtyń alǵashqy bapkerlerin taptyq, áıgili sportshynyń ózimen de suhbattastyq. Dúldúl veloshabandoz, 2012 jylǵy Olımpıada chempıony Aleksandr Vınokýrov týraly fılm jasaldy. Jýyrda ǵana túsirilim toby Amerıkada eki aptaǵa jýyq issaparda bolyp, telearnanyń týǵan kúnine oraı sporttyq gımnastıkadan bes dúrkin Olımpıada chempıony Nellı Kım týraly «Bizdiń Kımanellı» derekti fılmin alyp keldi. Onyń tusaýkeseri dál osy 1 shilde kúni boldy. Bokssúıer qaýymnyń nazarynan tys qalǵan, tipti esimi umytylyp bara jatqan kásibı boksshymyz Vasılıı Jırovtyń Amerıkadaǵy úıine arnaıy at basyn burdyq. Jalpy, kórermender úshin teńiz asyp kelgen tosyn tartýymyz - Amerıkadan ákelingen úsh fılm osy tamyz aıynda efırge jol tartady. Sondaı-aq birer aı buryn habarlaǵanymyzdaı, jankúıerlerimizdiń nazaryna Aǵylshyn premer-lıgasynyń tolyq nusqasyn usynamyz. Al qazirgi ýaqytta Ońtústik Koreıanyń Inchhon qalasynda 19 qyrkúıek pen 4 qazan aralyǵynda ótetin 17-shi Azııa oıyndarynyń kórsetilimi jóninde kelisimge qol jetkizdik. Ulttyq qurama qatysatyn sport túrlerin kórsetý kestesi ázirlenip jatyr. Bıyl tamyz aıynda Qytaıdyń Nankın qalasynda ótetin jastardyń jazǵy Olımpıada oıyndaryn kórsetý jóninde de kelisimder jasasýdamyz. Kórermenderimiz tek sporttyq sharanyń ózin ǵana tamashalap qana qoımaıdy, sportshylardyń kóńil-kúıleri, daıyndyqtary qalaı, bas bapkerlerimen suhbat, sport basshylarymen suhbat sııaqty eksklıýzıvti materıaldardy efırge berip otyramyz. - Dúbirli dúnıe bir aıdan beri kóz tigip otyrǵan Brazılııadan fýtboldan álem chempıonatynan tikeleı habar taratý úshin arnaıy túsirilim tobyn attandyrdyńyzdar.... - Brazılııadaǵy fýtboldan álem chempıonaty bizdiń arna úshin úlken syn boldy. Biz buǵan deıin arnaıy kelisim boıynsha búkil álem kóz tikken úlken shara - Sochı Olımpıadasyn kórsettik. Al álem chempıonatynan habar taratýdy qolǵa alarda «osymyz qalaı bolar eken?» dep oı mazalaǵan sátter de boldy. Qyzmetkerlerimizdiń kásibı biliktiligine úlken senim arttyq, olar senimdi aqtady dep oılaımyn. Sóıtip, Qazaqstan televıdenıesiniń tarıhynda alǵash ret «KAZsport» arnasynyń kommentatorlary aýqymdy dodaǵa - Brazılııaǵa baryp, fýtbol ótip jatqan stadıonnan tikeleı efırde aqparat jetkizip otyrdy. Bul elden 80-ge jýyq arnaıy sıýjet jasaldy, onyń barlyǵy derlik kórermen kóńilinen shyǵarlyqtaı boldy dep oılaımyn. Ádette teledıdardan jankúıerler translıatsııany kórgen kezde jarystyń qalaı bastalǵany men aıaqtalǵanyn ǵana kóredi. Al stadıonnyń syrtyndaǵy ahýaldan, sportshylardyń qalaı daıyndalyp jatqanynan múldem beıhabar qalady, biz osy jaǵyn da qamtyp qalýǵa tyrystyq. «Bet-aýyzdaryn boıap alyp, arnaıy tigilgen kostıýmder kıip júretin jarysqa berilip ketken fanattardyń maqsaty ne?», «jalpy ol úrdis qaıdan paıda bolǵan?» syndy kórermen úshin qyzyqty saýaldarǵa da jaýap tabýǵa talpyndyq. Brazılııadan jalpy