Biryńǵaı tólem qujaty ne úshin qajet jáne kimge tıimdi
PETROPAVL. KAZINFORM - Qazaqstanda turǵyn úı-kommýnaldyq qyzmetterge tólem jasaýdy jeńildetý maqsatynda biryńǵaı tólem qujaty júıesi kezeń-kezeńmen engizilip jatyr. Bul bastama – tsıfrlandyrý saıasaty aıasyndaǵy mańyzdy jobalardyń biri jáne halyq pen kommýnaldyq mekemeler arasyndaǵy ózara esep aıyrysýdy ońtaılandyrýǵa baǵyttalǵan.
Pılottyq joba jáne alǵashqy tájirıbe
Biryńǵaı tólem qujaty el boıynsha engizilmes buryn, pılottyq rejımde birneshe óńirde synaqtan ótkizildi. Alǵashqylardyń biri bolyp 2015 jyly Petropavl qalasy bul bastamany júzege asyryp, kommýnaldyq qyzmetterdi bir tólem qujatyna biriktirýdi qolǵa aldy.
Osy maqsatta «Sevkazenergo» JShS bazasynda Biryńǵaı esep aıyrysý ortalyǵy (BEAO) qurylyp, turǵyndarǵa bir tereze qaǵıdaty boıynsha qyzmet kórsetýdi bastady.
2025 jyldyń qańtar aıynan bastap bul mindet «Soltústik Qazaqstan Elektrjelistik taratý kompanııasy» AQ júkteldi.
— Ortalyq eń aldymen turǵyndarǵa yńǵaıly bolý úshin quryldy. Munda aı saıyn biryńǵaı tólem qujatyn qalyptastyrady, óńdep, basyp shyǵaryp, abonentterge jetkizedi. Sondaı-aq tólemderdi qabyldap, kommýnaldyq, turǵyn úı, eksplýatatsııalyq jáne basqa da qyzmet jetkizýshilerdiń shotyna jiberiledi. Abonenttik derekter bazasyn jınaqtaıdy, jańartady jáne kommýnaldyq qyzmetter boıynsha tólemderdi esepteıdi. Budan bólek tutynýshylarmen keri baılanys ornatyp, qajet bolsa keńes beredi. Qatelik ketse, qaryzdarǵa qatysty, esepteýler boıynsha barlyq suraqtarǵa tolyq jaýapty osy ortalyqtan alýǵa bolady, — deıdi «Soltústik Qazaqstan Elektrjelistik taratý kompanııasy» AQ BEAO jáne tutynýshylarmen jumys boıynsha basqarmanyń basshysy Álııa Baekına.
Qazir Petropavlda BEAO «Qyzyljar sý» JShS, «Gorgaz-servıs» JShS, «Qazaqtelekom» AQ, qoqys shyǵarý, lıft, domofon, beınebaqylaý qyzmetterin kórsetetin uıymdarmen, PIK jáne MIB-termen kelisimge otyrǵan. Bul kommýnaldyq qyzmetterdiń túbirtegi bir qujatqa biriktirilgen.
Mamannyń aıtýynsha, BEAO janynan baılanys ortalyǵy ashylǵan. Ol kún saıyn saǵat 08:00–den 20:00–ge deıin, úzilissiz jáne demalyssyz jumys isteıdi. Mekeme 8 aýdannyń tutynýshylaryna da qyzmet kórsetedi. Qońyraýlar men ótinishterge tolyq jaýap beriledi.
Tutynýshylar úshin «Jeke kabınet» qyzmeti iske qosylǵan. Onda: tólem týraly málimettermen tanysýǵa, qaryzdy kórýge, tólem shotyn qalyptastyrýǵa, sý jáne elektr esepteý quraldarynyń kórsetkishterin jiberýge, tarıftik kalkýlıator arqyly aldyn ala esep júrgizýge bolady.
Tutynýshyǵa qoljetimdi qyzmet
Ónerkásip jáne qurylys mınıstrliginiń málimetinshe, Qazaqstanda biryńǵaı esep aıyrysý ortalyǵynyń sany 44-ke jetti, 20 óńir qamtylǵan.
Bir BEAO birneshe óńirge qyzmet kórsetýi múmkin.
Sondaı-aq, Oralda: «Batys Energoresýrsy» JShS, Petropavlda: «Sevkazenergosbyt» JShS, Qostanaı oblysynda: «EnergııaRK Rýdnyı» JShS jáne basqalar biryńǵaı tólem qujatyn oblystyq jáne aýdandyq deńgeıde de usynady.
Al Astana men Almaty sııaqty iri qalalarǵa jáne Almaty, Aqmola oblystaryna «ALSEKO» AQ qyzmet kórsetedi. Jaqynda bul kompanııa «Astana-ERTs» JShS satyp aldy.
