Búgin — Dúnıejúzilik Parkınson aýrýymen kúres kúni
ASTANA. KAZINFORM — 11 sáýir kúni dúnıejúzinde Parkınson aýrýymen kúres kúni retinde atalyp ótedi.
Parkınson aýrýy — eń kóp taralǵan neırodegeneratıvti aýrýlardyń biri. Jyl saıyn jaǵdaılardyń sany artyp keledi jáne qaýipter jas ulǵaıǵan saıyn artady.
Árbir adam bilýi tıis alǵashqy belgiler:
* tynyshtyqta dirildeý (tremor),
* qozǵalystyń baıaýlaýy,
* bulshyqettiń qattylyǵy,
* tepe-teńdik pen júristiń buzylýy.
Erte anyqtaý jáne saýatty terapııa aýrýdyń damýyn báseńdetýge jáne ómir sapasyn saqtaýǵa kómektesedi. Búgingi tańda dári-dármek terapııasy men jeke jattyǵý terapııasy baǵdarlamalaryn qosa alǵanda, zamanaýı emdeý jáne ońaltý ádisteri bar.
Qoldaý, habardar bolý jáne jaqyndaryńyzǵa nazar aýdarý — Parkınson aýrýymen kúresýdiń mańyzdy qadamdary.
Parkınson aýrýy – ortalyq júıke júıesiniń sozylmaly jáne progressıvti buzylysy. Ol negizinen mıdaǵy dopamın óndiretin neırondardyń joǵalýymen sıpattalady, nátıjesinde qozǵalys fýnktsııalary buzylady.
Elimizdegi aýrýhanalar men klınıkalar zamanaýı nevrologııalyq dıagnostıkalyq ádisterdi (mysaly, klınıkalyq tekserý, beıneleý ádisteri – MRT, kompıýterlik tomografııa jáne t.b.) paıdalanyp, Parkınson aýrýyn erte kezeńde anyqtaýǵa tyrysady.
Qazaqstannyń joǵary oqý oryndary men zertteý ınstıtýttary neırodegeneratıvti aýrýlar, sonyń ishinde Parkınson aýrýy boıynsha úzdiksiz zertteý jumystaryn júrgizip keledi. Bul zertteýler aýrýdyń patogenezin túsinýge, jańa dıagnostıkalyq ádister men emdeý joldaryn jetildirýge baǵyttalǵan.
Elimizde aýrýmen kúresetin patsıentterge arnalǵan qoldaý toptary men qaýymdastyqtar belsendi jumys isteıdi. Olar naýqastar men olardyń otbasylaryna psıhologııalyq, áleýmettik jáne medıtsınalyq kómek kórsetedi, sondaı-aq aýrý týraly qoǵamdyq aqparattandyrýdy arttyrýǵa baǵyttalǵan sharalardy uıymdastyrady.
Búkil álemde Parkınson aýrýynan múgedektik pen ólim-jitim kóbeıip keledi. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń málimeti boıynsha, sońǵy birneshe jylda bul aýrýǵa shaldyqqandar sany eki esege artqan. Parkınson aýrýynyń qazirgi tańda emi joq, biraq emdeý ómir súrý sapasyn saqtaýǵa kómektesedi. Aýrýdy aıtarlyqtaı jeńildetetin terapııa bar. Almatydaǵy QR Prezıdenti Іs Basqarmasyna qarasty Ortalyq klınıkalyq aýrýhanasynyń nevrolog-dárigeri Mahmut Myrzahmetov Kazinform tilshisine Parkınson aýrýy qazaqstandyqtar arasynda qanshalyqty jıi kezdesetinin jáne ony qalaı anyqtaýǵa bolatyny týraly suqbatyn myna siltemeden oqı alasyz.