sany 32 matchqa tikeleı efırde kommentarıı jasaldy. Onda attanǵan eki túsirilim tobynyń alǵashqysy Qazaqstanǵa oraldy, ekinshi top úshinshi oryn úshin ótetin oıyn men fınaldyq Argentına-Germanııa quramalarynyń oıynyn kórsetip, qudaı qalasa, 15-16 shilde kúnderi keledi. - Otandyq sportshylarymyzdy qoldaý, elimizdegi sport salasyn kórkem dúnıelermen baıytý isi qandaı deńgeıde? - Qazaq sporty sańylaqtarǵa baı. Ótken, qazirgi, bolashaqtaǵy sportshylarymyz týraly derekti fılmder túsirý úrdisin jalǵastyra bermekpiz. Atap aıtqanda, qazirgi tańda «Siz qaıda júrsiz?» jáne «Gde vy chempıony?» atty baǵdarlamamyz bar. Onda biz sportshy retinde álemdik, halyqaralyq arenada el namysyn qorǵap, dál qazir úlken sportpen qoshtasyp, basqa salaǵa ketken, bolmasa osydan 20-30 jyl buryn aty dúrkirep turyp, búginde umyt qalǵan sportshylardy izdep taýyp, olardyń qazir qaı baǵytta, nendeı ispen aınalysyp júrgenderi týraly kórermendi qyzyqtyratyn ári tolyqqandy málimetter jetkizýge tyrysamyz. Bul baǵdarlama alǵashqy efırge shyqqan kúnnen bastap-aq kórsetilip, kópshiliktiń ystyq yqylasyna bólendi. Búginge deıin 94 baǵdarlama jasaldy, demek, qazir burynǵy 94 sportshymyzdyń qaıda ekendikterinen habardarmyz. Qazir jańa baǵdarlama - «Alǵa, jeńimpazdar!» jobasyn qolǵa alyp jatyrmyz. Onda ár sport túrlerinen halyqaralyq jarystarǵa jol tartyp bara jatqan ulttyq quramalar týraly, olardyń jarys aldyndaǵy daıyndyqtarynyń barysyn, tynys-tirshilikterin kórsetemiz, bas bapkerlerimen suhbattar jasaımyz. - Telearna efırinde búgingi tańdaǵy sport salasynda ózekti dep tabylatyn taǵy qandaı taqyryptar qamtylmaq? - «KAZsport»-tyń negizgi bóligi jarystardy translıatsııalaýǵa berilgendikten, baǵdarlamalar sany taǵy arta túsedi demeı-aq qoıaıyn. Biraq negizgi taqyryptarǵa mindetti túrde kóńil bólemiz. Onyń ishinde múgedekter sporty nazarymyzdan tys qalǵan emes. Buǵan deıin biz «Óz bıigim» baǵdarlamasyn efırge shyǵarsaq, osy jańa maýsymnan bastap tek paralımpıadashylar ǵana emes, jalpy Qazaqstandaǵy múgedek sportshylar týraly «Jiger jeńisi» - «Sport bez granıts» atty eki tilde taratylatyn baǵdarlamany ázirlep jatyrmyz. Onyń birinshi habary 20 shilde kúni efırge jol tartady. Ol kisilerdiń ómirge degen qulshynysyn, erik-jigerin sózben aıtyp jetkizý múmkin emes. Sondyqtan kórermen qaýym «KAZsport» arnasynyń efırinen tabylyp, sol baǵdarlamany kórip jatsa, sol sportshylarǵa degen qoldaý arta túsedi degen oıdamyz. Sonymen qatar jaqyn arada aýyl sporty men balalar sportyna kóńil bólinetin baǵdarlamalar dúnıege keledi. Sondyqtan jan-jaqty qamtyp jatqan shyǵarmyz dep oılaımyn. Árıne, kóp dúnıe jasaǵymyz keledi. Jas mamandardan quralǵan ujymymyzdyń oıǵa alǵan ıdeıalary jeterlik. Aldaǵy ýaqytta «KAZsport» kórermenderi úshin tyń taqyryptarǵa izdenisterin jalǵastyra bermek. - Áńgimeńizge rahmet!
Suhbattasqan Gúlnár Jomartova
