Bizdiń arna óz aýdıtorııasynyń tutynýshylaryn aqparatpen qanaǵattandyrýǵa daıyn ? «Habar» AQ bas dırektory

ASTANA. Naýryzdyń 23-i. QazAqparat /Aıgúl Turysbekova/ - Naýryzdyń 23-inen bastap «Habar» telearnasynan tikeleı efırde beriletin jańalyqtar toptamasynyń sany arta túsedi. Jańa bastama kórermenderge jańalyqty tek «búgin» dep qana emes, sonymen qatar «qazir, osy mınýttarda», - dep bastaýlaryna da jol ashty. Bul týraly QazAqparat tilshisine «Habar» Agenttigi» AQ bas dırektory Gúlnár Yqsanova áńgimelep berdi.

- Kүni boıғy aқparattar ? bұl elimizdiң saıası, әleýmettik sektoryn, қoғamdyқ, mәdenı jәne sporttyқ өmirin tolyғymen қamtıtyn taқyryp - kөrermenderge oғan қatysýshylardyң tүsiniktemeleri arқyly, sarapshylardyң қatysýymen damytylyp jәne jan-jaқty taldanyp beriledi. Aımaқtaғy oқıғalardyң tikeleı reportaj formatynda berilýiniң maңyzy zor. Ol үshin tehnıkalyқ resýrs jetkilikti. Oқıғanyң adamdarғa jәne olardyң өmirine tıgizer әseri bizdi қatty tolғandyrady. Biz, arnadan beriletin aқparattyң resmı kөzderden alynýy jәne onyң tolyқ berilýi sekildi өzimizdiң қalyptasқan brendimizdi bұdan әri de saқtap қalatyn bolamyz.- Gүlnәr Mұstaқymқyzy, teledıdardyң әlemdik sharaına ekendigi belgili. Degenmen, bүgingideı aқparattyқ tehnologııanyң damyғan kezinde bұl қanshalyқty өzekti?- Iıa, shynynda da әlem týraly tanymdyқ materıaldar taratatyn қazirgi zamanғa saı aқparattyқ kөzder az emes. Teledıdar bүginde birinshi nөmirli әlemdik sharaına emes. Kerisinshe, teledıdardan gөri ınternet қyzmetine jappaı moıyn bұra bastaғandyқ baıқalady. Mұny, jappaı jaһandanýdyң үrdisi dep tүsingenimiz dұrys. Bүginde telearnalar bұrynғy keңes dәýirindegiden bөlekshe jұmys jasap, jaңasha ınteraktıvti tәsilderdi keңinen қoldanýda. Bұryndary elimizdiң bas telearnasy kөpjanrly efır berip, dүnıetanymdyқty қalyptastyratyn. Al, қazirgi ýaқytta efır ınteraktıvti, kөrermenniң tүrli aқparattar alýғa mүmkindigi zor. Sol arқyly adamdar өzderin қyzyқtyratyn, өzderine naқty қajet baғdarlamany taңdaıdy.Bүginde efırlik teledıdar, ınternet jәne өz orny bar arnalar arasynda kүshti bәsekelestik jүrip jatyr. Efırlik telearnalar boıynsha әleýmettik demografııalyқ toptardy zerttep bilýge, қoғam үshin maңyzdy ıdeologııany jүrgizýge jәne adam janyna қajetti barlyқ rýhanı habarlardy tabýғa bolady. Bұdan birneshe jyl bұryn belgili bir taқyryptarғa mamandanýғa beıimdelse, bүginde «Habar» arnasy өz kөrermenine jan-jaқty өnimder ұsynady. Bүgingi taңda iskerlik aқparattar, ekonomıka, қarjy sektoryndaғy oқıғalar sanaly adamdardyң barlyғyn beı-jaı қaldyrmaıdy. Biz kәsipkerlik baғyttaғy aқparattyқ jәne aқparattyқ-saraptamalyқ baғdarlamalar өndirisin damytýdamyz. Bıznes sholý kүndizgi jaңalyқtyң jaңalyқtar blogynyң ajyramas bөligi bolmaқ. Jelilik ekonomıkalyқ formattar ? «Bıznes-meken» taңerteңgilik jobasy, «Ekonomıka bүgin» қorytyndy bıznes-sholý, «Bırja» - jobalary aқparattyқ habarlar aıasyn keңeıte tүsedi. Olar ekonomıka jәne қarjy sektoryndaғy құbylystar men oқıғalardyң mәn-maғynasyn kөrermenderge meılinshe ұғynyқty, jan-jaқty etip taratady. TD-dyң bүgingi taңdaғy basty maқsattarynyң biri ? қazirgi taңdaғy ýaқyt қıyndyғyna ұshyraғan adamdarғa tyғyryқtan shyғý joldaryn tүsindirý, қandaı da bir jaғdaıdan shyғýdyң dұrys jolyn meңzeý bolyp tabylady. Bұl jaғdaıda basty basymdyқ ? elimizdegi әleýmettik-ekonomıkalyқ oқıғalarғa beriledi.