Bıylǵy Nobel syılyǵyn alǵan hımık ǵalymdar belgili boldy
Bıyl Nobel syılyǵyn hımııa salasy boıynsha kvanttyq núktelerdi ashýǵa jáne sıntezdeýge qatysqan úsh ǵalym ıelendi. Amerıka ǵalymdary Mýngı Bavendı men Lýıs Brıýs, sonymen qatar reseılik Alekseı Ekımov (1999 jyldan beri AQSh-ta, Nanocrystals Technology Inc kompanııasynda jumys isteıdi) laýreat atandy. QazAqparat bul týraly VVS basylymyna silteme jasap habarlaıdy.
Marapat «kishkentaı ekeni sonsha, kólemin sıpaty anyqtaıtyn kvanttyq núktelerdi ashqany jáne sıntezi» úshin taǵaıyndaldy.
Laýreattardyń esimi Nobel komıteti resmı jarııalaǵanǵa deıin birneshe saǵat buryn baspasóz betine shyǵyp ketti: qatarynan birneshe shvedtik BAQ Shvetsııalyq Koroldik ǵylym akademııasy qatelesip jibergen elektron hatty jarııalady.
Sodan keıin kóp uzamaı ǵylym akademııasynyń ókilderi Reuters basylymyna bıylǵy jyldyń hımııa boıynsha syılyǵy kimge tabystalatyny áli sheshilmegenin habarlady.
«Bul — Shvetsııa Koroldik ǵylym akademııasynyń qateligi. Bizdiń jınalys Ortalyq Eýropa ýaqytymen 9:30–da (Grınvıch boıynsha 7:30) bastalady, áli sheshim qabyldanǵan joq. Jeńimpazdar anyqtalmady», — dep málim etti Nobel komıtetiniń hımııa salasy boıynsha ókili Djoan Akvıst.
Akademııa saıtynda da baspasóz relızi bolǵan joq.
Nobel syılyǵy týraly aqparattyń erte tarap ketýi sırek kezdesedi: marapatty taǵaıyndaıtyn túrli akademııalar jarııalaǵanǵa deıin laýreattardyń esimi qupııa bolyp qalý úshin bar kúshin salady, al nomınanttar tizimi jeńimpaz anyqtalǵannan keıin 50 jyl ishinde jasyryn saqtalady.
Nanobólshekter men kvanttyq núkteler jaryqdıodty lampalar pen teledıdar ekrandarynda, sondaı-aq qaterli isik jasýshalaryn joıý kezinde hırýrgtar paıdalanady, delingen málimdemede.
Byltyr hımııa salasy boıynsha Nobel syılyǵyn AQSh ǵalymdary Karolın Bertotstsı men Barrı Sharpless, sonymen qatar danııalyq Morten Meldal alǵan bolatyn. Olar klık-hımııa tásilin damytqany úshin marapattaldy.
Barrı Sharpless syılyqqa ekinshi ret laıyq dep tanyldy. 2011 jyly ol ǵalymdar Redzı Noerı men Ýılıam Noýlzben birge farmatsevtıka óndirisindegi zertteýi úshin Nobel syılyǵyn ıelengen bolatyn.
