Búgin qazaqtan shyqqan tuńǵysh ǵaryshker Toqtar Áýbákirov 70-ke toldy
Osydan 70 jyl buryn (1946) Qazaqstan Respýblıkasynyń ushqysh-ǵaryshkeri, Keńes Odaǵynyń eńbek sińirgen ushqysh-synaqshysy, avıatsııa general-maıory, Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen sport sheberi, Kókshetaý qalasynyń qurmetti azamaty Toqtar Ońǵarbaıuly dúnıege keldi.
Ol Qaraǵandy oblysynyń Qarqaraly aýdanynda týǵan. Armavır joǵary áskerı ushqyshtar ýchılışesin, Máskeý ushqysh-synaqshylar mektebin, 1979 jyly Máskeý avıatsııa ınstıtýtyn bitirgen. 1988 jyly Keńes Odaǵynda tuńǵysh ret áýede ushaqqa 2 ret janarmaı quıdyrý arqyly soltústik polıýske ushý saparyn erlikpen oryndaǵan. 1989 jyly 1-shi bolyp avıatasýshy kreıserdiń alańqaıshysyna «MıG-29g» reaktıvti ushaǵyn sheberlikpen dál qondyrǵan. Sondaı-aq ol reaktıvti ushaqtyń 50-den asa jańa túrin synaqtan ótkizgen.
1990 jyly ǵaryshkerler quramyna alynyp, 1991 jyly sáýirdiń 2-sinde Keńes Odaǵy Ǵaryshkerler daıarlaý ortalyǵynda ǵaryshqa ushý daıyndyǵyna kirisip, sol jyly qazannyń 2-sinde Baıqońyrdan «SoıýzTM-13» kemesimen ushqan.
Ǵaryshqa Aleksandr Aleksandrovıch Volkovpen jáne avstrııalyq ǵaryshker Frants Fıbekpen birge «Soıýz TM-13» ǵarysh kemesiniń ǵaryshker-zertteýshisi retinde ǵaryshqa attandy. Qazaqstan men Avstrııaǵa ǵaryshqa jol ashqan bul tarıhı oqıǵany Qazaq KSR-nyń Prezıdenti Nursultan Nazarbaev pen Avstrııa Respýblıkasynyń kantsleri Frants Vranıtskıı baqylady.
Osy kúni Nursultan Nazarbaev Baıqońyr ǵarysh aılaǵynda respýblıkanyń Ulttyq ǵarysh agenttigi qurylatyndyǵy týraly málim etti.
Ǵaryshta ol ózge seriktesterimin birge bıotehnologııa, metallýrgııa, medıtsına salalary jáne Aral aımaǵy boıynsha ǵylymı-zertteý jumystaryn júrgizgen. Zertteý nátıjesinde Aral ústindegi tuzdy shań boramasynyń paıda bolý protsesi, sol zııandy aerozoldardyń Qazaqstan men Reseı aımaqtaryna taralýynyń ǵaryshtyq sýretteri alynǵan. Sonymen qatar Qazaqstan aýmaǵyndaǵy atmosferany jáne jer betin zertteý, juldyzdy, aspandy astrofızıkalyq baqylaý jumystary da oıdaǵydaı ótken. Ol Qazaqstandaǵy ǵaryshtyq zertteýlerdiń negizin qalaýǵa, otandyq Qarýly Kúshterdiń áskerı daıarlyǵyn jetildirýge, áskerı partrıottyq tárbıe jumystaryn jolǵa qoıýǵa belsene aralasty.
1992-1993 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Qorǵanys mınıstriniń birinshi orynbasary. 1993-1994 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq Aeroǵaryshtyq agenttiginiń bas dırektory, Ǵylym jáne jańa tehnologııa mınıstriniń orynbasary.
1994-1995 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Keńesiniń depýtaty, Qorǵanys jáne qaýipsizdik komıtetiniń tóraǵasy.
1996-2000 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń kómekshisi, keńesshisi. 2000-2001 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Qaýipsizdik keńesi hatshysynyń orynbasary.
2002-2003 jyldary - «Ispat-Qarmet» AAQ-ynyń korporatıvtik ister jónindegi orynbasary. 2004-2007 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Halyqaralyq is, qorǵanys jáne qaýipsizdik komıtetiniń múshesi.
«Parasat» ordenimen, medaldarmen, Qazaq KSR Joǵarǵy Keńesiniń Qurmet gramotasymen «Qurmet belgisi», Lenın, Qazan revolıýtsııasy, «Altyn krest» ordenderimen marapattalǵan.