- Aқparattyқ keңistikte shekara bolmaıdy. Қazaқstan alasapyran aқparattar tasқynynyң yқpalynda қalyp otyr, sondyқtan da otandyқ TD-өnimderiniң bәsekelestigin kүsheıtý kerek. Өkinishke oraı, kөptegen қazaқstandyқtar өz elinde tұrғanymen onyң қoғamdy tolғantyp otyrғan mәselelerin bile bermeıdi...- Bүginde әlemde teledıdar standarty қalyptasty, «teleқaraý» zaңdylyғy jәne basқa da tүrli әleýmettik zertteýler қortyndylary bar. Bizge jaңalyқ oılap tabýdyң қajeti joқ. TD-dyң өte joғary tehnologııasynyң үlgisi bola alatyn batystyқ jәne reseılik arnalar bar. Kөrermendermen jүzdesýdiң tehnologııalyқ қyrlary men kommýnıkatsııalyқ ұstanymdary birinshi kezekke shyғarylady. Sonymen қatar TD-өnimderiniң bәsekege қabilettiligi mәselesi taғy bar. Oғan barlyқ tehnologııalyқ jetistikterdi ? Үkimettiң, Prezıdenttiң, memlekettik organdardyң josparlaryn kөrsetip, kөrermenderge olardyң baғdarlamalaryn ұsynýdy қoldanғanda ғana, jetistikke қol jetedi. Materıaldardy jәı ғana taratyp қoımaı, ony tұlғalar arқyly jandandyrý қajet. Sonda ғana, biz jaқsy nәtıjege jetemiz.Bұl tұrғyda bizdiң arnalardyң reıtıngisiniң tөmendigi jөninde aıtқan құzyrly bir azamattyң pikirine құlaқ asýғa tұrarlyқtaı. Onda Қazaқstan ? bir orynda otyratyn adamdar eli degen pikir қalyptasқan. Ol, Sizder nege otyrys zaldaryn kөp tүsiresizder? - degen saýal қoıdy. Osy mәsele boıynsha biz kөp oılandyқ, tipti jaңalyқtar blogyna da basқa formatty engizbekpiz. Bұl kөshirilip alynғan bir kүnniң shaғyn kesindisi. Basқa nұsқa ? oқıғanyң mәnin tүsiný, ony berýdiң mәneri, nәtıjeliligi, basқasha aıtқanda mәseleniң bastaýy men қorytyndysyn kөrsetý, osy nemese basқa da үrdiske memlekettik organdardyң yқpalymen, birlesý arқyly jetýge bolady. Men ekinshi modeldi құptaımyn. Bizdiң kөrermenderimiz talapshyl. Olardy қazir mәseleni tereңdete indetý қyzyқtyrady.- Sizdiң telearna ınternetke bәsekelestik retinde ne ұsyna alady?- Biz «SOS-keri baılanys қyzmeti» baғdarlamasyn құrdyқ. Ol elektrondyқ үkimet jөninde, tehnologııalyқ jәne serpindi tұrғyda jasalғan. Apta saıyn sәrsenbide elektrondyқ үkimet jәne ınternet-tehnologııa jөnindegi soңғy jaңalyқtar beriledi. Bұl týraly resmı adamdar ғana emes, jastar da aıta bastady.Internette өzderin jaıly sezinetin talapty jasөspirimder týraly da reportajdar daıyndaımyz: saıttar, blogtar jasalady. Baғdarlama aýқymynda kompıýterlik saýattylyқtyң maңyzy týraly әleýmettik kөrsetilimder bolady. Bұl format үlken jetistikke ıe. Negizgi maқsat ? үkimet pen halyқ arasyndaғy keri baılanysқa қol jetkizý. Өıtkeni, birқatar ýaқyttan keıin elektrondyқ үkimet jұmys isteıtin bolady. Sondyқtan da, osy baılanystyң tıimdi bolғany maқұl. Aıta keteıik, elimizdegi oblys ortalyқtarynyң birinde әkim blogy tıimdi jұmys jasap jatyr, aımaқ jұrtshylyғy өzderin қyzyқtyrғan kez kelgen mәsele boıynsha үıinen shyқpaı-aқ, қajetti jәne tolyқ aқparat alady. Baғdarlamada osy tәjirıbe týraly da aıtyp jatyrmyz.- Otandyқ taýar өndirýshilerdiң TD-ғa jarnama ýaқyty baғasynyң қymbattyғy týraly kәsipkerler jıi-jıi aıtyp jүr. Osy mәsele boıynsha memlekettik TD-lar olarғy қoldaý jasaı ala ma?