Búgin eltańba avtorlarynyń biri Shota Ýálıhanovtyń týǵan kúni

PETROPAVL. KAZINFORM — Kózi tiri bolsa búgin sáýletshi, aqyn, ǵalym jáne qoǵam qaıratkeri Shota Ýálıhanov 93 jasqa keler edi.

Keńestik jáne qazaqstandyq belgili músinshi, Qazaqstanǵa eńbek sińirgen sáýletshi, Memlekettik syılyqtyń laýreaty, Qazaqstan Respýblıkasy eltańbasy avtorlarynyń biri Shota (Shot-Aman) Ydyrysuly Ýálıhanov Soltústik Qazaqstan oblysynda qazirgi Aıyrtaý aýdany Syrymbet aýylynda (1932-2021) dúnıege kelgen. Qazaqtyń uly ǵalymy, tarıhshy, etnograf, geograf, aǵartýshy Shoqan Ýálıhanovtyń tikeleı urpaǵy.

1956 jyly Máskeý sáýlet-qurylys ınstıtýtyn sáýletshi mamandyǵy boıynsha bitirgen.

1956-1959 jyldary Shota Ýálıhanov eńbek jolyn Almaty qalasyndaǵy «Kazgorstroıproekt» memlekettik jobalaý ınstıtýtynda sáýletshi bolyp bastady.

1959-1965 jyldary KSRO qurylys jáne arhıtektýra akademııasynyń Qazaq bólimshesinde aspırantýrada oqyp júrip, ol Qazaq qalalyq qurylys jobalaý ınstıtýtynda sáýletshi bop jumys isteıdi.

1965-1966 jyldary Almatydaǵy Sovet aýdanynda sáýletshi boldy. 

1966-1967 jyldary Almaty qalasy bas sáýletshisiniń orynbasary bolady.

1967-1971 jyldary «KazpromstroıNIIproekt» ınstıtýtynyń aǵa ǵylymı qyzmetkeri laýazymyn atqardy. 

1971-1978 jyldary Mádenıet jáne tarıhı eskertkishterdi qorǵaý qoǵamy ortalyq keńesi tóraǵasynyń birinshi orynbasary bolady.

1973-1982 jyldary Qazaqstan Sáýletshiler odaǵy basqarma tóraǵasy, KSRO Sáýletshiler odaǵynyń hatshysy.

1982-1990 jyldary «Kazgrajdanselstroıdyń» bas sáýletshisi, dırektordyń orynbasary bolady.

1990-1993 jyldary Qazaqstan Ǵylym Akademııasynyń ádebıet jáne óner ınstıtýtynyń bólim meńgerýshisi;

1993 jyldan bastap Qazaq tarıhı jáne mádenı eskertkishterdi qorǵaý qoǵamynyń prezıdenti; 

1996 jyldan Abylaı han atyndaǵy halyqaralyq qordyń prezıdenti boldy.

Qazaqstan Sáýletshiler odaǵyn basqarǵan kezde Shota Ydyrysuly respýblıkada jas sáýletshi kadrlardyń ósýine, olardyń shyǵarmashylyq eńbek etýine kóp kúsh jumsady. Ol osy odaqqa kelgende bes-aq qazaq múshe bolsa, keıin olardyń sany 300-den asty.

Shota Ýálıhanov «Dınamo» stadıonynyń, «Ýnıversam» dúkeniniń, Sh. Ýálıhanovtyń, A.Jangeldınniń, Ǵ. Muratbaevtyń eskertkishteriniń avtory, birlesken avtor. Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik eltańbasy, Táýelsizdik monýmenti jobalary avtorlarynyń biri.
1995 jyly «Qurmet» ordenimen, «Belsendi qyzmeti úshin» tósbelgisimen marapattalǵan.

Buǵan deıin Sábıt Muqanovtyń týǵanyna 125 jyl tolǵanyn jazǵan edik.