— Biz «Astana-ERTs» JShS operatsııalyq modeline ózgerister engizýdi josparlap otyrǵan joqpyz. Kerisinshe, ortaq maqsatqa jetý úshin birlesip jumys isteýdi jalǵastyramyz, sapany basqarý, tsıfrlandyrý jáne klıenttik servıs salasyndaǵy tájirıbemizben tolyqtyrǵymyz keledi. Turǵyn úı-kommýnaldyq qyzmetterdiń tutynýshylarǵa sapasyn jáne yńǵaılylyǵyn arttyrý úshin «ALSEKO» AQ jańa tsıfrlyq sheshimder ázirlep, engizedi. Sonyń biri — aptasyna jeti kún-táýlik boıy jumys isteıtin jeke kabınet qurý. Bul jerde eń qajetti fýnktsııalar — túbirtekterdi qaraý, eseptegishterdiń kórsetkishterin berý, tólem týraly aqparatty qaraý qoljetimdi bolady, — deıdi kompanııanyń klıenttik servıs keńsesiniń dırektory Elmıra Jumaqulova.
Mamannyń aıtýynsha, budan bólek mobıldi qosymsha engiziledi. Munda jeke kabınettiń fýnktsıonaly qoljetimdi bolady jáne smartfon kamerasy arqyly eseptegish kórsetkishin avtomatty túrde tanyp, esepke alatyn, servıstik kompanııalarǵa onlaın ótinim berý sekildi birqatar jańa qyzmetterdi qosý josparlanǵan.
Qaǵaz túbirtekten bas tartý jáne elektrondyq tólemder
Biryńǵaı tólem qujaty júıesiniń tıimdi júzege asýyna biryńǵaı esep aıyrysý ortalyqtarymen qatar birqatar seriktes qurylymdar, onyń ishinde Qazposhta da qatysady.
Qazposhta óz bólimsheleri arqyly turǵyndardan kommýnaldyq tólem qabyldaıdy. Bul qyzmet kórsetýshi uıymdarmen jasalǵan sharttar negizinde júrgiziledi.
— Poshta uıymy birqatar óńirlerde túbirtekterdi jetkizýmen aınalysady. Atap aıtqanda, Pavlodar, Almaty, Shyǵys Qazaqstan, Qaraǵandy, Jambyl, Abaı jáne Soltústik Qazaqstan oblystarynda qyzmet kórsetiledi. 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha «Qazposhta» AQ 1 438 500-den astam abonentke qaǵaz nusqadaǵy esep-shottardy jetkizgen. Aıta keterlik jaıt, turǵyndardan qaǵaz túbirtek jetkizý úshin eshqandaı komıssııalyq aqy alynbaıdy, — deıdi «Qazposhta» AQ qarjylyq bıznes departamentiniń dırektory Gúlnara Moldagalıeva.
Júıege kóshý nege kesheýildep jatyr?
Ónerkásip jáne qurylys mınıstrliginiń málimetinshe, Shymkentte sýmen jabdyqtaýdyń kommýnaldyq qyzmetin biryńǵaı tólem qujatyna engizý jumystary bastaldy.
Almaty, Batys Qazaqstan jáne Túrkistan oblystarynda barlyq aýmaq qamtylyp, elektrmen jabdyqtaý boıynsha qyzmetter qosyldy, Pavlodar oblysynda sý jáne elektrmen jabdyqtaý engizilip, qazirgi ýaqytta qalǵan kommýnaldyq qyzmetterdi júıege qosý jumysy atqarylyp jatyr.
Sonymen qatar, lıft jáne domofon qyzmetterin engizý josparlanǵan, tıisti jumys ákimdikter tarapynan atqarylady.
— Qazirgi ýaqytta oblystyq mańyzy bar 4 qala — Qaraǵandy oblysyndaǵy Temirtaý, Saran, Prıozersk qalalary, Mańǵystaý oblysyndaǵy Jańaózen qalasy jáne 2 897 aýyl, aýdandyq mańyzy bar 19 qalany qosa alǵanda 61 aýdan qamtylmaǵan. Onyń negizgi sebepteri — aqparattyq tehnologııalar ınfraqurylymynyń joqtyǵy, Biryńǵaı esep aıyrysý ortalyǵynyń tehnıkalyq daıyn bolmaýy, qosylýdan bas tartý jáne basqalar. Jalpy bul júıege osy jyldyń sońyna deıin kezeń-kezeńimen tolyq kóshý josparlanyp otyr, — delingen vedomstvonyń resmı jaýabynda.
Esterińizge salaıyq, «Energetıkalyq jáne kommýnaldyq sektordy jańǵyrtý» ulttyq jobasy aıasynda TÚKSh salasyna 10 trln teńge ınvestıtsııa tartylatynyn jazǵan edik.