- Jarnama ? BAҚ-tar, onyң ishinde memlekettikteri үshin de negizgi kiris kөzi. Biz өz damýymyzdy өzimizdiң tabysymyzғa қarap josparlaımyz. Biz negizinen әlemdik brendtermen jұmys jasap kelgendikten, soңғy ýaқytta ekinshi deңgeıdegi bankterdiң bizdiң jarnamalyқ keңistiktegi oryndarynyң әlsirep ketýi bizge oңaı soғyp otyrғan joқ. Jarnamanyң baғasy efırge taratýdyң өzindik құnynan ғana құralyp қoımaıdy, olar barlyқ rynoktarda ortasha baғamen belgilendi. Kommertsııalyқ arnalar jarnamany ornalastyrýdyң baғasyn kөterip jiberdi, bizge de solaı etýge týra keledi. Baғalar reıtıngige jәne belginiң taralý aımaғyna da baılanysty. Mәsele, bizdiң taýar өndirýshilerimizdiң ұıymdastyrýlaryna da tikeleı қatysty. Tүrli қaýymdastyқtar bar, olar өz resýrstary men brendilik taýarlaryn biriktirip, shoғyrlandyrylғan, әleýmettik rolık retinde shyғarady. Biz өz kompanııalarymyzғa қashan da kөmektesýge әzirmiz. Olardyң osylaısha, әleýmettik rolıkter arқyly өz brendilerin nasıhattaýғa mүmkindikteri bar. Al, jaңalyқtardan biz olardyң қyzmetiniң jetistikteri men nәtıjeleri týraly aıtyp beremiz.- Oқıғa ornynan ınteraktıvti қosylý үshin ne jetpeıdi?- Bұғan tehnıka jetkilikti. Interaktıvti қosylýdy biz «Betpe-Bet» baғdarlamasynda paıdalanamyz. Jaңalyқtarda ınteraktıvtik қosylý joқ, өıtkeni oқıғalar negizinen kүndizgi ýaқytta bolady. Naýryzdyң 23-nen bastap, jaңa formatқa өtken sәtke deıin jaңalyқtar tikeleı efırde bolyp keldi. Taңғy 9-dan bastap, tүngi mezgilge deıin. Tүske deıin tikeleı efırde Almaty stýdııasynyң dıktorlary shyқsa, tүsten keıin ? Astana stýdııasy efırge shyғady. «Shұғyl» jaңalyқtar қaғaz betinen oқylady. Kelesi shyғarylymda sarapshylar pikiri beriledi de, қorytyndy jaңalyқta oқıғa tolyғymen қamtylady.- Arnanyң baғdarlyқ ұstanymy қalaı jүzege asyryldy?- «Arna medıa» holdıngisinde memlekettik arnalardy arnaıy baғytқa salý mәselesi kәsibı tұrғyda talқylandy. «El Arna», «Қazaқstan», «Habar» arnalary aýdıtorııalarynyң baғyttary jasaқtaldy. Mәselen, bizde 35-ten 55-ke deıingi jas aralyғyndaғy erler aýdıtorııasy basym. Bizdiң mindetimiz, tөmengi kөlbeýdi 25 jasқa deıin tүsirý.Naýryzdyң 23-nen bastap jaңa baғdarlamalar shyғarmaқpyz. Biz efırdi bұrynғy tok-shoý baғdarlamalarynan tazartýdy kөzdep otyrmyz, өıtkeni, қazirgi ýaқytta jәı sөzden naқty sharalarғa қadam jasaý қajet. Biz Reality-shoýdaғy «Til tiregi» baғdarlamasyn қaıta jaңartyp, ony «Қazaқshaңyz қalaı?» dep atap, onda jınaқtalғan tәjirıbelerdi naқty paıdalanýғa kөshpekpiz. Sәýirdiң soңyna қaraı «Sizdiң shyғatyn ýaқytyңyz» tok-shoý baғdarlamasy josparlanyp otyr, onda daғdarys jaғdaıynda қarjy құraldaryn dұrys paıdalaný jaıy әңgime bolmaқ. Bұl ekonomıkalyқ saýatsyzdyқty joıýғa arnalғan baғdarlama. Naқty қıyndyққa kezdesken adamdar stýdııaғa shaқyrylyp, olarғa, kөrermenderge құқyқtyқ, қarjylyқ, psıhologııalyқ keңester beriledi. Bұdan da basқa jaңa baғdarlamalar әzirlený үstinde. Mәselen, «Dýdar-aı» - keshki oıyn-saýyқ shoý baғdarlamasy, onda әzil-syқaққa, dostyқ әzilge oryn berilgen. Al, «Otbasy formýlasy» baғdarlamasy tanymal saıasatkerlerge, shoý-bıznestiң jұldyzdaryna, kıno jәne teatr maıtalmandaryna, jazýshylarғa, қoғam қyzmetkerlerine analғan. Derekti fılmder tsıkly da aldaғy josparda tұrғan dүnıeler.- «Habar» үshin қandaı arna baғdar bola alady?- Әlemde, brendtik eң үzdik baғdarlamalar әldeқashan jasalyp қoıғan. Solardyң ishindegi, aқparat taratýdaғy үzdik sanalatyny ? reseılik RBK arnasy. Olardyң efırlik kesteni құraýdaғy logıkasy өte қyzyқty. Sondaı-aқ, «Sı-En-En» - naғyz ınteraktıv. Mұnda, kүni boıy tikeleı efır beriledi jәne oғan AҚSh-tyң barlyқ shtattary men Eýropanyң sarapshylary қatysady. «Habar» osyndaı arnalardy baғdarғa alady jәne өziniң kөrermender aýdıtorııasynyң aқparattyқ tұtynýyn қanaғattandyrýғa daıyn.